Ovo su razlozi zbog kojih opozicija traži da se glasa o nepovjerenju Vladi

Poslanici opozicije predali su u skupštinsku proceduru Prijedlog da se glasa o nepovjerenju Vladi Zdravka Krivokapića.

U Inicijativi, objavljenoj na sajtu Skupštine, navedeni su razlozi "zašto aktuelnoj Vladi treba izglasati nepovjerenje".

Ovo su razlozi koje je opozicija navela kao argument da se glasa o nepovjerenju 42. Vladi Crne Gore.

Prijedlog je potpisalo 40 poslanika parlamentarne opozicije.

"Politička i institucionalna blokada

Crna Gora je pod rukovodstvom aktuelne Vlade Crne Gore dovedena u najveću političku i institucionalnu krizu od uvođenja višepartijskog sistema. Obim i karakter te krize svakako upućuju na činjenicu da se radi o stanju političkog i institucionalnog sistema gotovo bez presedana u savremenim reprezentativnim demokratijama.

Predsjednik Vlade i Vlada su odavno izgubili legitimitet u Parlamentu, budući da Vlada nema većinsku podršku, što je u javnosti više puta saopšteno od strane većeg broja poslanika "parlamentarne većine".

Teške optužbe iz redova dijela parlamentarne većine usmjerene prema premijeru i njemu najbližim ministrima vezano za visoku korupciju i organizovani kriminal gotovo da su svakodnevna pojava u političkom životu.

Parlament je zbog takvog stanja Vlade bez legitimiteta i podrške parlamentarne većine više mjeseci bio blokiran, a njegov rad isključivo zavisi od partikularnih partijskih interesa, umjesto da služi javnom i državnom interesu stvaranja legislativnih uslova za sprovođenje neophodnih reformi. Epilog toga su desetine zakona koji stoje u skupštinskim fiokama, ali i ocjena EU partnera da imamo Parlament bez presedana u istoriji Crne Gore.

U institucijama ima niz primjera antipravnog postupanja, progona neistomišljenika dominantno na partijskoj i etničkoj osnovi. Brojni su primjeri raznih nezakonitih radnji pojedinih ministara i funkcionera aktuelne vlasti koji rukovode određenim resorima, kompanijama i segmentima državne administracije. Politizacija institucija je i dalje naglašeni problem koji se dešava, u mjeri da je svojevremeno u javnost procurila šema partijskih kvota i procenata vezano za pozicije u ukupnom državnom sistemu.

Aktuelna Vlada je svojim postupanjima u skoro godinu dana otkada je izabrana dovela državu u stanje potpune političke i institucionalne paralize, zbog čega ona nije u stanju da odgovori na realne potrebe građana Crne Gore, zahtjeve za reformama i očekivanja naših međunarodnih partnera zbog čega zemlja trpi i ogromnu reputacionu štetu i na međunarodnom planu.

EU integracije

Oblast evropskih integracija najbolje oslikava neuspješnost i rezultatski krah Vlade Zdravka Krivokapića, za čijeg mandata je Crna Gora dobila ubjedljivo najgori godišnji izvještaj vezano za pridruživanje Evropskoj uniji.

To se može ilustrovati mjerljivom činjenicom da je Crna Gora dobila najlošiju prosječnu ocjenu otkada se vrši ova vrsta mjerenja napretka svake države u procesu EU integracija.

Crna Gora je, u najvažnijoj oblasti vladavine prava, ostvarila nazadovanje zbog čega je suštinski došlo do suspenzije pregovaračkog procesa. Razlog tome je potpuno odsustvo političke volje od strane vlasti da, makar na ozbiljan način, inicira ustavne mehanizme izbora čelnih funkcija u pravosudnom sistemu.

Implementacija ustavnih amandmana, odnosno imenovanja u pravosuđu kvalifikovanom većinom u Skupštini, jedno je od ključnih EU privremenih mjerila za poglavlja 23 i 24. Bez ispunjavanja tog privremenog mjerila nema napretka na putu ka EU, budući da je shodno novoj metodologiji proširenja napredak u oblasti vladavine prava preduslov za napredak u bilo kojoj drugoj oblasti, odnosno za ukupno kretanje i progres države na integracionom putu.

Vlada tj. vlast je pokazala potpuno ignorantski odnos prema ovoj činjenici i 14 mjeseci otkako je Parlament konstituisan, i godinu dana od izbora Vlade, nije učinjen nijedan konkretan korak da se obezbijedi ustavno i sistemsko razrješenje institucionalne i posebno pravosudne blokade.

Nije pokrenut proces dijaloga vlasti i opozicije kao jedini mehanizam da se dođe do potrebnog dogovora i konsenzusa oko ovih pitanja. Uzaludni su bili i stalni pozivi brojnih EU zvaničnika, na koje je vlast ostala nijema, da se tom dijalogu pristupi i nađe rješenje za izbor VDT, Sudskog savjeta, sudija Ustavnog suda.

EU oštro kritikuje vlast i zbog toga što je vladajuća većina često inicirala ili donosila zakone po ubrzanom postupku, bez potrebnih javnih konsultacija i bez odgovarajućeg uzimanja u obzir zahtjeva iz procesa pristupanja EU.

Navodi da je pregovaračka struktura značajno oslabljena ostavkom ili smjenom 110 njenih članova, uključujući 16 pregovarača za poglavlja i 24 šefa radnih grupa i da je većina ovih ključnih pozicija i dalje upražnjena, dodatno potvrđuju tezu o krahu politike u oblasti pridruživanja EU.

Imamo i jasno upozorenje da je promjena vlasti i parlamentarne većine ozbiljno pogodila državnu službu, te da su izmjenama Zakona o državnim službenicima i namještenicima sniženi uslovi za kompetentnost, nezavisnost i zapošljavanje državnih službenika zasnovano na zaslugama.

U Izvještaju za Crnu Goru za 2021. godinu se navodi da je nedavna reorganizacija javne uprave dovela do značajnih kadrovskih promjena, uključujući i na višim nivoima, ugrožavajući kapacitet Crne Gore da zadrži iskusan kadar kada je riječ o pitanjima vezanim za proces pristupanja EU u mnogim sektorima.

Evidentno je iz svega da nije bilo ni minimuma snažne političke volje za efikasnu depolitizaciju javnog sektora, optimizaciju državne uprave i sprovođenje prinicipa odgovornosti rukovodilaca.

Brojni su bili pozivi sa evropskih adresa da se do kraja primijene preporuke Venecijanske komisije vezano za Zakon o Državnom tužilaštvu, budući da u ključnim njegovim odredbama nije obezbijeđena usklađenost sa bazičnim demokratskim standardima u ovoj oblasti. Nijesu ispoštovani ti zahtjevi, a čak ni takav Zakon, kakvog su usvojili poslanici parlamentarne većine, na unilateralan način i kršeći demokratske standarde, nijesu uspjeli da impelmentiraju.

Epilog tome je, ponavljamo, da je vlast svojim neodgovornim, antidemokratskim i antiustavnim ponašanjem zaustavila, odnosno blokirala evropske integracije države Crne Gore. Samo da je to jedini negativni bilans ove Vlade bio bi dovoljan za njen pad i izglasavanje nepovjerenja.

Izborna reforma praktično stoji u mjestu, iako je Odbor za sveobuhvatnu reformu izbornog zakonodavstva formiran u decembru 2020. godine. Najupečatljivija činjenica je da je vlast smijenila predsjednika Državne izborne komisije u julu 2021.godine, a da još uvijek nije imenovala novog, čime je i u oblasti izbornog procesa uvela stanje neredovnosti. Umjesto da se kroz dijalog stanje u temi izbornog zakonodavstva i izbornog povjerenja unaprjeđuje, ova vlast je svojim neodgovornim odnosom uspjela da i u ovom segmentu proces značajno unazadi.

Epilog svega ovoga je da je vlast svojim neodgovornim, antidemokratskim i antiustavnim ponašanjem zaustavila, odnosno, blokirala evropske integracije države Crne Gore. Samo da je to jedini negativni bilans ove Vlade, bio bi dovoljan za njen pad i izglasavanje nepovjerenja.

Međunarodna pozicija Crne Gore i inostrano miješanje

Urušavanje međunarodne pozicije Crne Gore ne manifestuje se samo blokadom pregovaračkog procesa sa EU, zbog kojeg smo od nekadašnjeg predvodnika u ovom procesu došli do pozicije nestabilnog i nefunkcionalnog državnog sistema, koji ne može da isporuči ni minimalne reformske rezultate.

Činjenica da je ubjedljivo najjači politički subjekt koji podržava ovu Vladu na jasnim antizapadnim pozicijama – Demokratski front, presudno utiče i na percepciju međunarodnih partnera i njihove javnosti o stvarnoj prirodi ove Vlade.

Vlada koju dvotrećinski podržava takva struktura, direktno kontrolisana iz Beograda i sa jasnom antiNATO i antiEU agendom, ne može u suštinskom smislu imati i voditi jasnu prozapadnu politiku, bez obzira na deklarativna zaklinjanja i verbalna zalaganja.

Brutalno miješanje države Srbije u unutrašnje političke, pa čak i izborne procese u našoj državi upalilo je crveni alarm kod naših međunarodnih partnera koji sve više to pitanje tretiraju kao ozbiljno ugrožavanje suvereniteta jedne nezavisne države.

Poruke koje dobijamo iz regiona, posebno i eksplicitno, potenciraju problem miješanja zvanične Srbije i brojnih subjekata iz te zemlje, a posebno je upečatljiva medijska histerija tamošnjih državnih, paradržavnih i privatnih medija i blaćenje svih struktura i pojedinaca koji su nedvosmisleni zagovornici građanske i evropske Crne Gore.

Imali smo na sceni posebno vidljivo brutalno miješanje u izbore u Nikšiću, koji su u velikosrpskoj nacionalističkoj propagandi čak dobili naziv „Bitka za Nikšić“. Vlada koja direktno zavisi od volje jedne strane države, budući da njena vlast direktno kontroliše ubjedljivo najsnažniji politički subjekt aktuelne crnogorske vlasti, ne može voditi jednu suverenu zemlju, koja je još uz to članica NATO i na putu da postane članica EU.

Obavještajni sektor je u proteklom periodu bio meta stranih uticaja i curenja povjerljivih informacija, kroz brutalno kršenje zakona i procedura od strane čelnih ljudi u ovom sektoru, prije svih direktora ANB, inače političko eksponiranog lica političkog subjekta prepoznatog po svom antiNATO i antizapadnom programu i djelovanju.

Potvrda da je Crna Gora izgubila kredibilitet kod međunarodnih partnera je i posljednji NATO samit na kojem je iskazana zabrinutost zbog ovih negativnih pojava i nespremnost naših NATO partnera da sa Crnom Gorom dijele obavještajne informacije, što je potvrđeno i od strane visokih predstavnika američke administracije.

Uloga SPC, klerikalizacija javne scene i rušenje građanskog koncepta društva

Srpska pravoslavana crkva je bila presudan faktor koji je doveo do formiranja aktuelne Vlade.

Vlada formirana na takav način, jasno je ima posebne obaveze prema subjektu koji je presudno zaslužan za postojanje takve Vlade. Slobodno se može reći da je Vlada u svom dosadašnjem djelovanju bila efikasna jedino u onim pitanjima za koja je zainteresovanost pokazala SPC. Od ubrzanog i netransparentnog usvajanja izmjena Zakona o slobodi vjeroispovijesti, pa sve do posljednjeg primjera ustoličenja mitropolita SPC Joanikija.

Potreba SPC da bude ključni politički akter u državi se sve otvorenije i upečatljivije ispoljava. Mnogi ministri, uključujući samog premijera, su direktno kadrirani i postavljen iz SPC na visoke državne pozicije. Zauzvrat svi javni funkcioneri postavljeni od strane SPC u Vladi, u ukupnom sistemu državne administracije, snažno su posvećeni da na brojnim poljima potkopavaju sekularno i građansko ustrojstvo države.

Klerikalizacija javne scene je proces koji sve više uzima maha i direktno je protežiran od strane ove Vlade, posebno od njenog premijera, čime se potkopava građansko biće društva i moderna evropska i evroatlantska orijentacija države.

Sekularizam je fundamentalno obilježje modernih evropskih država i dostignuće koje je i na ovim prostorima prisutno više od 170 godina.

Miješanje i dominantan uticaj bilo koje vjerske zajednice na politička dešavanja i državnu politiku, uključujući čak i izborne procese, nazamislivo je u zemlji koja u 21. vijeku želi da postane dio savremene porodice država i naroda. Premijer koji se ponaša, više kao vjernik jedne vjerske zajednice, a mnogo manje kao premijer svih građana, i zbog ovih razloga mora da bude razriješen, a Vladi na čijem je čelu da se izglasa nepovjerenje.

Najsnažniji pečat rušenju građanskog koncepta države i potiranju crnogorskog identiteta, u okviru same Vlade, daje resor kulture i obrazovanja kojim rukovodi ministarka Vesna Bratić.

Jasna je namjera da se obrazovni sistem Crne Gore prilagodi jednostranim i isključivo nacionalno-vjerskim stajalištima i željama, koji su u direktnoj suprotnosti sa ustavnim određenjem građanske, multietničke i sekularne države.

Očigledno se pokušavaju sprovesti u djelo ideje koje su u suprotnosti sa potrebom izgradnje modernog obrazovnog sistema zasnovanog na znanju, a mnogim potezima pokušava da se afirmiše ideologiju koja je bila imanentna početkom devedesetih.

Posebna tema su kadrovska rješenja u ovom resoru za direktore gdje dobijamo ekstremne nacionaliste, podržavaoce osuđenih ratnih zločinaca, teoretičare zavjera, antivaksere i slične koji, zbog same suštine obrazovnog sistema ne bi smjeli da njima rukovode.

Ekonomska kriza

Više su nego zabrinjavajući ekonomski pokazatelji, kao i drastičan pad životnog standarda za vrijeme dosadašnjeg mandata ove Vlade.

Nezaposlenost je na rekordnom nivou, cijene osnovnih životnih namirnica drastično su skočile, neke i do 70 odsto, cijena goriva je za ovih 12 mjeseci porasla čak 13 puta. Jedini odgovor Vlade na ove negativne ekonomsko-socijalne tendencije je bilo besplatno dijeljenje po tri litra jestivog ulja.

Broj zaposlenih je smanjen za 18 hiljada, a broj nezaposlenih povećan za 11,5 hiljada za vrijeme trajanja mandata ove Vlade.

Imali smo na sceni tajno i organizovano zaduženje države u iznosu od 750 miliona eura. Nema ulaganja u razvoj i kapitalne projekte, osnivaju se firme koje traba da budu svojevrsni parasubjekti, čije je osnivanje prekriveno velom tajne i sprovedeno uz kršenje zakona i propisa, o čemu govore i pojedini ministri iz iste Vlade.

Epidemiološka kriza

Epidemiološka kriza COVID 19 svrstava Crnu Goru u red zemalja koje su na globalnom nivou najviše pogođene, kako po broju zaraženih tako i po broju preminulih.

Frapantni su podaci o broju zaraženih i preminulih građana Crne Gore, a od toga je zasigurno jedino frapantnija neodgovornost i odsustvo bilo kakve smislene reakcije od strane nadležnih organa i zdravstvenih vlasti.

Vlast je potpuno izgubila autoritet i elementarno povjerenje građana kada je u pitanju suočavanje sa trajućom zdravstvenom krizom. Ona je takođe potpuno izgubila i kontrolu nad ukupnom situacijom i opšti utisak je da se ovom krizom ne upravlja, već je vlast prepustila da se stvari odvijaju same od sebe, zbog čega i imamo ovako alarmantno stanje koje nažalost jasno ilustruju konkretne brojke i podaci.

Kako očekivati od vlasti da se uspješno bori sa epidemijom kada je njen prvi čovjek – premijer jedini predsjednik Vlade u Evropi koji nije vakcinisan. Premijer koji sve vrijeme trajanja ove krize prkosi epidemiološkim mjerama, iako bi kao „najodgovorniji“ čovjek u državi trebalo da bude prvi koji će mjere poštovati i time dati primjer svima ostalima u državi.

Njegovo skandalozno i opasno ponašanje nije usamljeno u Vladi – i drugi ministri i ostali funkcioneri vlasti su poznati kao kršioci epidemioloških mjera. Ovakvo ponašanje vrha države sasvim sigurno je uzrokovalo dodatno komplikovanje ionako teške epidemiološke situacije i uticalo na negativan saldo broja zaraženih i nažalost preminulih naših građana.

Posebna tema je ponašanje i odgovornost ministarke zdravlja i njen neodgovoran odnos u postupku nabavke vakcina i odbijanja donacija u periodu kada su vakcine bile deficitarne, i kao takve prijeko potrebne građanima Crne Gore. Ova Vlada je potpunim gubitkom kontrole i katastrofalnim upravljanjem krizom, kao i vrhunskom ličnom neodgovornošću njenih predstavnika na čelu sa premijerom, dovela Crnu Goru u sam svjetski vrh po stopi oboljelih i umrlih, što je čini nedostojnom da i dalje vodi unutrašnju i vanjsku politiku zemlje, pa je i to jedan u nizu razloga da joj se izglasa nepovjerenje.

Razlozi za usvajanje Prijedloga po hitnom postupku

U skladu sa članom 151 Poslovnika Skupštine Crne Gore („Službeni list CG“, br. 65/21), predlažemo usvajanje Prijedloga po hitnom postupku iz sljedećih razloga:

Prijedlozi zakona se ne razmatraju niti usvajaju u Skupštini Crne Gore, što je ultimativno uzrokovano negativnim odnosima između Vlade i dijela vladajuće većine. Na taj način direktno se ugrožava stabilnost institucionalnog okvira Crne Gore, a posebno ekonomski i finansijski sistem naše države. Usvajanje osnovnog zakona – Budžeta je zbog ovakvog stanja neizvjesno, a potrebno je imati u vidu da je Budžet za 2021. godinu usvojen tek u junu mjesecu, dok je u međuvremenu država praktično bila u finansijskom vanrednom stanju kroz mehanizam privremenog finansiranja.

Takvo stanje generiše niz negativnih efekata na život i standard građana Crne Gore zbog čega je neophodno pristupiti hitnom izglasavanju Prijedloga o nepovjerenju Vladi. Ovo stanje se, između ostalog, ogleda i u sljedećim činjenicama:

1. U institucijama se odigrava bezakonje i progon neistomišljenika dominantno na partijskoj i etničkoj osnovi.

2. Aktuelna Vlada dovela je državu u stanje potpune političke i institucionalne paralize, zbog čega ona nije u stanju da odgovori na realne potrebe građana Crne Gore, zahtjeve za reformama i očekivanja naših međunarodnih partnera, zbog čega zemlja trpi i ogromnu reputacionu štetu i na međunarodnom planu.

3. Vlada je ključni krivac što je Crna Gora, u najvažnijoj oblasti vladavine prava, ostvarila nazadovanje zbog čega je suštinski došlo do suspenzije pregovaračkog procesa.

4. Vlada je svojim neodgovornim, antidemokratskim i antiustavnim ponašanjem zaustavila odnosno blokirala evropske integracije države Crne Gore.

5. Činjenica da je ubjedljivo najjači politički subjekt koji podržava ovu Vladu na antizapadnim pozicijama – Demokratski front, presudno utiče i na percepciju međunarodnih partnera i njihove javnosti o stvarnoj prirodi ove Vlade.

6. Klerikalizacija javne scene i reanimacija nacionalističke, antigrađanske i antisekularne paradigme je proces koji sve više uzima maha i direktno je protežiran od strane ove Vlade, posebno od njenog premijera.

7. Najsnažniji pečat rušenju građanskog koncepta države i potiranju crnogorskog identiteta, u okviru same Vlade daje resor nauke,kulture, sporta i obrazovanja

8. Više su nego zabrinjavajući ekonomski pokazatelji kao i drastičan pad životnog standarda za vrijeme dosadašnjeg mandata ove Vlade.

9. Epidemiološka kriza COVID 19 svrstava Crnu Goru u red zemalja koje su na globalnim nivou najviše pogođene, kako po broju zaraženih tako i po broju preminulih. Frapantni su podaci o broju zaraženih i preminulih građana Crne Gore, a od toga je zasigurno jedino frapantnija neodgovornost i odsustvo bilo kakve smislene reakcije od strane nadležnih organa i zdravstvenih vlasti", navodi se u inicijativi koju je potpisalo 40 poslanika parlamentarne opozicije.

( D.C. )