O Danteu, sasvim lično

U saradnji sa Italijanskim institutom u Beogradu i ambasadom Italije u Crnoj Gori, Festival KotorArt Don Brankovi dani muzike upriličio je omaž Danteu Aligijeriju, italjanskom pjesniku kasnog srednjeg vijeka, povodom sedam stoljeća od umjetnikove smrti.

U utorak, 28. jula, na platou ispred Bogorodičinog hrama na Prčanju, prikazan je multimedijalni program prema ideji, scenografiji i režiji Antuna Sbutege, doktora ekonomskih nauka i univerzitetskog profesora, bivšeg ambasadora Crne Gore u Vatikanu, Italiji, Malti i San Marinu, admirala Bokeljske mornarice i predsjednika Savjeta Fondacije Don Branko Sbutega.

Program je realizovan ispred monumentalnog zdanja, najvećeg sakralnog objekta u Boki, prevashodno zbog toga što se na platou nalazi bista kotorskog biskupa Frana Učelinija Tice koji je najvažnije Danteovo djelo, “Božanstvenu komediju”, prvi u istoriji preveo na tada zvanični srpsko-hrvatski jezik, 1910. godine.

Osnovni narativni nivo multimedijalnog programa tekao je paralelno kroz objektivni, faktografski i kroz subjektivni, lični pogled na Dantea i njegovo remek-djelo. Sa Danteovom biografijom i fundamentalnom analizom Božanstvene komedije publiku je upoznala Sara Lakičević u ulozi naratora, dok je Antun Sbutega, takođe u ulozi naratora, govorio o uticaju koji je Danteovo djelo imalo (i ima) na njegov život. S tim u vezi, Sbutega se dotakao širokog kruga filozofskih i teoloških ideja iz Danteovog djela, ističući posebno pitanje grijeha u kontekstu savremenog društva. Drugi narativni nivo bio je dramsko-poetski, u kojem su Dolores Fabian i Joško Katelan recitovali odabrane stihove iz Božanstvene komedije.

Naracija videa, za čiju je montažu bio zadužen Stevan Kordić, donijela je sublimirane likovne prikaze brojnih umjetnika koji se kroz svoje stvaralaštvo referišu na Dantea, među njima i Dimitrija Popovića, potom fragmente iz dokumentarnih filmova, dok je zvučnu sliku ispunjavala muzika kojom su se kompozitori takođe referirali na Dantea ili koja je samo podražavala dramaturgiju videa. Pored toga, u ovom multimedijalnom programu muzika je bila zastupljena i uživo, mada se izbor muzičkih numjera (Bah, Pičini, Modunjo) teže može dovesti u čvrstu vezu sa temom, pa je svedena interpretacija soprana Antonie Vučinović i gitariste Vuka Sandića bila više muzički intermeco nego strukturalni i narativni dio programa u cjelini.

Omaž Danteu, u zbilja inspirativnom prostoru, sa pogledom na krošnju ružičastog oleandera i u daljini na more, dodatno je podsticao promišlje osnovnih pitanja filozofije religije, promišljanja ontologije i etike, i postavljanje makar retoričkog pitanja: zaslužimo li ponekad mjesto u nekom Danteovom krugu?

Program KotorArta je i prethodnih godina obilježavao jubileje iz kulture i umjetnosti, a takođe je prikazivao koncepcijski slične poetsko-muzičke programe. Omaž Danteu Aligijeriju KoktorArt nastaviće kroz tematsku izložbu svjetski priznatog slikara Dimitrija Popovića, početkom avgusta.

( Boris Marković )