Fudbalska "Orbanizacija": Kako su svjetski i evropski prvak došli do Budimpešte
Budimpešta, sa blistavom „Puškaš arenom”, glavna je tačka Evropskog prvenstva
Od specijalnog izvještača "Vijesti"
Budimpešta pulsira - fudbalom, čak i na tropskom suncu, jer je jučerašnjih 35 stepeni u hladu šokiralo i same stanovnike ovog lijepog grada na Dunavu.
Pulsira fudbalom - jer, još od davnih vremena legendarne „lake konjice”, kada je najvažnija sporedna stvar čak i za Mađare bila mnogo više od običnog loptanja; ili u novije doba - otkada je gorostasni stadion NEP zamijenila supermoderna arena „Ferenc Puškaš”, Mađarska nije živjela, nije disala fudbalski kao što je to slučaj ovih dana.
Organizacija Evropskog prvenstva u fudbalu, odluka Uefe da barem nekoliko mečeva velikog takmičenja dodijeli Budimpešti, stigla je, naime, na vrhuncu talasa „Orbanizacije”, kako su neki mađarski, ali uglavnom inostrani mediji nazvali ljubav mađarskog premijera Viktora Orbana prema fudbalu.
- Djed mi je govorio - kada gledaš dobru utakmicu, moraš čuti muziku. Ako ne čuješ muziku - to nije dobra utakmica - govorio je Orban u intervjuu britanskom Gardijanu prije nekoliko godina.
Da ovolika ljubav najuticajnijeg Mađara prema najpopularnijem sportu nije samo goli populizam govori i to da se u mađarski fudbal u protekloj deceniji slilo blizu dvije milijarde eura - po gruboj računici, a kompanije koje ulažu u sport dobile su i poreske olakšice, ono za čim se odavno vapi u Crnoj Gori. Ipak, o vezama mađarske vlasti sa fudbalom detaljnije neki drugi dan.
Na talasu „Orbanizacije”, dakle, nikli su brojni stadioni, pa i velelepna „Ferenc Puškaš arena” (u metroima, na razglasu, kažu Puškaš Ferenc, svejedno - riječ je o najslavnijem mađarskom fudbalskom sinu), na kojoj bi večeras zaista mogla da se „čuje muzika” - sastaju se, naime, aktuelni svjetski i aktuelni evropski šampion, Francuska i Portugal, a većem fudbalskom događaju Budimpešta nije svjedočila od davnih vremena.
Mađarske vlasti znaju koliko je fudbal značajan za promociju zemlje, pa zato ni odluka da se dozvoli puni kapacitet stadiona za utakmice Eura - nije slučajna.
Svih 65 hiljada gledalaca zaposjelo je tribine moderne arene na mečevima Mađarska - Portugal i Mađarska - Francuska: nešto što je sportu i fudbalu nedostajalo 15-16 mjeseci, a scena kako mađarski fudbaleri „ruše sve pred sobom” i maltene uskaču na tribine nakon gola svjetskim prvacima Francuzima, raduju se sa raspamećenim navijačima - najljepša je scena dosadašnjeg toka Eura.
Mađarski fudbaleri sele se večeras u Minhen, gdje će pokušati da naprave senzaciju protiv jake Njemačke („Vi to možete”, poručuje im njemačka legenda i bivši selektor Mađara Lotar Mateus, sa naslovnice „Nemzeti sporta”), a najljepša evropska pozornica biće rezervisana za Francuze i Portugalce.
Fešta je spremna: mnogo navijača „trikolora” iskoristilo je liberalniji režim covid-putovanja ka Mađarskoj i zaposjelo je Budim i Peštu, usidrilo se na obje strane Dunava - ima ih barem pet puta više nego što ih je bilo prije tri ljeta u Moskvi, kada je selekcija Didijea Dešana pohodila svjetski fudbalski vrh.
Budimpešta, sa svim svojim čarima, spremna je da organizuje i završnicu Evropskog prvenstva - iako su, kako vrijeme odmiče, šanse da Uefa „ne” Englezima i Vembliju sve manje, sama pomen mogućnosti da se na „Puškaš areni” razigrava za evropski fudbalski tron - dovoljno je priznanje za mađarski fudbal.
Lokali i barovi samo za vakcinisane
Mađarska i Crna Gora nedavno su sklopile sporazum o uzajamnom priznanju zvaničnih potvrda izdatih na osnovu nacionalnih propisa kojima se dokazuje imunizacija protiv virusa COVID-19, što ne znači da u Mađarsku možete baš tako lako ako niste vakcinisani.
Mora, zapravo, da postoji dobar (uglavnom poslovni) razlog da biste ušli u Mađarsku bez dvije doze neke od vakcina, ili barem negativnim rezultatom testa na koronavirus, ne starijim od tri dana.
Potvrda o vakcinaciji, međutim, trebaće vam i kada uđete u Budimpeštu - mnogi lokali (restorani, barovi), naime, primaju samo one goste koji im pokažu potvrdu o imunizaciji.
( Danilo Mitrović )