Đude popularizuju pjevanje “na glas”

Početni nivo revitalizacije tradicionalnog pjevanja “u sekundama” krajem prošlog mjeseca realizovan je na Cetinju i u Kotoru. Pokušaj obnavljanja tog dijela crnogorske tradicije odvija se u okviru projekta “Jačanje kapaciteta za prenošenje ženskog vokalnog nasljeđa Crne Gore – prva etapa”.

Nosilac projekta bilo je nevladino udruženje Cirtip iz Kolašina, dok su partneri bili Kulturno-umjetničko društvo “Njegoš” sa Cetinja i Folklorni ansambl “Nikola Đurković” iz Kotora.

Članice ženske pjevačke grupe “Đude” iz Kolašina, posljednje čiji je program baziran na tradicionalnom pjevanju, podijelile su svoje znanje s polaznicama na veoma posjećenim radionicama.

Predavač Davor Sedlarević, rukovodilac kolašinskog KUD-a “Mijat Mašković”, najzaslužniji je za regionalni uspjeh grupe „Đude“ minulih godina. Ta grupa funkcioniše u okiviru kolašinskog KUD-a.

Sedlarević objašnjava da se pjevanje “u sekundama” još zove i pjevanje “na glas”.

On tvrdi da postoje stereotipi kada je riječ o toj vrsti muzičkog izraza.

“Riječ je o jednom od najtežih vidova pjevanja koji je u prošlosti bio dominantan u Crnoj Gori i nije u skladu sa shvatanjima zapadnoevropskog muzičkog sistema. Nažalost, ne izučava se u našim obrazovnim ustanovama. Za pohvalu je odgovornost koja se javila kod ‘Đuda’ u smislu želje da svoje vještine pokušaju da prenesu i na druge zainteresovane. Evidentan je nedostatak adekvatnih mikrozajednica koje baštine određena znanja i vještine koje se mogu podvesti pod tradicionalne”, kaže on.

Tokom prve etape projekta, učesnice su naučile šta znače termini – “glas”, “kajda”, “usijecanje”, “izgovaranje”, “spuštanje”, “praćenje”, “dodavanje”.

Savladale su i osnovne vokalne vježbe. Korišteni su zapisi Zlate Marjanović, Slobodana Jerkova, Miodraga Vasiljevića i Sedlarevića, obuhvativši tako praktično cijelu Crnu Goru.

U Tivtu je održan koncert s predavanjem “Đude – djevojke kao stožeri nasljeđa i mogućnost prenošenja prakse na tivatsku regiju”.

Sedlarević objašnjava da su mlade Kolašinke interpretirale napjeve iz cijele zemlje i “demonstrirale visok standard koji je ta grupa postavila”.

Gošće koncerta bile su članice FA “Nikola Đurković” kao primjer pozitivne prakse, a organizator je KUC “Kadena”. Koncert je održan u okviru projekta, koji je podržala Opština Tivat na konkursu za NVO.

Projekat “Jačanje kapaciteta za prenošenje ženskog vokalnog nasljeđa Crne Gore” finansiran je na konkursu Ministarstva za prosvjetu, nauku, kulturu i sport Crne Gore – Koordinatori projekta bili su Draško Pejović i Predrag Šušić.

( Dragana Šćepanović )