Kraljevska porodica i Velika Britanija: Ko je sve čini i kako funkcioniše
Kraljica Elizabeta Druga nalazi se na čelu britanske države od 1952. godine, kad je umro njen otac, kralj Džordž Šesti
Princ Filip, vojvoda od Edinburga, umro je u 99. godini.
Bio je oženjen kraljicom 73 godine i proveo je najduže vremena kao kraljevski supružnik u britanskoj istoriji.
- Kraljevsko porodično stablo i linija nasledstva
- Da li će smrt princa Filipa ujediniti kraljevsku porodicu
- Princ Filip: Ko je bio i šta je sve uradio
Ko sve čini kraljevsku porodicu?
Kraljica Elizabeta Druga nalazi se na čelu britanske države od 1952. godine, kad je umro njen otac, kralj Džordž Šesti.
Vladala je duže od bilo kog drugog britanskog monarha.
Ona je i šefica države drugih 15 zemalja Komonvelta.
Devedesetčetvorogodišnja monarhinja i njen pokojni suprug princ Filip imaju četvoro dece, osmoro unučadi i devetoro praunučadi.
Među druge članove kraljevske porodice spadaju:
- Princ od Velsa (princ Čarls), 72 godine, oženjen vojvotkinjom od Kornvola (Kamila) - kraljičino najstarije dete, postaće kralj kad ona umre.
- Vojvoda od Kembridža (princ Vilijam), oženjen vojvotkinjom od Kembridža (Ketrin) - Vilijam je najstariji sin princa od Velsa i Dajane, princeze od Velsa.
- Vojvoda od Saseksa (princ Hari) je Vilijamov brat - oženjen vojvotkinjom od Saseksa (Megan); prošle godine su njih dvoje objavili da će se povući sa položaja viših članova kraljevske porodice i sada žive u Los Anđelesu.
Kako se postaje član kraljevske porodice?
Neko ko se venča članom kraljevske porodice postaje član, a kad se to desi, dobija titulu.
Na primer, ledi Dajana Spenser postala je princeza od Velsa kad se udala za princa Čarlsa 1981. godine.
Međutim, da biste postali monarh, morate da budete rođeni u kraljevskoj porodici.
Princ Čarls je prvi u redu da nasledi presto.
Njegov stariji sin Vilijam, drugi je po redu, a Vilijamov najstariji sin, princ Džordž, treći.
- Princ Čarls o princu Filipu: „Dragi tata je bio poseban"
- Šta je sve govorio princ Filip
- Pacifičko pleme koje je princa Filipa gledalo kao božanstvo
Šta se dešava na kraljevskim venčanjima?
Kraljevska venčanja često se održavaju na nekim od najstarijih i najgrandioznijih mesta i privlače pažnju velikog broja ljudi.
Kraljica i princ Filip venčali su se 1947. godine u Vestminsterskoj opatiji, koja je osnovana 960 godine naše ere i nalazi se odmah do Vestminsterske palate.
Više od šest decenija kasnije, 2011. godine, masa se okupila na ulicama ispred Opatije da proslavi sklapanje braka između njenog unuka Vilijama i Ketrin Midlton.
Oni su postali vojvoda i vojvotkinja od Kembridža.
Drugi članovi kraljevske porodice razmenili su zavete u kapeli Svetog Đorđa u Vindzorskom zamku, koji je star više od 900 godina.
Među venčanjima održanim tamo spadaju i venčanje princa Harija i Megan Markl 2018. godine.
Šta se desi kad se rodi kraljevska beba?
Veliki broj viših članova kraljevske porodice rođen je u bolnici Svete Marije u Londonu.
Princeza Dajana tamo je rodila princa Vilijama i princa Harija, a vojvotkinja od Kembridža troje dece: princa Džordža (7), princezu Šarlotu (5) i princa Luisa (2).
Obe su slikane sa muževima i bebama ispred bolnice.
Čime se bavi kraljevska porodica?
Britanska vlada naziva se vladom Njenog veličanstva, ali kraljica gotovo da nema nikakvu političku moć.
Kraljica se sastaje sa premijerom jednom nedeljno, što služi kao podsetnik na njen položaj u vladi, ali premijer ne traži njeno odobrenje za vođenje politike.
Kraljica i drugi viši članovi porodice izvršavaju zvanične dužnosti.
Članovi porodice takođe zastupaju kraljicu tokom poseta drugim zemljama.
Na primer, vojvoda i vojvotkinja od Kembridža išli su u zvaničnu posetu Republici Irskoj u martu prošle godine.
Mnogi od njih su pokrovitelji dobrotvornih akcija, a neki su pokrenuli vlastite - kao što je Nagrada za mlade vojvode od Edinburga.
Imaju bliske veze sa oružanim snagama.
Princ Vilijam je služio u Kraljevskim vazduhoplovnim snagama, a princ Hari je služio u Britanskoj vojsci.
Da li članovi kraljevske porodice uvek imaju zvanične dužnosti?
Ne.
Prošle godine, princ Hari i Megan, vojvotkinja od Saseksa, saopštili su da će se povući i raditi na tome da postanu finansijski samostalni.
Bakingemska palata je potvrdila da će par vratiti počasna vojna naimenovanja i kraljevske patronate, koji će biti raspoređeni među aktivnim članovima kraljevske porodice.
Vojvoda od Jorka (princ Endrju) povukao se sa kraljevskih dužnosti 2019. godine.
To se desilo nakon intervjua koji je dao BBC-ju o prijateljstvu sa seksualnim prestupnikom Džefrijem Epstinom.
Odakle kraljevska porodica dobija novac?
Svake godine, britanska vlada dodeljuje kraljici jednu isplatu zvanu Grant suverena.
On je zasnovan na 25 odsto prihoda kraljevskog imanja iz prethodne dve godine.
Kraljevsko imanje je nezavisna kompanija sa komercijalnom imovinom.
U njega spadaju Vindzorski veliki park od 4.800 hektara i konjička trkačka staza Askot u Berkširu, ali ga uglavnom čine stambena i komercijalna imovina.
Iz Granta suverena, koji je iznosio 85,9 miliona funti za 2020/21, isplaćuju se plate za zvanične kraljevske dužnosti i održavaju naseljene kraljevske palate.
Princ Čarls dobija prihode od Vojvodstva Kornvola, ogromnog portfolija imovine i finansijskih ulaganja, koje je zaradilo 22,3 miliona funti prošle godine.
Gde žive članovi kraljevske porodice?
Kraljičin zvanični londonski dom je Bakingemska palata.
Ona obično provodi vikende i mesec dana u vreme Uskrsa u Vindzorskom zamku u Berkširu.
Međutim, tamo je živela tokom čitave pandemije, a princ Filip je umro u Vindzorskom zamku.
Princ Čarls i vojvotkinja od Kornvola žive u Klerens Hausu - manje od kilometar od Bakingemske palate - kad god su u Londonu.
Princ Vilijam i Ketrin, vojvotkinja od Kembridža, takođe žive u blizini - u Kensingtonskoj palati.
Pratite nas na Fejsbuku i Tviteru. Ako imate predlog teme za nas, javite se na bbcnasrpskom@bbc.co.uk
( BBC Serbian Svi članovi )