Svađe i bojkot minirali učinak parlamenta

Godinu dana nakon konstituisanja, Skupština Crne Gore je ostvarila određene rezultate, posebno u dijelu unapređenja transparentnosti, ali su oni izostali u zakonodavnom dijelu jer su bili limitirani političkim zbivanjima i lošim međupartijskim odnosima, smatraju sagovornici Vijesti.

Konstitutivna sjednica novog saziva Skupštine održana je 23. septembra prošle godine, kada je za predsjednika izabran Aleksa Bečić (Demokrate). U međuvremenu je usvojeno nekoliko zakona i održano nekoliko konsultativnih saslušanja, iako su očekivanja dijela javnosti od nove parlamentarne većine bila daleko veća.

Bivši potpredsjednik parlamenta, sada šef kluba Pokreta za promjene Branko Radulović kaže da je ukupni učinak pozitivan: “Uloga Skupštine kao čvorišta političkog i ukupnog društvenog života ostvarena je, veliki je broj bio kontrolnih i konsultativnih saslušanja o značajnim temama, Skupština je postala potpuno otvorena za javnost kroz parlamentarni kanal, intenzivirana je i međunarodna aktivnost. Administracija svakim danom pokazuje veći kvalitet u stručnom smislu. Uslovi rada se unapređuju”.

Radulović objašnjava da je puni rezultat zakonodavnog doma ipak limitiran zbog odnosa između partija vlasti i opozicije, unutar vladajuće većine, ali i odnosa Vlade i Skupštine. “Izostala je kontrolna uloga Skupštine pri donošenju mnogih važnih odluka, poput onih u finansijskom sektoru, izostalo je i usvajanje mnogih sistemskih zakona i dokumenata koji bi učinili efikasnom tranziciju društva”, dodaje.

Među prvim aktima koje je nova većina, prvi put bez DPS-a, usvojila - bile su izmjene Zakona o slobodi vjeroispovijesti, zatim zakona o kreditnim institucijama, sanaciji kreditnih institucija i fiskalizaciji u prometu proizvoda i usluga. Njih je u prvom navratu predsjednik Milo Đukanović odbio da potpiše, pa su izglasani ponovo.

Isto se desilo i sa Izmjenama Zakona o državnom tužilaštvu, koji je iz drugog pokušaja usvojen 20. maja. Nijesu međutim počele očekivane reforme u Tužilaštvu, odlazak kompromitovanih tužilaca, kao i onih sa lošim rezultatima, selektivnim pristupom... Odgovornost je upravo na parlamentu i poslanicima vlasti, koji su bili saglasni oko potrebe “provjetravanja” Državnog tužilaštva, ali su zapeli oko kadrovskih rješenja, odnosno sastava Tužilačkog savjeta koji to treba da sprovede bez revanšizma i političkih zloupotreba.

Sa velikim kašnjenjem poslanici su usvojili Zakon o budžetu, a potom i Zakon o dopuni Zakona o državnoj upravi, Zakon o unutrašnjim poslovima, kao i izmjene i dopune Zakona o sprečavanju pranja novca i finansiranju terorizma.

Skupština je usvojila izmjene i dopune Zakona o socijalnoj i dječjoj zaštiti, koje predviđaju uvođenje dječijeg dodatka za svu djecu do navršene šeste godine, besplatne udžbenike za sve osnovce... Tim učinkom su se hvalili poslanici vladajućeg saveza više puta.

Usvojene su i izmjene Zakona o radu, koje predviđaju povećanje minimalne zarade sa 222 na 250 eura.

Skupština je usvojila i Predlog zakona o dopuni Zakona o radu, kojim je predviđeno smanjenje starosne granice sa 67 na 66 godina za sticanje uslova za starosnu penziju.

Usvojene su i izmjene Zakona o porezu na dodatnu vrijednost, izmjene i dopune Zakona o porezu na dohodak fizičkih lica, izmjene Zakona o doprinosima za obavezno socijalno osiguranje, kao i izmjene i dopune Zakona o zaštiti stanovništva od zaraznih bolesti. Usvojene su i izmjene Zakona o poljoprivredi i ruralnom razvoju, Predlog zakona o izmjenama Zakona o informacionoj bezbjednosti...

Skupština Crne Gore usvojila je i zakon kojim je predviđeno vraćanje imovine bivšim vlasnicima u uvali Valdanos.

Uglavnom na inicijativu opozicije, u ovom sazivu održana su brojna konsultativna saslušanja. Ministar unutrašnjih poslova Sergej Sekulović saslušavan je u vezi bezbjednosne situacije u državi, te direktor Agencije za nacionalnu bezbjednost Dejan Vukšić nakon informacija da je uništen dio dokumentacije u ANB-u o nezakonitom prisluškivanju tokom mandata prethodne Vlade.

Povodom susreta sa lažnim američkim diplomatom Stevanom Simijanovićem, saslušavan je i potpredsjednik Vlade Dritan Abazović. Vukšić i Abazović su pozivani pred Odbor i u vezi sa mogućim kršenjem tajnosti podataka, nakon što su članovi Odbora za bezbjednost iz redova opozicije saopštili da je direktor ANB članovima tog odbora odao tajne podatke obavještajne agencije države članice NATO-a, otkrivajući identitete rezidentnih predstavnika te službe, kao i njihove prioritete u radu i mete njihovog rada.

Odbor za ekonomiju, finansije i budžet imao je kontrolno saslušanje ministra finansija i socijalnog staranja Milojka Spajića u vezi sa realizovanim zaduživanjem države od 750 miliona eura, putem emisije euroobveznica na međunarodnom tržištu...

Potpredsjednica vladajućeg Građanskog pokreta URA Jovana Marović ocijenila je da je parlament ostvario određene rezultate, posebno u dijelu unapređenja transparentnosti, te da je, jednim dijelom, poboljšana i kontrolna funkcija, kroz jačanje mehanizama koji poslanicima stoje na raspolaganju i njihovo pokretanje u brojnim slučajevima.

”Pozitivno je i formiranje radne grupe za izradu Nacrta zakona o Skupštini, kako bi se normativno uredila sva pitanja iz njenog djelokruga, ali, budući da je održala samo dvije sjednice, nema još uvijek konkretnog napretka u tom pravcu, te je njen rad potrebno intenzivirati. Isto se odnosi i na rad Odbora za sveobuhvatnu izbornu reformu”, kazala je Marović.

Što se tiče zakonodavne funkcije, istakla je da su tu rezultati izuzetno ograničeni:

”Brojne krize u vladajućoj većini odrazile su se i na rad parlamenta, a posebno bojkot jednog konstituenta vlasti. Ovdje bih posebno naglasila i nemogućnost izbora Tužilačkog savjeta, te uporno odlaganje zakazivanja sjednice na kojoj bi on bio izabran”, kazala je Marović Vijestima.

Skupštinu od juna selektivno bojkotuje Demokratski front nakon što je smijenjen ministar pravde Vladimir Leposavić i usvojena Rezolucija o Srebrenici. Prethodno je i DPS bojkotovao parlament, ali su se vratili u Skupštinu da bi glasali za Rezoluciju i za smjenu Leposavića.

Iz Socijalističke narodne partije (SNP) kažu da je, s obzirom na uslove i ambijent u kojem se odvijaju društveno-politička zbivanja posljednjih godinu dana, Skupština Crne Gore dobro radila, ali da uvijek može bolje.

”Mišljenja smo da je bilo više prostora za zakonodavnu inicijativu od strane Vlade, jer je i u samom ekspozeu premijera Zdravka Krivokapića pominjano da će biti donijeti novi setovi zakona, među kojima su najvažniji Zakon o lustraciji i Zakon o porijeklu imovine”.

Iz SNP-a, kako su naveli, očekuju punu aktivnost Skupštine u narednom periodu jer je potrebno donijeti Zakon o Skupštini i Zakon o Vladi, koji bi bili prvi put usvojeni nakon perioda jednopartizma.

”Ovi akti su nasušno potrebni radi što boljeg funkcionisanja i uspostavljanja odnosa između ova dva organa, kao i svih ostalih institucija koje zavise od njih”, saopšteno je iz SNP-a.

Iz kluba poslanika opozicione Demokratske partije socijalista, Bošnjačke stranke i Socijaldemokratske partije nisu odgovorili na pitanja Vijesti, o učincima rada Skupštine u prethodnoj godini.

Odgovor nije stigao ni iz Demokrata, čiji je zvaničnik na čelu parlamenta, kao ni iz samog zakonodavnog doma.

Branko Radulović kaže da je rješenje u konsolidaciji parlamentarne većine na demokratskim principima, jakoj i reformskoj Vladi i efikasnom odnosu Vlade i Skupštine.

Pali izvještaji o radu tužilaca, sudija, “nezavisnih agencija”

Skupština je prekinula raniju praksu usvajanja svih izvještaja državnih organa i institucija, koji za svoj rad odgovaraju poslanicima jer ih oni i biraju. Tako nisu usvojeni izvještaji o radu sudova i tužilaštva za 2019. i 2020. godinu, kao ni izvještaji o radu Agencije za sprečavanje korupcije, Agencije za zaštitu konkurencije, izvještaj o radu Komisije za tržište kapitala i stanju na tržištu kapitala za 2019. godinu, izvještaj o radu Agencije za elektronske medije za 2019. godinu...

( Željka Vučinić )