Na ljekove dali 110 miliona eura

Građani su lani na ljekove potrošili više od 110 miliona eura, od kojih je oko 81 odsto pokriveno iz budžeta Fonda za zdravstveno osiguranje (FZO).

Prema izvještaju crnogorskog Instituta za ljekove i medicinska sredstva (CInMED) potrošnja ljekova u 2020. godini, koju je obilježila epidemija koronavirusa, porasla je za više od devet miliona eura u odnosu na prethodnu, 2019.

Podaci o potrošnji medikamenata pribavljeni su od 14 crnogorskih veledrogerija, od kojih je 13 privatnih i jedna državna.

Kao i prethodnih godina, najviše su korišteni ljekovi koji djeluju na kardiovaskularni sistem. Slijede medikamenti za liječenje bolesti krvi i krvotvornih organa, protiv bolesti digestivnog sistema i metabolizma, pa ljekovi koji djeluju na nervni sistem.

Najviše novca, oko 33,1 milion eura, otišlo je na antineoplastike i imunomodulatore - ljekove koji se koriste u terapiji malignih tumora (kancera) i imaju efekat na imuni sistem. Više od 15 miliona potošeno je na ljekove koji djeluju na bolesti digestivnog sistema i metabolizma, a oko 14,6 miliona koštali su medikamenti za liječenje bolesti krvi i krvotvornih organa.

Ljekovi koji djeluju na kardiovaskularni sistem koštali su više od 10 miliona, antiinfektivni oko 8,6, medikamenti koji djeluju na nervni sistem oko 7,8, a medikamenti protiv bolesti respiratornog sistema oko 6,7.

Najkorišćeniji lijek, prema izvještaju CInMED, je folna kiselina, slijedi acetisalicilna kiselina, ramipril (protiv visokog krvnog pritiska), diklofenak (za ublažavanje bolova).

Finansijski posmatrano, lijek koji je najviše korišten u prošloj godini je pembrolizumab, koji pomaže imunološkom sistemu u borbi protiv raka, i na njega je potrošeno oko 5,8 miliona eura. Na drugom mjestu je rivaroksaban, za sprečavanje stvaranja krvih ugrušaka, a čija potrošnja u 2020. godini iznosi oko 1,9 miliona.

U crnogorskim apotekama najkorišteniji lijek je bio folna kiselina, a u bolnicama hidroksokobalamin (oblik vitamina B12 koji se između ostalog koristi za liječenje anemije).

Potrošnja ljekova u Crnoj Gori, kao i u Evropi, konstantno raste. Prema podacima CInMED, izdvajanja za ljekove iz budžeta Fonda zdravstva ali i iz džepa građana rastu od 2012. godine, i to prosječno za skoro osam odsto. Taj trend nastavljen je i lani, kada je potrošeno 110.081.205,32 eura, što je za 8,9 odsto više u odnosu na 8,9 odsto.

Iz CInMED su ranije kazali “Vijestima” da rast potrošnje ljekova nije samo naša specifičnost, već je globalno prisutna.

„Na primjer, u zemljama Evropske unije godišnji prosjek porasta potrošnje ljekova iznosi oko 3,8 odsto. Razlozi leže u činjenicama produženja životnog vijeka i demografskih promjena, odnosno starenja populacije, što je povezano sa većom incidencom pojednih bolesti“.

Iz Instituta su krajem 2019. godine odgovorili da do porasta u potrošnji ljekova dolazi i zbog novih bolesti koje su posljedica savremenog načina života, povećanja rezistencije na postojeće ljekove što dovodi do potrebe za uvođenjem novih terpija, ali i činjenice da se sprovode razni preventivni programi i da su danas dostupne sofisticirane dijagnostičke metode koje dovode do porasta broja otkrivenih i liječnih pacijenata, odnosno uvođenja terapije u ranijim fazama bolesti.

Iz Fonda zdravstva su još prije četiri godine zaključili da na potrošnju ljekova i povećano propisivanje uticaj imaju preventivni programi, starenje stanovništva i porast hroničnih bolesnika, nove kombinacije različitih ljekova, pritisak farmaceutske mafije, ali i to što cijene pojedinih ljekova rastu bez obzira što su decenijama na tržištu.

Radi bolje snabdjevenosti i dostupnosti ljekova, a usljed povremenih nestašica medikamenata, 2017. godine ponovo je pokrenut projekat “Sa receptom u privatne apoteke”. Ljekovi se na recept mogu dobiti u 54 državne i 164 privatne apoteke koje su potpisale ugovor sa Fondom.

( Ana Komatina )