Cetinje i Petnjica siguran fiks DPS-a, Mojkovac neizvjestan
Lokalni izbori u tri crnogorske opštine, mogu opredijeliti možda i političku sudbinu nekih političkih partija, ocijenio politički analitičar Zlatko Vujović
Predstojeći lokalni izbori na Cetinju i Petnjici, gdje vlada na državnom nivou opoziciona DPS, neće donijeti veća iznenađenja, odnosno promjenu vlasti, dok su rezultati glasanja u Mojkovcu neizvjesni za političke aktere, ali i analitičare.
Programski menadžer u Centru za demokratiju i ljudska prava (CEDEM) Marko Pejović istakao je da, kada je riječ o Mojkovcu, gdje je DPS ostvario najveću izbornu pobjedu na lokalnim izborima 2017. i ostvario apsolutnu većinu, izborni rezultat 5. decembra mogao biti dovoljno drugačiji da bi došlo do promjene vlasti.
”Razlog tome je slabljenje SD i SDP, ali i DPS-a na parlamentarnim izborima u Mojkovcu, te ukoliko se takav trend nastavi uprkos podršci od oko 45 odsto za DPS, ne bi imao dovoljan koalicioni kapacitet da obnovi vlast u Mojkovcu sa svojim tradicionalnim partnerima. S druge strane, promjena vlasti u Mojkovcu bi bila moguća isključivo koaliranjem DF-a, GP URA i Demokrata”, istakao je Pejović.
Politički analitičar i predsjednik Upravnog odbora Centra za monitoring (CeMI) Zlatko Vujović kazao je da je u Mojkovcu vlast na prošlim parlamentarnim izborima ostvarila uspjeh, te se postavlja pitanje kako stoji opozicija u jednom gradu koji je važio za uporište nekadašnjeg premijera Duška Markovića:
”Da li DPS i opozicija mogu da obezbijede pobjedu i ponove sličan rezultat sa prethodnih lokalnih izbora, ili će to biti više nalik onom rezultatu sa parlamentarnih izbora”.
Aktuelni saziv mojkovačkog parlamenta ima 18 odbornika DPS, pet Demokrata, četiri DF, dva Socijalističke narodne partije (SNP) i po jedan iz Građanskog pokreta URA i Socijaldemokrata.
Izbori u te tri opštine biće održani 5. decembra, s obzirom na to da zbog nesaglasaja u vladajućoj većini, dopune Zakona o lokalnoj samoupravi, kojima je bilo predviđeno njihovo odlaganje i objedinjavanje sa ostalim izborima 2022. godine, nisu usvojene u petak na plenumu.
Na izborima u tri opštine učestvovaće 21 izborna lista. Građani Cetinja biraće između osam, Mojkovčani između šest, a Petnjičani između sedam izbornih lista...
Vujović je kazao da se na Cetinju i u Petnjici očekuje pobjeda partija opozicije na državnom nivou, ali da se, posebno kada je riječ o Prijestonici, ne zna kakav će biti odraz snaga:
”To kažem zato što je Cetinje bilo najuspješnija opština gdje je pokret URA imao 13 odsto glasova na parlamentarnim izborima”.
On je istakao da će to biti indikator da li su dešavanja u septembru na Cetinju, protesti i “brutalna primjena sile policije” (prilikom ustoličenja mitropolita crnogorsko-primorskog Joanikija), uticali na rejting te partije, ili je ipak on konsolidovan.
U aktuelnom sazivu, najviše odbornika u SO Cetinje ima DPS (16), a zastupljeni su i Socijaldemokrate (SD) (2), GP URA (5), Demokrate - Demokratska Crna Gora (5), Socijaldemokratska partija (SDP) (3) i Stara garda Liberalnog saveza Crne Gore (2).
Vujović je ocijenio da se slično dešava i u Petnjici, gdje će se pokazati da li će u gradu u kom je dominanatna muslimansko-bošnjačka zajednica, opozicija zadržati dominaciju u tom biračkom tijelu, ili je moguće da je došlo do neke preraspodjele.
U aktuelnom sazivu SO Petnjica najviše odbornika ima DPS, koji je na prethodnim lokalnim izborima osvojio 20 mandata, Bošnjačka stranka pet, SD četiri, dok po jednog odbornika imaju Bošnjačka demokratska zajednica (BDZ) i Socijaldemokratska partija (SDP).
Pejović je kazao da se lokalni izbori održavaju u opštinama gdje je u prethodnim izbornim ciklusima DPS ostvarivao ubjedljive pobjede i nerijetko osvajao apsolutnu vlast. On je ocijenio da je, s obzirom na analizu ostvarenih izbornih rezultata u ovim opštinama u prethodnim izbornim ciklusima, ipak potrebno napraviti jasnu distinkciju između potencijalnih rezultata u Cetinju i Petnjici, sa jedne strane, i izborne situacije u Mojkovcu.
“Ukoliko bi uporedili rezultate na lokalnim izborima 2017. i parlamentarnim izborima 2020. godine, rezultat DPS-a na parlamentarnim izborima u Cetinju i Petnjici je bio značajno veći nego na lokalnim, te ako govorimo o trendu može se reći da DPS ostvaruje pozitivan trend rasta u ovim opštinama”.
”Za razliku od URE koja je ostvarila gotovo identičan rezultat na lokalnim i parlamentarnim izborima na Cetinju, Demokrate su na parlamentarnim izborima ostvarile dvaput slabiji rezultat u odnosu na lokalne izbore. Svakako, ti rezultati su daleko od procenta podrške koji su neophodni da dođe do promjene vlasti na Cetinju. Dakle, sveukupno kada se govori o Cetinju i Petnjici, zaista je teško očekivati bilo kakvo izborno iznenađenje”.
Uticaj na dalja politička dešavanja
Vujović je ocijenio da bi, ukoliko bi se desilo da opozicija pobijedi u te tri opštine, to bila poruka da se opozicija konsolidovala i da može i na nacionalnom nivou da ponovi neki dobar rezultat.
”Ako se desi da vlast pokaže da bolje stoji nego što je to bilo na parlamentarnim izborima, to bi možda uticalo i na konsolidaciju u odnosu na vladajuću koaliciju”.
Vujović je kazao da, u svakom slučaju, treba sačekati i vidjeti da li su reakcije vlasti, da se pošto-poto odlože izbori imali utemeljenje u nekim anketama, ili je to stvarno bilo na bazi onoga što je predstavljeno kroz javnu argumentaciju zašto podržavaju jednu takvu ideju.
Navodi da je u kampanji interesantno da su i oni koji su predlagali odlaganje izbora kroz usvajanje Zakona o lokalnoj samoupravi, imali veoma jasnu kampanju.
”Prije svega pokret URA, koji je veoma aktivan u sve tri opštine, tako da je to bio neki indikator da možda i nije do kraja ozbiljno razmatrana opcija da se odlažu izbori”.
Pejović je ocijenio da se, s obzirom na učestalost izbora, Crna Gora stalno nalazi u izbornoj kampanji i na nacionalnom i lokalnom nivou. S tim u vezi, kako je istakao, potreba za objedinjavenjem izbora u jednom danu veoma važna, ali mora biti postignuta na nivou Odbora za sveobuhvatnu reformu Skupštine Crne Gore:
”Odnosno, ostvarivanje iste nipošto ne smije biti biti u koliziji sa Ustavom i drugim zakonskim rješenjima u ovoj oblasti”.
Pejović je istakao da nesaglasje predstavnika parlamentarne većine i po ovom pitanju jasno ukazuje da su partijski interesi iznad javnog, što navodi da se na različite načine ad hoc pokušava uticati na prolongiranje rješavanja političke krize na nacionalnom nivou i održavanja status quo, usljed nemogućnosti postizanja konsenzusa.
Test za URU
Govoreći o izbornoj kampanji, Vujović navodi da će to jednim dijelom biti kampanja gdje će se pokušati na licu mjesta uspostaviti komunikacija sa biračima.
”Čini mi se da najveći dio političkih partija već uveliko radi, jer upravo poruke koje mogu poslati ti izbori, mogu opredijeliti možda i političku sudbinu nekih političkih partija”.
On je istakao da misli na GP URA, čija pozicija je bila “uzdrmana” u svim dešavanjima u proteklih godinu dana i odlukama koje su donosili u vlasti:
”Iz razloga što su te odluke vlasti bile uglavnom u interesu zvaničnog Beograda, ili onih konstituenata vlasti koje definišemo prosrpski orjentisanim, mislim na DF, pa je to dosta ugrožavalo i podršku biračkog tijela URE koje nije prosrpske ili proruske orijentacije, već je prije svega procrnogorsko i prozapadno”.
Vujović je kazao da su izbori veliki test za URU, da li su uspjeli da iskomuniciraju te odluke sa svojim biračima, ili će možda trpjeti određene negativne posljedice.
U tri opštine glasaće se na 77 biračkih mjesta
Na Cetinju će na dan glasanja biti otvoreno 39 biračkih mjesta, a pravo glasa imaće 13.675 glasača. Građani će birati 33 odbornika u novom sazivu Skupštine.
U Mojkovcu će na dan glasanja biti otvoreno 20 biračkih mjesta, a pravo glasa za izbor 31 odbornika u lokalnom parlamentu, imaće 6.765 birača.
Na ukupno 18 glasačkih mjesta u Petnjici, pravo glasa ima 6.241 birača. U novom sazivu lokalne Skupštine opštine Petnjica biće 31 odbornik.
( Željka Vučinić )