STAV

Virusi, problem civilizacije

Moderni svijet treba ba da napravi izlaznu strategiju povodom ekcesivne pojave virusa, a službe od javnog značaja moraju drugačije da se reogranizuju

2209 pregleda4 komentar(a)
Foto: Shutterstock

Nažalost, i prije 5 godina sam u Vijestima nagovijestio scenario koji će se dogoditi.

Moderni svijet treba ba da napravi izlaznu strategiju povodom ekcesivne pojave virusa, a službe od javnog značaja moraju drugačije da se reogranizuju jer je kolaps neminovan - broj od 251 miliona u svijetu, 5 miliona umrlih, vjerovatno puta 5 do 10, ne može se preko noći staviti pod kontrolu (računajući i Crnu Goru).

Vjerovatno je potrebna ZERO (nulta) tolerancija, pri čemu ni imunizacija neće riješiti problem definitivno. Sjetimo se kako je španski Fernando Kortes, između ostalog, sa jednim robom koji je donio virus velikih boginja sa Kube (tada španska teritorija) sveo Asteke sa 20 miliona na 1,6 milion, kao i da je u Evropi u XIV vijeku 75 miliona ljudi (ili tadašnja polovina) umrlo od kuge (došla brodovima iz Kine).

SARS-CoV-2 sa procentom smrtnosti do 3,4 % destabilizovao je ekonomije, opteretio zdravstveni sistem do pucanja (vrlo vjerovatno uskoro u Evropi i SAD), a poseban problem je novi soj ili nCOVID tj. mutirani soj koji se pojavio u junu u uzorku u Engleskoj, ili novi Delta plus soj mutiran AY.4.2, prvi put već registrovan u SAD, Meksiku, Brazilu, Nigeriji, Južnoj Africi itd.

Do danas je registrovano 12.000 mutacija na SARS-CoV-2 koji ima genom od 30.000 slova (29.903 parova nukleotida) u okviru svoje viralne RNK. Enzim kojim se kopira pravi jednu grešku na svakih 100.000 baza koje iskopira, znači jedna greška na svake 3 kopije virusa ili prosječno zaražena osoba proizvede 100 milijardi kopija virusa: to je preko milion kopija virusa koje će ukupno među sobom imati bar jednu grešku, mutaciju na svakom mogućem mjestu u genomu. Ali, samo nekoliko hiljada od tih 100 milijardi kopija uspije da stigne do sljedeće osobe i proizvede zarazu, jer će neke viruse sa greškama uništiti naš imuni sistem.

Mutirani soj ima nespecifične simptome - groznica, bolovi u mišićima (mialgie) mučnina,dijareja, pa i neurološke ispade (glavobolja, dezorijentacija, gubitak koncentracije, čak i psihički ispadi), ali je to još mali uzorak koji će se obrađivati statistički.

Srce ima svoju patologiju kod mutiranog nCOVID-a, a to su skok pritiska (posebno donji/dijastolni preko 95mmhg), kao i česte multifokusne aritmije, vulnerabilne padaju u srednju dijastolu (preporučuje se holter 72 sata).

Ovaj mutirani virus pogađa više mlade osobe i virulentniji je 35% jer ima transpoziciju dvije aminiokiseline u S protein i u šiljku (zato se zove korona, liči na krunu) koji ima mnogo veći afinitet za ACE2 receptore koji se nalaze na krvnim sudovima (endotelu, posebno nosne sluzokože, a kasnije se prenosi i u sve organe, posebno pluća /bogata sa ACE2/), srce, mozak).

Virusi vole mlado tkivo, da bi se kroz šest faza ciklusa intenzivno razmnožavali, i ogromna je zabluda da više pogađaju starije osobe jer je procenat komplikacijai umiranja veći, što je alarm koji potiskuje inefesticiju kod mladih osoba.

Pregled kardiologa je obavezan, a simptomi su 3 do 6 mjeseci posle primarne infekcije, računajući i trombofiliju ili stvaranje ugruška. Posebno takmičarski nivo kod sportista je pod rigoroznim skriningom.

Autor je kardiolog