Ana Đukanović u ofšor firmi sa najbogatijim Hrvatom

Sestra bivšeg premijera Ana Đukanović i njen nevjenčani suprug Radomir Vukčević bili su sa hrvatskim kontroverznim biznismenom Dankom Končarom rukovodioci u ofšor firmi “Ruukki international”, čija je djelatnost rudarstvo i prerada metala, pokazuju Rajski papiri.

Iz baze podataka, sa više od 13 miliona dokumenata koji su procurili iz dviju agencija za pružanje ofšor usluga i poslovnih registara, vidi se da je Đukanovićeva u firmi specijalizovanoj za rudarstvo bila direktorica, sekretarka i zastupnica, dok je Končar obavljao funkcije zastupnika i direktora.

Končar, prema pisanju “Večernjeg lista”, najbogatiji je Hrvat koji ima rudnike zlata, cinka i fabrike u Južnoj Africi, a posluje širom svijeta.

Prema pisanju tog medija, Končar je sedamdesetih osuđen zbog uzimanja provizije od uvezene robe za potrebe preduzeća Topola, a u zatvoru je proveo šest godina. Navodno je optužen za primanje mita, organizovani kriminal i pljačku državne imovine.

U ofšor firmi “Ruukki International”, kako pokazuju Rajski papiri, direktor je bio i nevjenčani suprug Đukanovićeve, Radomir Vukčević.

Međunarodni konzorcijum istraživačkih novinara (ICIJ), koji je uradio bazu, tvrdi da se “Ruukki International” u oktobru ove godine vodila kao ugašena.

To je juče potvrdila i Đukanovićeva.

Kompaniju “Ruukki International” osnovale su dvije firme - “Ranin Ltd”, u kojoj su akcionari bili Đukanovićeva i njen nevjenčani suprug, kao i “Afarac holdings”.

“Đukanovićeva je bila akcionar u firmi 'Ranin Ltd', kompanije registrovane na Malti 2012. godine, kada je njen brat Milo Đukanović posljednji put izabran za premijera. Prema izvještajima srpskih medija, 'Ranin' je vlasnik 'Srbija nikl', rudarske kompanije, koja je 2012. godine htjela da investira oko 1,4 miliona dolara u tamošnja nalazišta nikla, što je izazvalo proteste u Srbiji zbog rizika po zdravlje od 'eksploatacije nikla'”, piše u profilu Đukanovićeve, koju je uradio ICIJ.

Prema dokumentima iz malteškog registra preduzeća od 2012. do 2015. godine, više od 90 odsto poslova “Ranina” je bilo “van Malte”, a u oktobru 2015. godine, Kolarevićeva je prodala polovinu akcija Vukčeviću, koji je i postao direktor “Ranina” umjesto nje.

ICIJ tvrdi da je njen nevjenčani suprug trenutno jedini akcionar u toj ofšor firmi.

Drugi osnivač, firma “Afarac holdings”, vjerovatno je povezana sa firmom “Afarac”, koju navodno kontroliše upravo Danko Končar.

Finski portal “Yle.fi” objavio je, a hrvatski “Večernji list” prekjuče prenio, da Končar u stvari ima gotovo 70 odsto u firmi “Afarac”, a ne 25, kako se navodi u registrima.

Portal je objavio da je Končar navodno vlasnik ili kontroliše desetak kompanija na Kajmanskim otocima, Malti, Bermudama i Djevičanskim ostrvimaa. Formalni vlasnici tih kompanija često su njegova supruga i rođaci, navodi se na finskom portalu.

“Končar se sumnjiči da je godinama skrivao svoju moć u kompaniji koja je izlistana na helsinškoj i londonskoj berzi. Na teret mu se stavlja i zloupotreba korištenja povlaštenih informacija, no on negira te optužbe. Prema dokumentima, Končar je bliskim rođacima odobrio milionske obveznice kako bi kupio dionice Afarka”, objavio je Večernji list.

Hrvatski biznismen bio je na čelu i kompanije “Ruukki gruop”, u okviru koje je poslovala “Ruukki International”. Iz te kompanije saopšteno je 12. februara 2013. godine, preko sajta Digitallook, da je Končar izabran za izvršnog direktora “Ruukki group”. Biznismen je tada izjavio da je kompanija poboljšala rezultate, uprkos veoma zahtjevnom tržištu i da je 2012. godina bila najprofitabilnija za tu firmu.

U tekstu je citirana izjava predsjedavajuće na sjednici Upravnog odbora Jelene Manojlović, koja tvrdi da je “Ruukki”, od konglomerata sa interesima u različitim industrijama, postala fokusirana na rudarstvo, minerale i specijalizovane proizvode.

“Nakon prodaje 'Ruukki drvoprerade' u 2011. godini, kompanija nema preostale operativne jedinice u Finskoj. 'Ruukki' je prisutan na Malti od 2008. godine, gdje je već centralizovao prodajne i marketinške operacije”, navodi se u tekstu.

Sestra bivšeg premijera nije odgovorila ICIJ-u na konkretna pitanja o ofšor firmi “Ruukki International”.

Ona je ranije negirala pisanja srpskih medija iz 2012. godine da je njen brat, tadašnji premijer Milo Đukanović, razgovarao sa srpskim ministrom rudarstva o ulaganju 1,2 milijarde eura u nalazišta nikla, na tri lokacije.

Iako je poslovanje preko ofšor destinacija legalno, ofšor kompanije se često koriste za skrivanje pravog vlasnika, imovine, izbjegavanje plaćanja poreza i pranje novca. Ovo ne znači da su Đukanovićeva i Vukčević bilo čime prekršili zakon.

ICIJ piše da se porodica Đukanović smatra jednom od najbogatijih u Crnoj Gori, a da je advokatica Ana Đukanović imala nekretnine i akcije vrijedne više od 3,5 miliona dolara 2009. godine, prema tadašnjem istraživanju ICIJ-a i sarajevskog Centra za istraživačko novinarstvo.

Đukanovićeva sprema tužbe

Đukanovićeva je juče, u reagovanju dostavljenom medijima, istakla da je zlonamjerno i sračunato stavljena u kontekst afere "Rajski papiri", "sa kojom nemam dodirnih tačaka".

"Jedina istina je da sam u kratkom periodu bila u osnivačkoj i menadžerskoj strukturi kompanija koje su osnovane na Malti, zemlji koja je članica Evropske unije, što samo govori o transparentnosti osnivača. Registrovane kompanije, a ni sa njima povezana pravna lica, ni tada, a ni kasnije, nisu ostvarile ikakav profit, jer nisu ni bili ispunjeni uslovi da privredna društva počnu s radom”, kazala je.

Đukanovićeva je istakla da je upravo iz tih razloga jedno pravno lice ugašeno, a u odnosu na drugo je pokrenut postupak likvidacije.

"Navedene podatke, koji su lako provjerljivi i dostupni, dobrovoljno sam i krajnje korektno, nemajući što da krijem, pojasnila i prezentovala u odgovoru novinarki ICIJ-ja, koja me je kontaktirala, o čemu postoje pisani dokazi", saopštila je Đukanovićeva.

Ona je istakla i da izvještavanje ICIJ-a, kao i prenošenje njihovog materijala u lokalnim medijima, predstavlja dio organizovanog napada na nju, koji je motivisan "prizemnim ličnim interesima i političkim ciljevima".

Đukanovićeva je zaključila da će da pokrene sudske postupke zbog štete koja joj je "prouzrokovana stavljanjem u kontekst nezakonitih aktivnosti".

( Mihailo Jovović, Ana Komatina )