Nema djece sa deficitom joda

U Crnoj Gori nije registrovano domaćinstvo koje koristi nejodiranu so, a ispitana djeca nijesu u jodnom deficitu, pokazalo je Istraživanje unosa joda kod školske djece u Crnoj Gori, koje je organizovao Institut za javno zdravlje (IJZ).

Navodi se da je istraživanje realizovano tokom februara i marta, pod pokroviteljstvom UNICEF-a i u saradnji sa osnovnim školama.

“Cilj istraživanja je bio da se odredi jodni status školske djece uzrasta od šest do 12 godina, kakva je jodiranost soli nakon godinu primjene inoviranih propisa i koliki je zdravstveni rizik deficita joda u populaciji”, kazali su iz IJZ.

Istraživanjem su, kako se navodi, obuhvaćena djeca iz 30 osnovnih škola iz sva tri regiona u Crnoj Gori.

Iz IJZ su kazali da je učestvovalo ukupno 909 učenika i da je od svakog djeteta analiziran uzorak urina i soli iz domaćinstva.

Oni su naveli da nije registrovano domaćinstvo koje koristi nejodiranu so.

„S obzirom na to da je na tržištu dostupna so koja je jodirana i prema „starom” i prema „novom” pravilniku, kod 56,22 odsto ispitivanih uzoraka je nedovoljna količina joda prema „novom” pravilniku, dok je u 19,03 odsto domaćinstava sadržaj joda ispod preporuka Svjetske zdravstvene organizacije (SZO)“, navodi se u saopštenju.

Iz Instituta su kazali da ispitivana djeca nijesu u jodnom deficitu, i da medijana urinarne ekskrecije joda iznosi 172,88µgI/l.

“Prema SZO medijana urinarne koncentracije joda od 100µgI/l i više definiše populaciju koja nije u deficitu joda”, kaže se u saopštenju.

Iz IJZ su naveli da ne postoji statistički značajna razlika u unosu joda dječaka i djevojčica, kao ni prema regijama.

Oni su kazali da nije izračunata korelacija između sadržaja joda u soli i urinu, tako da je konstatovano da so iz domaćinstava nije najznačajniji izvor joda u ishrani djece.

Prema njihovim riječima, da bi se prevenirao deficit joda u populaciji preporučuje se kontinuirano sistemsko praćenje jodiranosti soli i zdravstvenih pokazatelja o biomarkerima koji se rutinski ili periodično rade vezano za jodni status i unos soli u populaciji.

„Kao i blagovremeno preduzimanje mjera u skladu sa Programom mjera za unapređenje stanja uhranjenosti i ishrane u Crnoj Gori, Univerzalnim jodiranjem soli (USI) i Programom za smanjenje unosa soli stanovništva“, kazali su iz IJZ.

Iz Instituta su ukazali da nedostatak joda utiče na neadekvatnu proizvodnju hormona štitaste žlijezde što ima višestruke štetne efekte na rast i razvoj.

Oni su naveli da poremećaji uzrokovani nedovoljnim unosom joda predstavljaju spektar srodnih poremećaja, a odnose se na sve posljedice jodnog deficita koje mogu biti prevenirane adekvatnim unosom joda.

Iz IJZ su kazali da je cijela populacija ranjiva na negativne efekte nedovoljnog unosa joda, a posebno trudnice, dojilje i djeca.

"Hormoni štitaste žlijezde su neophodni za normalan razvoj mozga, a nedostatak joda u fetalnom periodu, kod novorođenčadi ili male djece može implicirati trajno mentalno oštećenje”, pojasnili su iz Instituta.

Iz IJZ su kazali da je deficit joda najznačajniji uzrok mentalne retardacije koji se može spriječiti, a u najteže pogođenim područjima koeficijent inteligencije (IQ) populacije je smanjen i do 13,5 odsto u odnosu na populacije sa adekvatnim unosom joda.

Oni su naveli da je USI moćna i najefikasnija međunarodno dogovorena strategija u borbi protiv bolesti i poremećaja uzrokovanih nedovoljnim unosom joda.

“USI je kritična za kognitivni razvoj djece i omogućava im da školovanjem dostignu svoj puni potencijal“, kazali su iz IJZ.

Prema njihovim riječima, preventivne aktivnosti imaju veliki izazov u toku pandemije koronavirusa, koji je sve javnozdravstvene kapacitete usmjerio na najveću globalnu zdravstvenu krizu.

„Time su ugroženi i rutinski programi, među kojima i programi za smanjenje deficita joda“, naveli su iz Instituta.

Iz IJZ su kazali da Crna Gora ima tradiciju jodiranja soli za ljudsku upotrebu, a vremenom se mijenjala samo količina dodatog joda.

„Ranija istraživanja, kao i ona iz 2017. i 2019. godine, su pokazala da je so iz domaćinstava lošije jodirana od propisanih i preporučenih vrijednosti, što je iniciralo izmjene propisa", naveli su iz Instituta.

Navodi se da su novim Pravilnikom o minimalnom kvalitetu soli za ljudsku ishranu i proizvodnju hrane unaprijeđeni zahtijevi za jodiranje soli.

Iz Instituta su kazali da je Crna Gora endemsko područje za jodni deficit.

„Ranija istraživanja na djeci su evidentirala ostatke zdravstvenih efekata prethodnog jodnog deficita, dok su istraživanja na trudnicama i dojiljama pokazala postojanje blagog jodnog deficita u populaciji trudnica“, dodaje se u saopštenju.

( MINA )