Drašković: Sud blokirala dvojica sudija, a ne ja
”Do opstrukcije rada Ustavnog suda došlo je kada su dvojica sudija koji su na sjednici 1. novembra 2021. ostali u manjini. Nespremnost da se prihvati stav većine predstavlja samovolju koja vodi u anarhiju sa različitim oblicima ispoljavanja”
Sudija Ustavnog suda Dragoljub Drašković izjavio je da nije tačno da je ta institucija blokirana jer on odbija da ode u penziju, već tvrdi da problem postoji jer je dvoje njegovih kolega ostalo u manjini pri zauzimanju stava o uslovima za starosnu penziju.
”Nespremnost da se prihvati stav većine predstavlja samovolju koja vodi u anarhiju sa različitim oblicima ispoljavanja, u ovom slučaju za posledici ima blokiranje rada jedne državne institucije”, naveo je Dršaković u izjavi dostavljenoj Vijestima.
On je 1. oktobra ove godine stekao uslove za starosnu penziju sa navršenih 66 godina, ali predsjednik US Budimir Šćepanović o tome nije obavijestio Skupštinu. Zakonom o radu, koji se osporava u dijelu javnosti ali i pred US, predviđeno je da muškarci stiču uslove za penziju sa 66 a žene sa 64 godine. Sjednica US početkom novembra prekinuta je nakon što su sudije Milorad Gogić i Miodrag Iličković bile protiv da Drašković ostane na funkciji jer mu je po sili zakona prestao mandat. Preostalo troje sudija, među kojima i osporavani sudija Drašković, smatrali su drugačije.
”Nije tačno je da sam bilo kada ‘odbijao da idem u starosnu penziju’ i da je iz tog razloga nastala blokada rada Ustavnog suda. Činjenično stanje je potpuno suprotno, jer sam još na IV sjednici Ustavnog suda održanoj 31. marta 2021. godine, na kojoj je Ustavni sud raspravljao o zahtjevu Ustavnog odbora Skupštine za davanje odgovora o ispunjenju uslova za starosnu penziju dvoje sudija US koji su penzionisani u januaru, odnosno u februaru ove godine, zahtijevao da Sud odmah uputi dopis kojim će obavijestiti Skupštinu o vremenu ispunjavanja uslova za moju penziju, kako je to propisano odredbom člana 7 stav 2 zakona o Ustavnom sudu Crne Gore.
To sam zahtijevao iz razloga što Ustavni sud na toj sjednici nije imao svoj jasan stav po pitanju kada sudiji Ustavnog suda prestaje funkcija prije isteka vremena na koje je izabran po osnovu penzionisanja, a ne želeći meni lično, kao prvom narednom sudiji koji stiče uslove za starosnu penziju, ali ni Ustavnom sudu kao instituciji, bilo kakve negativne konsekvence po tom osnovu. Ovaj moj zahtjev za obavještavanje Skupštine naveden je u usvojenom Zapisniku sa pomenute sjednice Ustavnog suda i može se jednostavno utvrditi uvidom”, navodi sudija.
On tvrdi da “do blokade rada Ustavnog suda nije moglo doći zbog njegovog odbijanja da ode u starosnu penziju”.
”Naprotiv, do opstrukcije rada Ustavnog suda došlo je kada su dvojica sudija koji su na sjednici Ustavnog suda od 1. novembra 2021. ostali u manjini pri zauzimanju stava većine sudija da će sudija ispuniti uslove za starosnu penziju 1. januara 2022., kao dana početka primjene odredbe člana 164, stav 1, tačka 1 Zakona o radu. Nespremnost da se prihvati stav većine predstavlja samovolju koja vodi u anarhiju sa različitim oblicima ispoljavanja, u ovom slučaju za posledici ima blokiranje rada jedne državne institucije”, piše u izjavi sudije Draškovića.
On dodaje da je na sjednici US 30. septembra ove godine predmet razmatranja bio “akt namijenjen Skupštini u kojem je ispunjenje uslova za starosnu penziju ispravno vezano za 1. januar 2022., kao dan početka primjene izmijenjene odredbe člana 164. stav 1 tačka 1 Zakona o radu”.
”Međutim, nijesam bio saglasan sa formulacijom teksta u cjelini, jer sam smatrao da Ustavni sud, kao krovna sudska i pravnička institucija, mora na određeni način u aktu ukazati da je primjena navedene odredbe Zakona o radu višestruko uslovljena, kako činjenicom da je odložena do 1. januara 2022. da bi se, kako je najavljeno, u međuvremenu razmatrala u socijalnom dijalogu između socijalnih partnera, tako i činjenicom da je osporena pred US. Dakle, pravno ispravna i korektna formulacija je bila da će sudija, ukoliko osporena odredba Zakona o radu ostane na snazi i bude u primjeni od 1. januara 2022., danom počeka primjene iste ispuniti uslove za penziju,” objašnjava Drašković.
Ispunjenje uslova za prestanak funkcije sudije US priije isteka vremena na koje je izabran može se cijeniti, dodaje on, jedino prema “imperativnoj odredbi člana 164, stav 1, tačka 1 Zakona o radu, kojom je uređen prestanak radnog odnosa po sili zakona, na način da “ radni odnos prestaje po sili zakona kada zaposleni navrši 66 godina života i najmanje 15 godina staža osiguranja....,” a ne na osnovu odredbi Zakona o penzijskom i invalidskom osiguranju.
Naime, iz odredbe dredbe člana 17. stav 1. Zakona o penzijskom i invalidskom osiguranju proizilazi da ispunjenjem uslova propisanih Zakonom (66 godina života, muškarac, odnosno 64 godine života, žena, i najmanje 15 godina staža osiguranja), osiguranik stiče pravo na ostvarivanje starosne ili neke druge vrste penzije, a ne obavezu da po sili zakona ostvari to pravo, odnosno da su tim zakonom propisani opšti uslovi za sticanje prava na starosnu penziju. Sticanje prava na starosnu penziju i korišćenje tog prava prema tom zakonu zavisi isključivo od volje osiguranika koja se izražava podnošenjem zahtjeva za utvrđivanje prava nadležnom organu. Za razliku od toga, do prestanka radnog odnosa ispunjenjem zakonom propisanih uslova u pogledu navršenja godina života i staža osiguranja dolazi po sili samog zakona, nezavisno od volje osiguranika, danom dostavljanja mu konačne odluke”, objašnjava sudija.
On dodaje da je sudijama US funkcija prestala zbog ispunjenja uslova za starosnu penziju u skladu sa Zakonom o radu i nakon konstatacije te činjenice od strane Skupštine Crne Gore.
Nema sukoba interesa
Drašković tvrdi da u njegovom slučaju nema sukoba interesa i da ne treba da se izuzme iz rasprave i odlučivanja US po pitanju sticanja uslova sudije za starosnu penziju. “Ovdje se nije radilo o raspravi i odlučivanju o ‘predmetu’, pogotovu ne o ‘mom predmetu’, u postupku koji se vodi pred Ustavnim sudom po predlogu, inicijativi, ustavnoj žalbi i sl, za što su Zakonom o Ustavnom sudu propisani slučajevi i uslovi kada se sudija može izuzeti iz rasprave i odlučivanja, kako se to pogrešno tvrdi.
Naprotiv, po ovom pitanju Ustavni sud je utvrđivao principijelan stav o tome kada i po kom zakonu sudiji Ustavnog suda, dakle i ovom i svakom narednom sudiji, funkcija prestaje zbog ispunjenja uslova za starosnu penziju. U zauzimanju tog stava, kao i svakog drugog stava Ustavnog suda, ima pravo da učestvuje svaki sudija Ustavnog suda sve dok vrši funkciju sudije US”, piše u izjavi Vijestima.
( Mila Radulović )