Crna Gora među najranjivijima na strane uticaje
Podaci indeksa pokazuju da značajni djelovi crnogorskog društva teže ulasku u EU, ali da postoje izuzetno jake, često prikrivene snage, koje pokazuju izuzetnu netrpeljivost ka vrijednostima zapadnih demokratija
Crna Gora je jedna od najranjivijih država na strane uticaje i trenutno se nalazi se na drugom mjestu, pokazalo je istraživanje u okviru zajedničkog projekta koji realiizuju GLOBSEC i Centar za demokratsku tranziciju (CDT).
Indeks GLOBSEC-a, nestranačke, nevladine organizacija sa sjedištem u Bratislavi, koja se bavi spoljnom politikom i bezbjednošću, analizira ranjivosti koje mogu dovesti do većeg uticaja Kremlja i Pekinga u osam zemalja Centralne Evrope i Zapadnog Balkana. Osim Crne Gore, istraživanjem su obuhvaćene Bugarska, Češka, Mađarska, Sjeverna Makedonija, Rumunija, Srbija i Slovačka.
Na skali od nula (0) do stotinu (100), gdje 0 predstavlja najmanji a 100 najveći stepen, indeks ranjivosti za Crnu Goru iznosi 44. Najranjivija je Srbija sa indeksom 55, a najmanje ranjiva Češka sa indeksom 29.
Podaci indeksa pokazuju da značajni djelovi crnogorskog društva teže ulasku u Evropsku uniju, ali da postoje izuzetno jake, često prikrivene snage, koje pokazuju izuzetnu netrpeljivost ka vrijednostima zapadnih demokratija.
Koordinatorka projekta Tijana Velimirović saopštila je da taj zabrinjavajući podatak govori da se državni organi Crne Gore moraju mnogo efikasnije baviti pitanjima nedozvoljenih stranih uticaja.
"CDT još jednom podsjeća da predlog za osnivanje skupštinskog radnog tijela koje bi se bavilo analizom i procjenom ovih uticaja, još nije u skupštinskog proceduri, iako postoji većina dovoljna za njegovo izglasavanje", dodaje se u saopštenju.
Velimirović navodi da se uticaj Kremlja u Crnoj Gori prvenstveno vrši kroz politiku identiteta i ekonomiju, a posljednjih godina i kroz religiju.
"S druge strane, uticaj Kine je najvidljiviji kroz investicije, i baš zbog toga značajan dio javnosti nije u mogućnosti da objektivno sagledava sve benefite ovih ulaganja ali i opasnosti koje ovakvi projekti nose po države koje u njima učestvuju".
Jezička blizina, zajednička istorija i kulturna povezanost važni su faktori koji utiču na ranjivost društva na ruske uticaje u Crnoj Gori, Srbiji, Bugarskoj i i Slovačkoj. Prema nalazima istraživanja, pravoslavna crkva i njeni predstavnici često djeluju kao "promoteri prokremaljskih glasova ili interesa" i doprinose ranjivosti u četiri od osam analiziranih zemalja.
Istraživanje takođe pokazuje da su pandemija koronavirusa i političko-vjerska previranja pogoršala stanje na medijskoj sceni u Crnoj Gori, kao i da su pristrasno izvještavanje i talasi dezinformacija pratili svaki značajniji događaj u zemlji.
( B.H. )