Lokalni izbori na Kosovu: Samoopredjeljenje izgubilo Prištinu i Prizren, poraz u još nekoliko opština

U drugom krugu lokalnih izbora na Kosovu vladajući pokret Samoopredjeljenje aktuelnog premijera Aljbina Kurtija je izgubio glavni grad Prištinu, kao i drugi po veličini kosovski grad Prizren.

Od 12 opština u kojim je išlo u drugi izborni krug Samoopredjeljenje je dobilo tek četiri - Gnjilane, Podujevo, Kamenicu i Štimlje, a nije dobilo Obilić, Đakovicu, Kačanik, Kosovo Polje, Vitinu i Orahovac.

Drugi izborni krug, koji je održan mjesec dana nakon prvog, smatra se ključnim testom za Samoopredjeljenje i Kurtija.

Na osnovu preliminarnih rezultata Centralne izborne komisije Kosova, u Prištini je u drugom krugu glasanja u nedjelju (14. novembra) pobijedio arhitekta školovan u Britaniji Prparim Rama iz Demokratskog saveza Kosova (DSK) sa oko 51 odsto glasova.

Kandidat Samoopredjeljenja, bivši ministar zdravlja, Arben Vitia iz Samoopredjeljenja dobio je oko 48 odsto glasova.

Vitia je priznao poraz i poželio uspjeh Rami, dok je novi gradonačelnik Prištine obećao da će raditi u korist svih građana Prištine.

Ostale opštine

U Prizrenu je više glasova dobio kandidat Demokratske partije Kosova (DPK) Šaćir Totaj u odnosu na kandidata Samoopredjeljenja Mutahera Haskuku. Totaj je dobio 51 odsto glaosva a Haskuka skoro 49.

Kandidat za gradonačelnika Đakovice Ardian Đini iz redova Alijanse za budućnost Kosova je pobijedio u toj opštini protiv Mimoze Kusari Ljilje, koja je bila kandidatkinja Samoopredjeljenja. Đini je dobio oko 56 odsto glasova birača a Kusari Ljilja oko 43 odsto.

U Gnjilanu je više glasova dobio Aljban Hiseni iz Samoopredjeljenja u odnosu na Ljutfija Hazirija iz DSK. Hiseni je dobio oko 51 odsto glasova a Haziri oko 48.

U Podujevu je dobio većinu glasova Špejtim Bulići iz Samoopredjeljenja sa oko 51 odsto glasova.

Takođe, na osnovu preliminarnih rezultata, Samoopredjeljenje je pobijedilo još u Kamenici i Štimlju. DSK je, osim Prištine, dobio Istok, Kosovo Polje i Vitinu. DPK je pobijedila i u Glogovcu, Dragašu, Kačaniku i Vučitrnu.

Alijansa za budućnost Kosova je, osim u Đakovici, pobijedila još u Klini, Orahovcu i Juniku. Socijaldemokratska inicijativa je pobijedila u Mališevu. U Obiliću je pobijedio Džafer Gaši iz Građanske inicijative za Obilić.

Od deset opština sa srpskom većinom na Kosovu, u nedjelju na birališta su izašli samo građani Klokota, gdje je više glasova birača dobio Vladan Bogdanović (55,13 odsto) u odnosu na Strahinju Spasića iz Građanske inicijatve Srpska narodna sloga (44,87 odsto).

U Mamuši je dobila Turska demokratska partija Kosova.

Promijenjena politička scena

Predsjednik DPK Memlji Krasnići je rekao da је njegova partija u drugom krugu izbora pobijedila u pet opština i dodao da su građani Kosova odbacili "model vladavine jednog čovjeka".

"Nakon ovih izbora politička scena na Kosovu se promijenila. Nema više dominantne političke snage kao prije osam mjeseci. Građani Kosova su okrenuli leđa Aljbinu Kurtiju i Pokretu Samoopredjeljenje", rekao je Krasnići.

Krasnići je podvukao da je DPK osvojila ukupno devet opština.

Prethodno je lider DSK Ljumir Abdidžiku rekao da je njegova partija pobijedila u drugom krugu u šest opština, uključujući glavni grad, Prištinu.

"То је izvanredan uspjeh za Demokratski savez Kosova i za glavni grad“, rekao je on.

Glasalo 38 odsto birača

Građani Kosova u nedjelju su u drugom krugu birali gradonačelnike u 21 opštini.

Do zatvaranja biračkih mjesta u 19 sati glasalo je oko 38 odsto građana, prema podacima Centralne izborne komisije.

Prvi krug je održan 17. oktobra i tada je izabrano 17 gradonačelnika. Na Kosovu funkcioniše ukupno 38 lokalnih samouprava.

Pravo glasa na biralištima koja su otvorena u sedam sati i zatvorena u 19 časova, imalo je 1.260.571 građana Kosova, a bilo je otvoreno 1.638 biračkih mjesta u okviru 575 biračkih centara.

Birači van Kosova su od 29. oktobra imali dvije nedjelje rok da iskoriste pravo glasa u drugom krugu lokalnih izbora.

Policija dobila 21 prijavu nepravilnosti

Kosovska policija je saopštila da je primila 21 prijavu u vezi sa izbornim procesom, a tužioci su reagovali u tri slučaja.

U saopštenju za medije se precizira da je u opštini Junik i Peć pokrenut postupak za krivično djelo "ometanje glasanja", a osumnjičenom je određen pritvor od 48 sati.

Takođe je jedno lice privedeno zbog "remećenja javnog reda i mira" u opštini Junik i Peć, ali je potom pušteno.

U opštini Vučitrn je jedno lice osumnjičeno za "falsifikovanje dokumenta" i ovaj slučaj je ušao u redovnu proceduru.

Sa druge strane, Centralna izborna komisija je saopštila da do 15 časova nije dobila informacije o incidentima koji bi mogli da utiču na izborni proces.

Prethodno je koalicija nevladinih organizacija Demokratija na djelu, koja prati izborni proces, saopštila da se ne poštuju epidemiološke mere protiv COVID-19.

Premijer Kosova Aljbin Kurti je u Prištini gdje je glasao poručio da su lokalni izbori važni, te pozvao sve sa pravom glasa da iskoriste ovu priliku i izaberu svoje lokalne lidere, koji će ih voditi u naredne četiri godine.

"Danas je jako važan dan, kada se određuje sudbina u opštinama u kojima živimo. Zato je veoma važno da građani obave svoju dužnost kako bi sutra imali veća prava i kvalitetniji život", izjavila je predsednica Kosova Vjosa Osmani.

Otpravnik poslova SAD na Kosovu Nikolas Đakobi je takođe pozvao sve da iskoriste svoje pravo glasa u drugom krugu lokalnih izbora i na svom Tviter nalogu napisao da glasanjem osigurava demokratija.

U međuvremenu je tokom izbornog dana šef posmatračke misije Evropske unije na Kosovu, Lukas Mandl, rekao da nedjeljne lokalne izbore u 21 opštini pomno prati 62 posmatrača, te dodao da će pažljivo pratiti cijeli izborni proces, kao i proces prebrojavanja glasova.

"Ohrabrujem građane da ostvare svoje pravo glasa, da izađu na izbore, da glasaju za jednog ili drugog kandidata i da doprinesu demokratiji", rekao je Mandl.

Inače, na lokalnim izborima 2017. godine se u 19 opština u prvom krugu znao pobjednik, dok se u drugih 19 opština išlo u drugi krug.

Kako je protekao prvi krug glasanja?

U prvom krugu lokalnih izbora 17. oktobra glasalo je oko 43 odsto građana sa pravom glasa.

Najveća izlaznost je bila u četiri opštine na sjeveru Kosova, gdje živi većinsko srpsko stanovništvo pa je tako u Zvečanu glasalo oko 85 odsto od ukupnog broja upisanih birača.

Posmatrači Evropske unije su ocijenili da tokom izbornog dana nije bilo većih nepravilnosti.

Lokalna vlast na Kosovu se bira na četvorogodišnji mandat.

Ko je pobijedio u prvom krugu glasanja?

Pokret Samoopredjeljenje, na čijem je čelu aktuelni premijer Kosova Aljbin Kurti nije dobio nijednu opštinu u prvom krugu glasanja ali u drugi krug idu u 12 opština.

Alijansa za budućnost Kosova je pobijedila u opštini Dečane pa će tu lokalnu samoupravu u naredne četiri godine voditi Baškim Ramosaj, kao i u Suvoj Reci gdje je pobijedio Balji Muharemaj.

Demokratski savez Kosova je u prvom krugu dobio Lipljan sa kandidatom Imri Ahmetijem i Peć, gdje je pobjedu odnio Gazmend Muhadžeri.

Demokratska partija Kosova je u prvom krugu lokalnih izbora pobijedila u Južnoj Mitrovici pa će tu lokalnu samoupravu u naredne četiri godine voditi Bedri Hamza.

Ova partija je pobijedila i u Uroševcu, gdje će gradonačelnik biti Agim Aljiu, kao i u Eljezovm Hanu gdje je pobjedu odnio Mehmet Balaži.

Ubjedljivo najviše opština u prvom krugu glasanja je dobila Srpska lista, odnosno devet od deset opština sa srpskom većinom, pa će tako Milan Radojević biti na čelu Sjeverne Mitrovice, Zoran Todić će ponovo biti gradonačelnik Leposavića, Srđan Vulović je pobijedio u Zubinom Potoku, Dragiša Milović u Zvečanu, u Gračanici će nova gradonačelnica biti Ljiljana Šubarić, u Novom Brdu je pobijedio Saša Milošević, Dalibor Jevtić u Štrpcu, Katarina Ristić u Ranilugu i Dragan Petković u Partešu.

Srpska lista je vodeća partija kosovskih Srba, koja ima podršku zvaničnog Beograda.

Za odbornike u lokalnim skupštinama se glasalo u prvom krugu, a prema podacima CIK-a najviše glasova je osvojio Demokratski savez Kosova, preko 170. 000, dok je vladajući Pokret Samoopredjeljenje, dobio 168.084 glasova. Sljedeća je Demokratska partija Kosova (161.645), Alijansa za budućnost Kosova (90.863) i Srpska lista (53.342).

Drugi krug izbora na Kosovu se odvijao uz poštovanje epidemioloških mjera u borbi protiv COVID-19, bilo je obavezno nošenje maski i održavanje fizičke distance.

Omogućeno je bilo glasanje i osobama koje boluju od COVID-19, kao i osobama koje se nalaze u samoizolaciji.

Uz epidemiološke mjere je održan i prvi krug lokalnih izbora 17. oktobra, kao i parlamentarni izbori početkom godine.

( Radio Slobodna Evropa )