U Kolašinu samo dvije firme sa više od 50 radnika
Povećanje broja preduzeća registrovano je samo kod mikro i malih preduzeća, naročito privrednih subjekata sa dva do pet ili onih sa šest do 50 zaposlenih, a čak 55 preduzeća ima samo jednog, od dva do pet zaposlenih je u 71 privrednom subjektu, od šest do 23 radnika imaju 23 preduzeća, a samo je dva sa više od 50 zaposlenih
Iako podaci konsultantske kuće LRC grupacija objavljeni u avgustu pokazuju da je kolašinska privreda u posljednje tri i po godine zabilježila rast broja preduzeća i zaposlenih za 19 odsto i rast prihoda 16 odsto, podaci iz lokalne Strategije zapošljavanja za naredih pet godina ukazuju da je broj zaposlenih u ovom gradu za period od 2011. do 2019. godine smanjen za četiri odsto.
U Strategiji se navodi da je u junu prošle godine broj zaposlenih dodatno smanjen za 9,5 odsto, što je u velikoj mjeri prouzrokovano pandemijom i njenim uticajem na turizam i sezonsko zapošljavanje, dok se u 2020. godini ukupna nezaposlenost povećala za 17,3 odsto u odnosu na 2019. godinu.
Prema podacima u 2019. godini, ukupan broj privrednih subjekata u opštini Kolašin iznosio je 229, što je za čak 59 odsto više nego osam godina ranije, a dominiraju mikro i mala preduzeća iz oblasti prerađivačke industrije, usluga smještaja i ishrane i trgovina.
I pored toga, Kolašin je, u strategiji okarakterisan kao opština sa visokom nezaposlenošću, jer je odnos između broja registrovanih zaposlenih i broja stanovnika tokom te godine iznosi 0,18.
Povećanje broja preduzeća registrovano je samo kod mikro i malih preduzeća, naročito privrednih subjekata sa dva do pet ili onih sa šest do 50 zaposlenih, a čak 55 preduzeća ima samo jednog, od dva do pet zaposlenih je u 71 privrednom subjektu, od šest do 23 radnika imaju 23 preduzeća, a samo je dva sa više od 50 zaposlenih.
Kolašinac Danilo Rakočević je jedan od uspješnijih kolašinskih malih privrednika koji je privatni biznis započeo ranih 90-ih a sada vodi uspješno malo tgovinsko preduzeće i koji smatra da je nezaposlenost jedan od osnovnih problema ovog grada, kao i da među sugrađanima na evidenciji Zavoda za zapošljavanje mnogo onih bez nade da će ikada naći neki posao i dočekati bilo kakvu penziju.
Rakočević ocjenjuje da sadašnja velika ulaganja u hotelske i ostale smještajne kapacitete samo parcijalno rješavaju probleme kolašinske privrede.
”To neće dati dovoljan impuls da se u budućnosti popravi prošpušteni razvoj ovog kraja. Za bolji i dinamičniji razvoj opštine, potreban je organizovan i krajnje odgvoran pristup sa navišeg nivoa. Veliki broj trgovinskih i ugostiteljskih radnji u ne mogu značajnije doprinijeti većoj zaposlenosti “, objašnjava Rakočević.
Predsjednik Skupštine opštine Milan Đukić kaže za “Vijesti”, da postoje povoljnosti i ograničenja kada je u pitanju poslovni ambijent u ovom gradu, da postoje nedostaci lokalne i državne administracije u kreiranju poslovnog ambijenta i da centralizacija javne uprave ograničava opštine da same snose odgovornost za kreiranje i unapređenje poslovnog ambijenta.
On smatra da se ne može pričati o velikim državnim projektima, a tolerisati kršenja komunalnog reda, kasniti sa planiranim projektima, zanemarivati naplatu boravišne takse i žmuriti na nelojalnu konkurenciju.
Đukić je podsjetio da je lokalni parlament posljednje tri godine usvojio 11 odluka koje se direktno tiču poslovnog ambijenta, kaoi da su u Kolašinu lokalni prihodi, zakup, administrativne i komunalne takse neznatno manje od drugih opština.
”Lokalna i državna administracija moraju pokazati veći senzibilitet i posvećenost u kreiranju poslovnog ambijenta. Ne smije se dešavati da pojedini opštinski organi imaju selektivan pristup, da se na pojedina dokumenta čeka bez razloga i po nekoliko mjeseci”, tvrdi on.
Sekretarijati bolje da sarađuju
Đukić za prepreke u razvoju poslovnog ambijenta vidi i dugogodišnji birokratski pristup, nesaradnja i prebacivanje nadležnosti i odgovornosti između sekretarijata i odsustvo znanja.
” S druge strane, državni organi infrastrukturnim projektima kao što su auto-put i skijalište unapređuju poslovni ambijent. Međutim, potrebno je da, na osnovu Vladinog plana i kapitalnog budžeta, vlasnici malih i srednjih preduzeća mogu dugoročno planirati svoje finansijske aktivnosti i ulaganja. Kontradiktornosti, politička i druga nestabilnost, loša su preporuka za poslovanje”, zaključuje Đukić.
( Dragana Šćepanović )