Prebolovani kovid i vakcina daju trajni imunitet

Imunitet na koronavirus traje najmanje godinu dana, a moguće i doživotno, jačajući vremenom naročito kroz vakcinaciju, piše „Njujork tamjs“ pozivajući se na rezultate dvije nove studije. Ova otkrića bi konačno mogla ukloniti strahove da je zaštita od virusa koji je usmrtio preko 3,5 miliona ljudi širom svijeta kratkotrajna.

Rezultati studija ukazuju da ljudima koji su prebolovali kovid-19 i koji su naknadno vakcinisani neće biti potrebne godišnje revakcine. List međutim ističe da će osobama koje nikada nijesu bile zaražane biti potrebne revakcine kao i onima koji su bili zaraženi, ali nijesu imali snažan imunološki odgovor.

Obje studije su sprovedene na ljudima koji su bili izloženi koronavirusu godinu dana ranije. Jedno istraživanje, čiji su rezultati u ponedjeljak objavljeni u žurnalu „Nejčr“, pokazalo je da se ćelije koje zadržavaju memoriju virusa zadržavaju u koštanoj srži i mogle bi po potrebi proizvoditi antitijela.

Druga studija, objavljena onlajn na portalu za biološka istraživanja BioRxiv, pokazala je da takozvane memorijske B ćelije nastavalju da sazrijevaju i jačaju najmanje 12 mjeseci nakon prvobitne infekcije.

Komentarišući rasprostranjene strahove da će imunitet na koronavirus biti kratkotrajan kao što je to slučaj sa virusima obične prehlade, imunolog na Univerzitetu Pensilvanije Skot Hensli kazao je za „Njujork tajms“ da je razlog zbog kojeg su zaraze običnim koronavirusom česte više u mutacijama tih virusa nego u imunološkoj reakciji.

Majkl Nusencvajg, imunlog na Rokfeler univerzitetu koji je predvodio jednu od studija kazao je da su memorijske B ćelije koje nastaju kao reakcija na kovid-19, a zatim pojačane vakcinacijom, toliko snažne da odbijaju i druge sojeve virusa i da nema potrebe za revakcinama.

Međutim, moguće je da se ovaj rezultat ne odnosi na zaštitu koju daju samo vakcine, što znači da će osobe koje nijesu prebolovale kovid-19 vjerovatno morati da primaju revakcine. „To ćemo saznati uskoro“, kazao je Nusencvajg za „Njujork tajms“.

Pri prvom susretu sa virusom, B ćelije se brzo množe i proizvode antitijela u velikim količinama. Nakon završetka akutne infekcije, mali dio tih ćelija migrira u koštanu srž gdje neprekidno luče određeni nivo antitijela u krvotok i štite organizam od novog susreta sa virusom.

Kako bi istražili memorijske ćelije povezane sa novim koronavirusom, istraživači na čelu sa Alijem Elebedijem sa Vašington univerziteta u Sent Luisu analizirali su krv 77 osoba tokom perioda od tri mjeseca. Istraživanje je počelo oko mjesec dana nakon početka infekcije.

Nivo antitijela kod tih osoba je brzo opadao tokom četiri mjeseca nakon infekcije i nastavljao je da polako opada u narednim mjesecima - što je bilo u skladu sa rezultatima ostalih studija.

Pojedini naučnici su ovaj pad tretirali kao znak slabljenja imuniteta, dok drugi eksperti tvrde da je to očekivano jer ukoliko bi krv sadržala visok stepen antitijela na svaki patogen sa kojim se tijelo ikada srelo ona bi se brzo tranformisala u gustu sluz.

Umjesto toga, tvrde naučnici, nivo antitijela u krvi brzo opada nakon akutne infekcije dok memorijske ćelije ostaju pritajene u koštanoj srži, spremne da krenu u akciju ukoliko je potrebno.

Tim koji je predvodio doktor Elebedi uzeo je uzorke koštane srži od 19 osoba oko sedam mjeseci nakon infekcije. Kod njih petnaest su detektovane memorijske B ćelije, a kod četvoro nijesu.

„To nam govori da čak i ukoliko ste bili zaraženi, to ne znači da imane sjajnu imunološku reakciju“, kazao je Elebedi i dodao da ova otkrića zapravo potvrđuju ideju da i osobe koje su prebolovale kovid-19 treba da se vakcinišu.

Revolucionarna studija iz 2007. godine je pokazala da antitijela u teoriji mogu da opstanu decenijama, čak i nakon prosječne životne dobi, čime je samo nagoviješteno dugoročno prisustvo memorijskih B ćelija. Značaj novih studija je u tome što one pružaju rijedak dokaz o njihovom postojanju.

Tim doktora Nusencvajga je istraživao kako memorijske B ćelije sazrijevaju tokom vremena. Istraživači su analitizirali krv od 63 osobe koje su se godinu dana ranije oporavile od kovida-19. Većina učesnika je imala blage simmtome bolesti, a njih 26 je primilo najmanje jednu dozu Modernine ili Fajzerove vakcine.

Tim je utvrdio da takozvana neutrališuća antitijela, neophodna za sprečavanje reinfekcije, ostaju nepromijenjena između šest i 12 mjeseci, dok su srodna ali manje važna antitijela polako nestajala.

Memorijske B ćelije su nastavile da se razvijaju, a antitijela koja su one proizvodile razvila su sposobnost da neutralizuju širu grupu sojeva novog koronavirusa.

Godinu dana kasnije, neutrališuća aktivnost kod učesnika studije koji nijesu bili vakcinisani bila je niža u odnosu na sve oblike virusa, a najveći gubitak je zabilježen protiv soja koji je prvi put identifikovan u Južnoj Africi.

Ovo je potvrdilo rezultate i drugih studija prema kojima vakcinacija značajno povećava nivo antitijela kao i njihovu sposobnost da neutrališu virus.

Različita reakcija na živi virus i na vakcinu

Eksperti se slažu da će imunološka reakcija biti drugačija kod osoba koje su vakcinisane, a da prethodno nijesu prebolovale kovid-19. Borba protiv živog virusa se razlikuje od reakcije na jedan viralni protein koji se daje vakcinom. Kod onih koji su imali kovid-19, imunološka reakcija je sazrela tokom perioda od šest do 12 mjeseci prije susreta sa izazovom koji predstavlja vakcina.

„Takav razvoj događaja se razlikuje u odnosu na onaj kod osoba koje su primile jednu, a zatim nakon tri nedjelje i drugu dozu vakcine“, kazala je doktorka Merion Peper, imunološkinja sa Univerziteta Vašington u Sijetlu. „To ne znači da i oni neće razviti snažan odgovor, ali može biti veoma različit“.

Rezultati studija ukazuju da osobama koje su prebolovale kovid-19 i koje su naknadno vakcinisane neće biti potrebne godišnje revakcine.

( Nada Bogetić )