Pljevlja prepolovljena za pola vijeka

U Pljevljima trenutno živi oko 13 odsto stanovnika manje nego 2011. godine, kada je održan poslednji popis stanovništva, odnosno za gotovo polovinu u odnosu na prije pola vijeka.

Prema procjenama Monstata, u Pljevljima je 2019. življelo 27.006 stanovnika, što je za 12,3 odsto, ili za 3,78 hiljada stanovnika, manje u odnosu na 2011. Pljevlja su svake godine prosječno ostajala bez oko 400 stanovnika, pa je za očekivati da se taj trend nastavio i tokom 2020. i da je trenutno u najsjevernijoj crnogorskoj opštini broj stanovnika pao na oko 26.500.

Prema podacima sa posljednjeg popisa 2011. godine, na teritoriji opštine Pljevlja živjelo je 30.786 stanovnika, od kojih 36,7 odsto u ruralnom dijelu. Pljevlja su najviše stanovnika imala 1971. godine - 46.856, što je oko 20.000 više nego danas.

Od 2011. prirodni priraštaj je konstantno u minusu (više umire nego što se rađa) i padu.

U godini kada je obavljen popis, prirodni priraštaj u Pljevljima iznosio je minus 234, a 2019. minus 242.

Najveći negativni prirodni priraštaj u Pljevljima zabilježen je 2018. godine - minus 268.

Prošle godine prirodni priraštaj iznosio je minus 262.

Osim toga, iz Pljevlja se odseljava sve više stanovnika.

Migracioni saldo, odnosno razlika između broja doseljenih i odseljenih, 2011. godine iznosio je minus 165 stanovnika, a 2019. minus 247.

Kao i kod prirodnog priraštaja, migracioni saldo u Pljevljima najveći je bio 2018. godine - minus 285. Samo za prva dva mjeseca ove godine, u Pljevljima živi 36 stanovnika manje.

Tokom 2019. godine, najviše Pljevljaka odselilo je u Podgoricu (skoro 60 odsto), a gotovo trećina je otišla u neku od opština na primorju, najviše u Budvu.

Takvi demografski trendovi utiču i na prosječnu starost stanovništva. Prema popisu iz 2011. godine, prosječna starost u Pljevljima je iznosila 41,8 godina, što opštinu svrstava među četiri sa najstarijim stanovništvom u Crnoj Gori. Izražena je i velika migracija stanovnika iz sela u grad, pa je sve veći broj seoskih naselja bez stanovnika. To se konstatuje i u strateškom planu razvoja Opštine Pljevlja.

Izražena migracija stanovništva uticala je na značajno smanjenje učenika upisanih u osnovne škole.

Prema podacima Monstata, u 2019. broj učenika upisanih u osnovne škole smanjio se za 838, ili za 28,3 odsto, u odnosu na 2011. kada ssu nastavu pohađala 2.963 osnovca.

Od 2016. svake godine u pljevaljske osnovne škole upiše se više od stotinu djece manje u odnosu na godinu ranije.

Smanjen je i broj odjeljenja u pljevaljskim osnovnim školama - sa 185 koliko ih je bilo 2011. godine, na 175 u 2019.

Poređenje broja zaposlenih i broja penzionera, takođe ukazuje na nepovoljna kretanja na lokalnom tržištu rada.

Prema podacima iz Strategije zapošljavanje Opštine Pljevlja, od 2011. do 2019. broj zaposlenih je bio manji od broja penzionera uz trend stalnog pogoršanja. Krajem juna prošle godine u Pljevljima je bilo zaposleno 5.235 ljudi, a penzionera je bilo 6.692.

Trenutno je broj zasposlnih pao ispod pet hiljada. Krajem februara, prema podacima Monstata, u Pljevljima je bilo zaposleno 4.758 stanovnika. Suprotno trendu na nacionalnom nivou gdje se registruje rast prosječne zarade, u Pljevljima je prosječna neto-plata smanjena sa 540 eura koliko je iznosila 2011. godine, na 523 eura u 2018.

Prema podacima Monstata, prosječna neto-zarada u Pljevljima je u 2019. godini iznosila 536 eura, što predstavlja povećanje od 2,5 odsto, ali je još ispod nivoa zarada u 2011.

Iako smanjena u odnosu na prije deset godina, prosječna zarada u Pljevljima u 2019. godini je za 4 odsto veća od prosječne u Crnoj Gori.

Ukupan broj korisnika materijalnog obezbjeđenja porodice u 2011. godini, u Pljevljima iznosio je1.576, što je činilo čak 5,1 odsto ukupnog stanovništva.

U 2019. godini broj korisnika - članova porodice, iznosio je 1.068, što u odnosu na 2011. godinu predstavlja smanjenje za 32,2 odsto.

Smanjenje broja korisnika prava materijalnog obezbeđivanja porodica je prvenstveno posljedica izmjena zakonske regulative i uvođenja socijalnog kartona.

( Goran Malidžan )