Zadatke rješavaju mašta i logika

Više od 200 đaka iz Podgorice, Danilovgrada i Tuzi učestvovalo je juče na međunarodnom takmičenju “Kengur bez granica”.

To nadmetanje u znanju iz matematike prvi put organizuje se u Crnoj Gori, a djeca iz tri opštine takmičila su se na tri jezika: CSBH (crnogorski-srpski, bosanski, hrvatski), na albanskom i engleskom.

Rezultati takmičenja biće poznati tokom sljedeće sedmice.

Iz organizacije “Vijestima” su kazali da je prijavljeno 310 đaka, a da se juče nadmetalo njih 201.

“Na što smo veoma ponosni, s obzirom na to da je u pitanju prva godina takmičenja, da se organizuje u samo tri opštine, i u samo dvije kategorije: Ecolier (5. i 6. razred) i Cadet (9. i 1. razred)”, rekla je Nela Milošević, delegirana predstavnica nevladinog udruženja “Tinker”, koje je i sertifikovano za organizaciju pilot takmičenja “Kengur bez granica”.

Milošević je i profesorica na Univerzitetu Donja Gorica.

Kazala je da je za jučerašnje takmičenje, za stariju kategoriju Cadet, prijavljeno samo nešto više od 10 odsto takmičara, a da to može da znači da interesovanje za matematiku opada u starijim razredima.

“Baš zato, naš je zadatak u nižim razredima razviti to interesovanje i njegovati ga”, rekla je ona.

Uz Nelu Milošević, u organizaciji takmičenja učestvovale su i njene koleginice Jelena Milojković i Dejana Ponoš iz NVU Tinker.

Tinker već nekoliko godina realizuje aktivnosti u kojima sa najmlađima kroz igru rade na usvajanju znanja iz matematike i programiranja.

“Mi mislimo da matematika i pisanje kompjuterskih programa mogu biti zabavni. Takođe vjerujemo da osobe koje umiju stvoriti kompjuterski program mogu izvršiti i značajan uticaj na svoje okruženje i svijet. Svjedoci smo toga da su djeca veoma brojni korisnici kompjuterskih programa, a da najčešće nisu svjesna toga da ih i ona sama mogu stvarati”, piše, pored ostalog, na vebsajtu igramiranje.me, u dijelu o “Tinkeru”.

I “Kengur bez granica”, prema riječima Milošević, nije takmičenje na kojem se radi o klasičnoj provjeri znanja, niti su zadaci koje učesnici rješavaju - šablonski.

“Već su osmišljeni tako da razvijaju kreativnost, podstiču analitički način razmišljanja i zaključivanja, istovremeno razvijajući samopouzdanje potrebno u razumijevanju matematike. Posebno naglašavam da takmičenje nije namijenjeno samo izuzetno nadarenim učenicima, već je otvoreno za sve učenike koji žele da zavire u malo drugačiji svijet matematike i da se uvjere da je matematika zabavna, korisna i uzbudljiva”, kazala je ona, dodajući da žele da učenicima osnovnih i srednjih škola, njihovim roditeljima, i svima ostalima, pošalju poruku da matematika može biti izuzetno zanimljiva.

“I da u sebi sadrži mnogo toga lijepog i korisnog.

Nadamo se da će ‘Kengur bez granica’ i u Crnoj Gori doživjeti popularnost koju ima širom svijeta. Svake godine, matematičari iz cijelog svijeta pripremaju i vrše izbor zadataka za ovo takmičenje. Testovi se sastoje od pitanja sa više ponuđenih odgovora, a akcenat je na duhovitim pitanjima u kojima se traže brzo i logičko razmišljanje, i čije odgonetanje zahtijeva maštu i osnovne vještine računanja, bez obzira na to koju ocjenu imaju iz matematike”, kaže Milošević.

Koordinatorka takmičenja i sama je završila matematiku i danas je profesorica na univerzitetu. Na pitanje šta je matematika koju ne vidimo u toku školovanja, koja sve vrata i mogućnosti otvara izučavanje i poznavanje matetematike, ona kaže da je za mnoge matematičare motivacija koja ih vodi - uzbudljivost rješavanja problema.

“Iskra zadovoljstva kada se pređe neka teška prepreka i ugleda ‘svjetlost’. Kada se njeguje ova motivacija, ljubav prema matematici dolazi sama po sebi. Zbog toga je u projektima popularizacije matematike važnije koncentrisati se na aktivnosti koje stvaraju takvo uzbuđenje kod učenika, nego motivisati učenike da rade matematiku samo zato što je ona važna, ima puno primjena”, kaže ona.

Dodaje i da je široko rasprostranjeno viđenje matematike da je ona teška, nerazumljiva, dosadna...

“Široko rasprostranjeno viđenje matematike sastoji se gotovo isključivo od predrasuda koje su većinom netačne: matematika je teška, nerazumljiva, dosadna, uglavnom nekorisna, da se sastoji od beskrajnih kalkulacija, da u matematici vjekovima nema ništa novo... Na matematiku se gleda kao na aktivnost u kojoj se ne koristi kreativnost i mašta - opšteprisutna percepcija je da se matematika radi šablonski, po zadatim algoritmima”, kazala je ona, dodajući i da je većina predrasuda o matematici pogrešna.

Dodaje da je matematika u crnogorskom sistemu obrazovanja jedan od predmeta sa najvećim fondom časova u osnovnim i srednjim školama, ali da su rezultati učenika i sve veća nepopularnost tog predmeta - zabrinjavajući.

“Upravo projekti popularizacije matematike mogu pomoći u savlađivanju ove prepreke, tako što će prikazati matematiku kao lijepu, zabavnu, korisnu, i uzbudljivu”.

Takmičenje “Kengur bez granica” održava se 30 godina u više od 80 država svijeta, uključujući i sve zemlje u regionu. Oko šest miliona učenika osnovnih i srednjih škola širom svijeta, u isto vrijeme razmišlja o istim problemima i rješava iste zadatke.

Odvija se u svim zemljama svijeta u posljednjoj nedjelji marta, ali je ove godine epidemija koronavirusa takmičenje pomjerila za maj.

Takmičenje se održava uz saglasnost Ministarstva prosvjete, nauke, kulture i sporta, a organizatori vjeruju da će i nastaviti sa tom tradicijom.

“Za Crnu Goru je ovo prva pilot godina. Sigurni smo da ćemo već od sljedeće godine proširiti broj uključenih gradova kao i uključenih kategorija. Najviše čega nam treba je upravo volja, volja nas organizatora, volja rukovodilaca škola da obezbijede uslove za takmičenje, volja nastavnika matematike ili učitelja da učestvuju u pripremi učenika kroz redovne časove”, poručuju organizatori.

Onlajn radionice, dostupna i elektronska zbirka zadataka

Kako je zbog epidemije koronavirusa takmičenje umjesto u martu, organizovano dva mjeseca kasnije, to vrijeme, kaže Milošević, iskorilistili su za rad i vježbanje. Tako su za zainteresovane takmičare svake srijede od kraja marta održavane online radionice, na kojima su zajedno radili zadatke i rješavali mozgalice.

“Bilo je zadovoljstvo slušati ih i pratiti njihov rad i odgovarati na njihova pitanja i nedoumice”, kaže Milošević.

Pripremljene su i Zbirke rješenih zadataka sa prethodnih takmičenja “Kengur bez granica”, zbirke su dostupne elektronski na kengur.me, pa su djeca mogla da ih preuzu i rade zadatke samostalno.

( Damira Kalač )