Elektranu u Otilovićima izuzeti iz zabrane gradnje

Elektroprivreda (EPCG) smatra da projekat izgradnje male hidroeletrane (mHe) “Otilovići” treba izuzeti iz zabrane građenja.

To je “Vijestima” kazao izvršni direktor ove državne kompanije Nikola Rovčanin povodom najave usvajanja Deklaracije o zabrani gradnje mHE.

“U ovom trenutku, svaki energetski objekat koji koristi obnovljiv izvor energije je važan i nadamo se se da će mHe “Otilovići”, zbog specifičnosti i činjenice da prethodno postoji infrastruktura i da nedostaje praktično samo mehanika, te da nema daljeg uticaja na životnu sredinu, naići na razumijevanje Vlade i nadležnog ministarstva kapitlanih investicija”, rekao je Rovčanin.

On tvrdi da bi uticaj ove mHe u istoimenom pljevaljskom selu biti beznačajan na životnu sredinu, a da bi kompanija i država imale značajne ekonomske i energetske koristi.

“Projekat je u potpunosti prihvatljiv, jer je tehnički ostvarljiv, ekološki stabilan, ekonomski siguran i sociološki prihvatljiv. Ova mHe koristila bi višak vode iz već postojeće akumulacije koja je napravljena za potrebe rada pljevaljske Termoelektrane (TE). Za potrebe TE izgrađena je lučno-betonska brana sa pratećim objektima visina 59 metara, a zapremina stvorene hidroakumulacije je oko 18 miliona metara kubnih. Prema dosadašnjim hidrološkim ispitivanjima srednji višegodišnji proticaj na profilu brane iznosi 4,68 metara kubnih u sekundi.To daje mogućnost izgradnje mHE ‘Otilovići’ uz postojeću branu, čime bi se viškovi vode iz akumulacije, kao i voda biološkog minimuma koja se ispušta iz akumulacije, koristili za proizvodnju električne energije” rekao je Rovčanin.

Izgradnja mHe “Otllovići” je, kako je objasnio Rovčanin, analizirana je od početka gradnje brane 1981.godine, projektna dokumentacija više puta je dorađivana (2001. i 2011.), ali bez realizacije do današnjih dana. On kaže da pošto mHe nije izgrađena po sticanju uslova, EPCG je izgubila više od 20 miliona eura, imajući u vidu da bi godišnja proizvodnja bila oko 600 do 700 hiljada eura.

Minimalna ulaganja u lokalne puteve

Prostornim urbanističkim planom opštine Pljevlja iz 2011. godine bila je predviđena izgradnja mHe “Otilovići” uz postojeću istoimenu branu.

Ministarstvo održivog razvoja i turizma (MORT), u novembru 2012. godine, dalo je urbanističko-tehničke (UT) uslove za izradu investiciono-tehničke dokumentacije, nakon čega je inoviran idejni projekat i raspisan tender (pregovarački postupak) za izradu glavnog projekta i tenderske dokumentacije za elektro-mašinsku opremu. Rovčanin podsjeća da su sve aktivnosti na projektu obustavljene početkom 2015.godine, da bi ponovo bile pokrenute 2018.godine, te da je zbog protoka vremena i izmijenjenog zakonskog okvira koji se odnosi na tu problematiku bilo potrebno da se inovira projektna dokumentacija.

EPCG je 2019.godine od MORT-a tražila izdavanje dopunjenih urbanističko-tehničkih uslova za izradu tehničke dokumentacije što je resorno ministarstvo odbilo uz preporuku, kaže Rovčanin, da se uradi lokalna studija lokacije mHe “Otilovići”, a u skladu sa Zakonom o planiranju i uređenju prostora.

Rovčanin je pojasnio da je energetska kompanija u oktobru 2019.godine uputila resornom ministarstvu inicijativu za izradu lokalne studije o lokaciji na koju još uvijek nije dobila odgovor.

“Ako se stvore pravne pretpostavke, EPCG bi odmah krenula sa izgradnjom” istakao je Rovčanin.

Prema njegovim riječima, mHE bi radila uz postojeću branu i hidroakumulaciju koji su izgrađeni za potrebe obezbjeđenja TE tehnološkom vodom, te da tehničko rješenje mHE ne remeti vodni režim nizvodno od brane, kao ni režim korišćenja vode postojećih korisnika, a ima zanemarljiv uticaj na životnu sredinu, uglavnom u fazi gradnje objekta.

“Lokacija na kojoj je predviđena izgradnja mHE je male površine, sa zemljištem u državnom vlasništvu. Pristupni putevi postoje i izgrađeni su prilikom građenja brane ‘Otilovići’. Uglavnom će se vršiti minimalna rekonstrukcija postojećih lokalnih puteva”, rekao je izvršni direktor Elektroprivrede Crne Gore.

Životna sredina bi bila očuvana

Rovčanin je pojasnio da je analiza pokazala da je projekat mHe “Otilovići” ekološki stabilan, jer će svi objekti projektovanog sistema, biti skladno uklopljeni uz već postojeće energetske objekte i u ekološko okruženje.

“Sagledani su svi pozitivni i negativni uticaji na ekosisteme i izborom parametara objekta i upravljanja nađena su rješenja kojima se maksimiziraju pozitivni, neutrališu negativni uticaji, omogućava se nesmetan razvoj ekosistema i čuva se postojeći biodiverzitet. S obzirom da je lokacija nenaseljena, nema migracija stanovništva, niti uticaja na vodosnabdijevanje, iz čega proističe i socijalna stabilnost projekta. Projekat mHE ‘Otilovići’ ne vrši nikakvu destrukciju biodiverziteta rijeke Ćehotine, ne vrši poremećaj hidrološkog režima rijeke, ne destabilizuje postojeće vodosnabdijevanje i ne ugrožava tradicionalni način života lokalnog stanovništva”, rekao je Rovčanin.

( Goran Malidžan )