Francuska pšenica ide na međunarodni tender
Vladinom odlukom pšenica će uskoro biti upisana kao nefinansijska državna imovina, jer nije puštena u promet shodno prvobitnoj namjeni u vrijeme mandata prethodne Vlade, a opštine i snabdjevači sa njihovih teritorija nijesu iskazali potrebu za intervenciju na tržištu
Radna grupa, koju su činili predstavnici ministarstava finansija, ekonomskog razvoja i poljoprivrede i Uprave za katastar i državnu imovinu predložila je da se 10.500 tona pšenice, koja se više od godinu nalazi u silosima Luke Bar, proda na međunarodnom javnog tendera u skladu sa zakonom o državnoj imovini.
To je “Vijestima” saopšteno iz Ministarstva ekonomskog razvoja (MER), koje je dodalo da će novi izvještaj o pšenici Vladi na usvajanje dostaviti Ministarstvo finansija i socijalnog staranja.
Rok da se odluči šta će se raditi sa pšenicom istekao je 3. juna, a bila su tri scenarija prodaja stranoj kompaniji, prodaja domaćim mlinovima ili da se samelje i dio poroda, a dio podijeli privrednicima.
“Ako prodaja ne uspije ili se ne postigne zadovoljavajuća cijena, pšenica će se sukcesivno preraditi u brašno, u skladu sa mogućnostima i kapacitetima mlinova u Crnoj Gori i brašno etapno puštati u promet”, rekli su iz MER-a.
Bivša Vlada je pšenicu početkom maja 2020. godine uvezla iz Francuske za 2,4 miliona eura (ili 229,23 eura po toni).
Prema modelu da se pšenica proda na međunarodnom tenderu, koji je prema MER-u, ocijenjen kao najpovoljniji od tri razmatrana, u budžet bi se slilo oko dva miliona eura (190 eura po toni), što bi bio gubitak od gotovo milion eura u odnosu na cijenu kada je kupljena i račun koji svakog mjeseca od tada državi dostavlja Luka Bar za čuvanje žitarice u tranzitnom silosu.
Iz Vladinog dokumenta koji je usvojen sredinom maja i gdje su razmotrena tri scenarija, navedeno je da se pojavilo interesovanje strane kompanije za kupovinu pšenice, koja raspolaže brodskim kapacitetima za prevoz i ima mogućnost trgovine s inostranim partnerima.
Prednost tog modela je, kako je izvršna vlast procijenila, eliminisanje troškova carine od 180.000 eura, prevoza od oko 50.000 eura i skladištenja od oko 40.000 eura tokom šest mjeseci.
U slučaju da se ne proda, alternativni scenario podrazumijeva da se pšenica preveze u silose u Spužu i izmelje u brašno. Na aktivnosti carinjenja, transporta željeznice, skladištenja i mljevenja u periodu za četiri mjeseca bi se utrošilo 732 hiljade eura.
Pošto brašno ima rok upotrebe od godinu, važno je da se ono melje u skladu sa ugovorenim prometom.
“Dio pšenice koji nije prodat može da se samelje u stočno brašno pa da se dodijeli poljoprivrednicima za stočnu hranu kroz agrobudžet, a dio ostaje u brašnu za ljudsku ishranu koje bi moralo da se nudi na prodaju u narednih nekoliko mjeseci, jer će i brašno izgubiti kvalitet za ljudsku ishranu”, piše u dokumentu.
Koliko bi se novca od ovog modela prihodovalo je neizvjesno, ali bi svakako ta suma, kako se zaključuje u dokumentu, bila bi znatno manja nego da se pšenica proda stranoj kompaniji ili domaćim mlinovima.
Jedna strana kompanija koja ima brodaske kapacitete za prevoz i ima mogućnost trgovine s inostranim partnerima zainteresovana da kupi pšenicu
( Ivan Ivanović )