Nikako da odluče o opraštanju duga Porto Montenegru

Agencija za zaštitu konkurencije (AZK) ponovo je u četvrtak odložila donošenje konačne odluke o legalnosti državne pomoći kompaniji Adriatic Marinas-Porto Montenegro iz Tivta kroz opraštanje Opštine duga za komunalije te firme u iznosu od 5,6 mliona eura.

Postupak u kome je pred nadležnima u AZK trebalo da budu saslušani argumenti pravnih zastupnika Opštine sa jedne, odnosno Adriatic Marinasa sa druge strane, do sada je odlagan najmanje tri puta zbog bolesti prvo advokata jedne, a potom druge strane. Najnovije odlaganje u četvrtak uslijedilo je nakon što je AZK-u pravni zastupnik Adriatic Marinasa dostavio potvrdu da mu je ponovno izrečena mjera samoizolacije, ovog puta zbog kontakta sa osobom infirciranom koronavirsuom. Predsjednik Opštine Željko Komnenović potvrdio je juče “Vijestima“ da je postupak pred AZK opet odložen do daljnjeg i izrazio nezadovoljstvo odugovlačenjem postupka kojeg je Agencija započela još u septembru 2019. i do danas nije privela kraju.

“To stvarno više nema nikakvoga smisla. Postavlja se oparavdano pitanje čemu uopšte služi ta Agencija i zašto poreski obveznici plaćaju njene funkcionere i činovnike koji ni nakon više od godinu i po dana od pokretanja ispitnog postupka, u ovom slučaju nisu u stanju da donesu konačnu odluku o tome“, kazao je Komnenović, dodajući da je ovo pitanje od izuzetnog značaja za Opštinu koja je trenutno u veoma lošoj finansijskoj situaciji zbog činjenice da je prethodna vlast ostavila gotovo praznu kasu i neplaćene dugove od skoro pet miliona eura.

Glasovima 17 odbornika DPS koji je sam tada imao natpolovičnu većinu u lokalnom parlamentu, SO Tivat je januara 2018. dala saglasnost da se sa Porto Montenegrom potpiše ugovor kojim bi Opština prihvatila da joj Porto ne plati 5,6 miliona eura dospjelih obaveza za naknadu za komunalno opremanje građevinskog zemljišta za tri u međuvremenu sagrađena nova velika luksuzna stambeno-poslovna objekta u kompleksu tog elitnog turističkog naselja. To je urađeno pozivajući se na odredbe ugovora o prodaji nekadašnjeg viojnog brodogradilišta Arsenal koji su novembra 2006. potpisali tadašnji premijer Milo Đukanović i tadašnji vlasnik Adriatic Marinasa, kanadski milijarder Piter Mank, koji je pominjao mogućnost da se obaveze investitora za naknade koje treba ubrati država za gradnju novog turističkog rizorta, umanje po osnovima koji nisu imali uporište ni u tada, ni u sada važećim crnogorskim zakonima. Tako je voljom DPS, u januaru 2018. tivatski parlament dao zeleno svjetlo da se sa Porto Montenegrom potpiše taj kontroverzni aranžman po kome bi Opština ostala bez višemilionskih prihoda na ime zakonom predviđene naknade za komunalno opremanje građevinksog zemljišta, ali je tadašnje gradonačelnica Snežana Matijević (DPS) odbila da potpiše taj ugovor sa Portom. Na potpisivanju ugovora posebno su insistirali predsjednik Đukanović i tadašnji premijer Duško Marković, pa je Matijević koja je ostala odlučna u namjeri da to ne uradi, na kraju pod pritiskom partije morala dati ostavku na mjesto gradonačelnice na kojem ju je u ljeto 2018. zamijenio Siniša Kusovac (DPS). On je nedugo potom, stavio paraf na taj ugovor.

Takva povlastica do sada nije data nijednom drugim investitoru u Crnoj Gori, pa je AZK u septembru 2019. pod pritiskom više puta ponavljanog.

interesovanja delegacije Evropske komisije pokrenula ispitni postupak da li je ovaj otpis komunalija bio nezakonita državna pomoć kompaniji Adriatic Marinas. Opština je u odmah u početnim fazama postupka, u ostavljenom roku za postupanje, dostavila AZK-u tražene podatke i informacije, ali su iz AZK tada poručili da iz dostavljenih materijala “proizilazi i neophodnost dodatnih postupanja sa nivoa Agencije”, a koje nisu završena ni do danas. AZK u međuvremenu nije davala javnosti nijednu novu informaciju o toku postupka, već je istakla da će, kada bude donesena konačna odluka o tome da li je Porto ovako dobio neprijavljenu ili nelegalnu državnu pomoć, ona biti objavljena na sajtu AZK.

Zakon o kontroli državne pomoći inače, ne propisuje rok u kome je Agencija obavezna da donese odluku o usklađenosti neprijavljene državne pomoći. AZK se ranije, pravdajući svoju sporost, pozivala na praksu EK koja za odluku u sličnim slučajevima koristi rok od 18 mjeseci plus eventualno još dva mjeseca, ali su čak i ti rokovi već istekli. Sporost i neefikasnost AZK u ovom slučaju već je produkovala i dodatnu milionsku štetu za Opštinu..

Kusovac potpisao jedno, a pričao drugo

Aferom “Komunalije” u Tivtu bavilo se i Specijalno državno tužilaštvo, koje je ocijenilo da u tom slučaju navodno “nije bilo nepravilnosti koje bi ukazivale da je izvršeno krivično djelo za koje se goni po službenoj dužnosti.” Iako je sa Portom potpisao ugovor kojim je toj firmi oprostio dugove za komunalije pozivajući se na tri konkretna osnova a koja nemaju uporište u važećim zakonima, bivši tivatski gradonačelnik Kusovac i danas ustrajava u tvrdnji da to “nije bio oprost komunalija, već kompenzacija za komunalno opremanje građevinskog zemljišta.” Po njemu, Opština je Portu samo njegove obaveze za komunalije prebila sa svojom neispunjenom obavezom prema investitoru, da mu na lokaciju na kojoj gradi, dovede svu neophodnu infrastrukturu. Međutim, ne računajući činjenicu da je Adriatic Marinas gradio marinu i nautičko naselje na infrastrukturno već potpuno opremljenoj lokaciji bivšeg vojnog brodogradilišta Arsenal, ostaje činjenica da se Opština do danas nije uknjižila ni na postojeću infrastrukturu, ali ni na nove saobraćajnice, elektro, kanalizacionu i vodovodnu mrežu koju je Adriatic Marinas u međuvremenu dograđivao na tvoj lokaciji. Stoga u vodu pada Kusovčevo objašnjenje o “kompenzaciji za komunalno opremanje” jer Porto Montenegro infrastrukturu koja bi po tom obrazloženju, nakon prebijanja međusobnih obeaveza, trebala da bude vlasništvo Opštine, danas koristi kao svoja osnovna sredstva i preko nje zarađuje dodatni novac.

( Siniša Luković )