"Zlatne" državljane kriju iza zakona

U okviru programa ekonomskog državljanstva Vlada je zaključno sa 8. martom dodijelila 67 pasoša od čega su 23 dodijeljena aplikantima, a 44 članovima njihovih porodica.

Ovi podaci zvanično su zvanično saopšteni “Vijestima” iz Ministarstva unutrašnjih poslova (MUP), koje nije moglo da dostavi imena osoba koje su dobile “zlatni pasoš” - uz obrazloženje da to ne mogu učiniti jer nijesu ispunjeni uslovi definisani Zakonom o crnogorskom državljanstvu.

Kada je krajem 2018. godine usvojena odluka o ovom programu, tadašnja Vlada premijera Duška Markovića obećala je transparentnost, odnosno, da će sva imena onih koji su dobili crnogorski pasoš biti javna, da bi naknadno saopštili da im zakon ne dozvoljava da objave imena.

“Vijesti” čekaju odgovor od Vladinog biroa za odnose sa javnošću na pitanje da li će Vlada premijera Zdravka Krivokapića objaviti spisak osoba koje su dobile crnogorski pasoš na osnovu ovog programa.

Prema nezvaničnim informacijama “Vijesti”, od ukupnog broja do sada dodijeljenih pasoša - oko 66 odsto su dobili kineski i ruski državljani.

Ovim projektom je definisano da stranac koji uloži novac u neki od projekata iz sektora turizma, poljorivrede i prerađivačke industrije dobije pasoš, kao i članovi njegove familije.

“Odredbom člana 37, stav 1 Zakona o crnogorskom državljanstvu, propisano je da lične podatke iz registra crnogorskih državljana koristi nadležni organ - MUP u vršenju svoje djelatnosti, u skladu sa zakonom. Stav 2 propisuje da MUP obavezan da drugim korisnicima dostavi podatke iz registra samo ako su zakonom ovlašćeni da koriste te podatke ili na zahtjev, odnosno uz saglasnost osobe na koje se ti podaci odnose, a stav 3 da korisnici podataka iz stava 2 ovog člana mogu podatke da koriste samo u svrhu za koju su traženi i nije dozvoljeno njihovo dostavljanje drugim korisnicima”, rečeno je “Vijestima u MUP-u.

Vlada je juče odlučila da od Nove godine ne produži program za dobijanje crnrogorskog državljanstva po osnovu ulaganja, kao i da do 31. decembra odluči da li će uvesti novi sistem za dobijanje državljanstva Crne Gore, koje ne proizilazi po automatizmu posredstvom rođenja i ostalim zakonom predviđenim kriterijumima.

Ovaj trogodišnji program je startovao 1. januara 2019. godine i njime je definisano da se može dodijeliti ukupno 2.000 pasoša.

Dva razloga

U informaciji o dosadašnjem učinku ovog programa, koja je juče usvojena na sjednici Vlade, navedena su dva razloga zbog kojih se program po postojećem modelu neće produžiti od kojih je prvi taj što se on kosi sa načelima Evropske unije (EU).

“Promovisanje tog programa je suprotno tendencijama revizije postojećih programa u okviru EU, te kritičkim osvrtom od strane institucija EU, kao i zahtjevima za ukidanje analognih programa u zemljama članicama. Zato se zaključuje da dalja podrška tom programu može otežati i usporiti proces pridruživanja Crne Gore EU. Crna Gora kao zemlja kandidat ne smije dozvoliti da kompromituje svoju posvećenost evropskim integracijama. Zabrinutost EK zbog koncepta ekonomskog državljanstva i određenih rizika, koji su svojstveni tim programima, očigledna je u postupcima koje je pokrenula protiv Kipra i Malte u novembru 2020. To jasno pokazuje da institucije EU ne gledaju blagonaklono na programe ekonomskog državljanstva, imajući u vidu reputacione i rizike finansijskog integriteta, poput pranja novca, finansiranja terorizma, korupcije i infiltracije organizovanog kriminala”, objašnjeno je u dokumentu.

Kao drugi argument za ukidanje programa, navodi se da on ne dovodi do opstrukcije investicija u razvojne projekte, s obzirom na to da je neodrživost programa u okviru predviđenog trogodišnjeg programa neupitna već na osnovu dosadašnjih podataka.

“Broj od 131 podnijete aplikacije Agenciji za investicije ne doprinosi argumentu da su investitori zasnovali investicije u razvojne projekte isključivo na osnovu ekonomske zavisnosti, isplativosti ili očekivanog dohotka vezanog za uspješnu realizaciju programa ekonomskog državljanstva. Izgrađeni objekti i nekretnine u okviru razvojnih projekata i dalje ostaju dostupni za komercijalnu aktivnost ili prodaju. Iako postoje oprečna mišljenja da državljanstva stečena zahvaljujući ekonomskim investicijama doprinose razvoju zemlje, realizacija programa i u drugim zemljama u praksi ne ukazuje na zainteresovanost, te je stoga upitan doprinos ekonomskom razvoju zemlje”, navodi se u informaciji.

U dokumentu se navodi da će jasno definisati nove kriterijume, način i postupak za dobijanje državljanstva na osnovu dva primarna principa - definisanje preduslova koji podrazumijeva visoke kvalifikacije aplikanata kada je riječ o individualnim aplikacijama i jasnu evaluaciju doprinosa individualnog profila aplikanta ekonomskom razvoju Crne Gore i definisanje sektora koji u skladu sa svjetskim razvojnim trendovima mogu da doprinesu dinamičnom razvoju ekonomskog potencijala Crne Gore.

Ulaganja u turističke projekte vrijedna oko 414 miliona eura

U dosadašnjem periodu, Vlada Crne Gore je na Listu razvojnih projekata u oblasti turizma uvrstila 15 projekata. Radi se o ukupnim planiranim ulaganjima u iznosu od oko 414 miliona, kapaciteta više od 2.500 smještajnih jedinica. Prema podacima, 11 od ukupno 15 projekata se realizuju u sjevernoj regiji (tri na Žabljaku, sedam u Kolašinu i jedan u Mojkovcu), a vrijednost tih investicija je projektovana na oko 162 miliona.

Preostala četiri projekta se realizuju u južnoj regiji (po jedan u Miločeru, Tivtu, Čanju i Budvi), u vrijednosti od oko 252 miliona.

Dvije prijave za ulaganje u poljoprivredu i drvopreradu

Na javni poziv za ulaganje u oblasti poljoprivrede i drvoprerade, koji je objavljen 8. oktobra 2019. godine stigle su dvije prijave na adresu Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede.

“Njihova analiza je u toku”, navodi se u informaciji.

Objašnjeno je da nijesu ispunjeni uslovi za raspisivanje javnog poziva za ulaganje u sektoro prerađivačke industrije.

( Marija Mirjačić )