Radovi vrijedni 32 miliona počinju na jesen?
Posao država dala problematičnoj firmi iz Kine...
Rekonstrukcija magistralnog puta Herceg Novi - Tivat - Budva, na dionici Aerodrom Tivat - Jaz koja će biti pretvorena u saobraćajnicu sa četiri trake, trebalo bi da počne na jesen.
Taj projekat uvršten je u Program rekonstrukcije magistralnih i regionalnih putreva u Crnoj Gori za 2021, koji je pripremilo Ministarstvo kapitalnih investicija (MKI). Na spisku je ukupno 18 projekata, od čega je 11 započeto ranijih godina, a realizacija im se nastavlja u 2021. Jedan projekat se odnosi na radove završene prošle godine, a koje treba platiti u ovoj godini, a po tri su nova projekta čija će gradnja započeti do kaja 2021, odnosno za obavljanje stručnog nadzora nad radovima na putnoj infrastrukturi.
Rekonstrukcija Jadranske magistrale od Aerodroma Tivat do plaže Jaz, ukupne dužine 16 kilometra, jedini je projekat unapređenja putne infrastrukture na primorju, koji će se ove godine finansirati iz državnog budžeta, iako je stanje putne infrastrukture na obali katastrofalno, o čemu svjedoče svi koji su protekla dva i po mjeseca proveli u kolonama i čepovima koji se stvaraju na saobraćajnicama u primorskim gradovima i između njih.
Država koja tri četvrtine svog bruto nacionalnog proizvoda generiše upravo od ekonomskih aktivnosti, prvenstveno turizma, koje se odvijaju na primorju, umjesto da svoja ulaganja u razvoj putne infrastrukture skoncentriše na rješavanje ovih uskih grla i unapređenje saobraćajnica na kojima se u zagušenim kolonama puževim korakom voze stotine hiljada turista i domaćeg stanovništva, već godinama ulaže u putne pravce po sjeveru i centralnom dijelu države.
Neki od tih projekata vrijednih na desetine i stotine miliona eura, poput dionice auto-puta ili rekonstrukcije puta Podgorica -Danilovgrad u bulevar, vrlo su diskutabilne ekonomske opravdanosti, pogotovo u situaciji kada se najveći dio drumskog saobraćaja na primorju obavlja Jadranskom magistralom koja je i danas, u manje-više neizmijenjenom obliku i stanju u kojem je bila kada je i sagrađena sredinom šezdesetih godina prošlog vijeka.
Projektom rekonstrukcije Jadranske magistrale na potezu od Aerodroma Tivat do Jaza je predviđena izgradnja bulevarske saobraćajnice sa po dvije saobraćajne trake širine 3,25 metara u svakom smjeru kretanja, razdjelnim ostrvom širine dva metra, te sa obostranim trotoarima u širini od dva metra na cijeloj dužini bulevara, izgradnja 12 kružnih raskrsnica i pet trokrakih raskrsnica na mjestima ukrštanja sa lokalnim saobraćajnicama, izgradnja potpornih konstrukcija, sistema za prihvat atmosferskih voda sa kolovoza sa ugrađenim prečistačima i ugradnja nove saobraćajne signalizacije i sistema pasivne bezbjednosti saobraćaja, izgradnja sistema javne rasvjete na cjelokupnoj dužini trase bulevara.
Procijenjena vrijednost radova je, kako se navodi u programu MKI, 32.000.000 eura. Ugovor za stručni nadzor nad radovima je već zaključen sa konzorcijomom italijanskih firmi “IRD Engineering S.r.l. &PPG d.o.o.” iz Rima, a radovi bi trebalo da počnu u naredna dva mjeseca.
Ukupno će, kako stoji u Programu, za rekonstrukciju Jadranske magistrale od Aerodroma Tivat do Jaza u ovoj godini biti utrošeno 14 miliona eura, od čega na radove četiri miliona, a ostatak na ekspropijaciju zemljišta potrebnog za širenje puta. Ekspropijacija se plaća iz redovnih budžetskih sredstava državne kase, dok će se radovi većim dijelom finansirati kreditom Evropske banke za obnovu i razvoj EBRD. Planirani rok za završetak radova iznosi 730 kalendarskih dana od dana uvođenja izvođača u posao.
Tenderska komisija MKI je za izvođača radova, uprkos kontorverzama koje njegovog principala - konzorcijum “China Railway Construction Corporation” (CRCC) - prate kod Svjetske banke zbog ranije zvanično konstatovane “primjene obmanjivačke prakse” te korporacije u konkurisanju za radove finansirane kreditima te instutiucije u Gruziji, ipak odabrala članicu tog konzorcijima, kompaniju “China Civil Engineering Construction Corporation” (CCECC) iz Pekinga. To je učinjeno skoro godinu nakon što su, u avgustu prošle godine, otvorene ponude na tender koji je raspisala Uprava za saobraćaj tadašnjeg Ministarstva saobraćaja i pomorstva.
Iako je procijenjena vrijednost te investicije bila 40 miliona eura, za izgradnju 16 kilometara saobraćajnice sa četiri trake i sa čak 12 kružnih tokova, te paralelno postavljanje 15 kilometara dugog, drugog cjevovoda za potrebe preuzeća Regionalni vodovod između Jaza i ulaza u Tivat, CCEC je ponudio 35,2 miliona eura, odnosno 42,59 milona eura sa PDV-om. Druga najniža bila je ponuda takođe kineske državne građevinske kompanije “China State Construction Engineering Corporation” (CSCEC) koja ima i domaće partnere među građevinskim komapnijama u Crnoj Gori. Oni su za taj posao tražili 43,67 miliona eura, odnosno 52,84 miliona sa uračunatim PDV-om.
Konzorcijum firmi “Green Line General Trading and Contracting” i “Salillari Limited” iz Kuvajta ponudio je cijenu od 47,06 miliona, odnosno 56,94 miliona eura sa PDV-om, dok je konzorcijum koji čine autrijski “Strabag” i kompanija “Bemax” iz Podgorice za ove radove tražio 48,48 miliona eura, odnosno 58,66 miliona sa PDV-om.
Najskuplja je bila ponuda turskog konzorcijuma kojeg čine kompanije “ANT” i “Yuksel Insaat” iz Ankare, a koja iznosi 67,07, odnosno 81,15 miliona eura sa PDV-om.
( Siniša Luković )