Ministarstvo pravde: Advokate osloboditi fiskalizacije računa za usluge

Ministarstvo pravde, ljudskih i manjinskih prava ukazuje javnosti da advokatura ne treba da podliježe fiskalizaciji propisanoj važećim Zakonom o fiskalizaciji u prometu roba i usluga, jer bi to moglo izazvati brojne negativne posledice po građane i državu u cjelini. U tom smislu, prethodno istaknut zahtjev advokata je opravdan, pa bi njegovo ignorisanje ozbiljno dovelo u pitanje ostvarivanje vladavine prava i pravne sigurnosti. Stoga, u duhu zakonske obaveze o međuresornoj saradnji, apelujemo da se sa predstavnicima advokatske profesije u Crnoj Gori intezivira komunikacija u cilju postizanja obostrano prihvatljivog rešenja i zaštite interesa građana, naveo je u današnjem saopštenju državni sekretar u ovom Ministarstvu Ivan Vukićević. Prema sadašnjem važećem zakonu opšta fiskalizacija treba da počne 1. juna. Advokatska komora već mjesecima pregovora sa Ministarstvom finansija i traži da bude izuzeta od fiskalizacije, smatrajući da ne mogu izdati račun klijentu kada ih angažuje čime bi odmah bili obveznici plaćanja PDV-a na taj iznos, kada će svoju uslugu u najvećem broju slučajeva naplatiti tek nakon uspješnog okončanog pravnog zastupanja.

Novi pregovori advokata, Ministarstva finansija i Uprave prihoda zakazani su za sjutra.

"Važno je napomenuti da je advokatura u neuporedivo drugačijem položaju u odnosu na ostale profesije. Za razliku od svih drugih komercijalnih djelatnosti, jedino je advokatura prepoznata i definisana Ustavom Crne Gore kao nezavisna i samostalna profesija koja pruža pravnu pomoć. Djelatnost advokature regulisana je i Zakonom o advokaturi, Statutom Advokatske komore, Kodeksom profesionalne etike advokata i Advokatskom tarifom. Zaštita i ostvarivanje garantovanih ljudskih prava i sloboda direktno i svakodnevno zavisi od advokature kao djelatnosti pružanja pravne pomoći. Efikasan pristup pravdi sastavni je dio prava na pravično suđenje iz člana 6 Evropske konvencije za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda. Zbog toga je obezbjeđivanje efikasnog i nezavisnog rada advokata od ključnog značaja za zaštitu vladavine prava i pravne sigurnosti. Navedena uloga advokatske profesije potvrđena je od strane Ujedinjenih nacija („Osnovni principi o ulozi advokata u prevenciji kriminala“, 1990) kao i od Savjeta Evrope („Preporuka o slobodi obavljanja advokatske profesije“, 2000)", naveo je Vukićević.

Ona smatra da bi bilo sasvim pogrešno kada bi, u pogledu fiskalizacije, advokatura poistovjetila sa trgovačkim i klasičnim uslužnim djelatnostima.

"Promet proizvoda i usluga nisu isto što i pružanje pravne pomoći. Zbog toga se samo čini da bi fiskalizacijom advokatske djelatnosti bio obezbijeđen jednak odnos prema svima. Kako je to potvrdio i Ustavni sud Crne Gore, princip jednakosti podrazumijeva da iste slučajeve treba tretirati na isti način, a različite različito. Ovo je stav i Evropskog suda za ljudska prava koji je, u slučaju Jordan protiv Velike Britanije, istakao da „tamo gdje opšta politika ili neka mjera ima nesrazmjerno štetan efekat na neku određenu grupu, ista može biti smatrana diskriminatornom.“", navodi Vukićević.

On kaže i da bi primjena Zakona o fiskalizaciji u prometu roba i usluga na advokatsku djelatnost mogla, pored ostalog, dovesti do privremene zabrane obavljanja advokatske djelatnosti, što je, kako tvrdi, suprotno i odredbama važećeg Zakona o advokaturi, budući da je samo Advokatska komora ovlašćena da izrekne mjeru privremene zabrane bavljenja advokaturom.

"U državama regiona, kao i u zemljama Evropske unije, advokatura je opravdano izuzeta iz fiskalizacije, pa nema razloga da standardi i argumenti koji su prihvaćeni u državama članicama Evropske unije ne budu na isti način primjenjeni i u Crnoj Gori. Obaveza poštovanja poreske discipline nesumnjivo se odnosi i na advokate, koji imaju poseban zadatak da budu primjer poštovanja zakona. Advokati su obavezni da plaćaju porez na dohodak fizičkih lica i obavezne doprinose za socijalno i zdravstveno osiguranje. Uz to, oni su, u odgovarajućim slučajevima, i obveznici poreza na dodatu vrijednost (PDV). Ne treba posebno naglašavati da advokati, u slučaju nezakonitog izbjegavanja obaveze plaćanja poreza i doprinosa kroz neevidentiranje prometa, podliježu krivičnoj odgovornosti za utaju poreza i doprinosa – što za posledicu može imati prestanak prava na bavljenje advokaturom. Obaveza transparetnog rada advokata i javna kontrola prihoda koje oni ostvaruju ne dovodi se u pitanje, ali sam način sprovođenja te kontrole ne smije zadirati u nezavisnost i samostalnost te specifične profesije niti nesrazmjerno otežavati rad advokata", naveo je Vukićević.

( Goran Kapor )