Rašidov DNK čami u podrumu, bedemi devastirani
Ni nakon pet godina ne zna se koliko je koštala novogodišnja iluminacija u budvanskom Starom gradu, rad poznatog dizajnera
Punih pet godina novogodišnja iluminacija, rad svjetskog dizajnera Karima Rašida čami u podrumu zgrade Akademije znanja, gdje je smještena nakon što je po nalogu Uprave za zaštitu kulturnih dobara uklonjena sa starogradskih bedema, koji su zbog nje devastirani.
Iluminacija u obliku dvostrukog niza svjetlećih cijevi, ukupne dužine 250 metara od Pizane do Brijega od Budve, bila je postavljena na bedemima uoči dočeka Nove 2015. Zbog forme svjetlećih elemenata, ukras je nosio simboličan naziv DNK. Inače, problem je izbio, jer iluminacija je postvaljena na 42 metalna držača dužine 1,4 metra, koji su učvršćivani šrafovima u kamene zidine stare više vjekova.
Nikada nije objavljeno koliko je koštala izrada, ali i plaćanje ideje Rašida koji je posjetio Budvu na poziv tadašnjeg sekretara za gradsku infrastrukturu Nikole Divanovića, čiju ideju o postavljanju kontroverzne iluminacije je podržala tadašnja gradska uprava DPS- SDP.
U Opštini Budva “Vijestima” je juče rečeno da je iluminacija praktično neupotrebljiva, i da nemaju podatak koliko je novca plaćeno Rašidu.
Krivičnu prijavu protiv Divanovića podnijela je još sredinom decembra 2014. Mjesna zajednica “Stari grad” optužujući ga da je postvaljenjem iluminacije degradiran bedem Starog grada, koji je spomenik kulture.
Kotorsko osnovno državno tužilaštvo podiglo je optužnicu protiv tadašnjeg sekretara za gradsku infrastrukturu i ambijent Nikole Divanovića, zbog krivičnog djela uništenje i oštećenje kulturnog dobra iz člana 253 Krivičnog zakonika.
Glavni inspektor Uprave za zaštitu kulturnih dobara je tada donosio rješenja o uklanjanju novogodišnje dekoracije sa starogradskih bedema, na šta su se gradske oglušivale do novembra 2016, kada je realizovana prva faza uklanjanja iluminacije. Radnici Komunalnog preduzeća tada su uklonili na osnovu projekta koji je sačinila Javna ustanova Muzeji i galerije svijetleće cijevi, ali su ostali metalni držači.
Druga faza uklanjanja iluminacije realizovala je aktuelna gradska uprava koje je nakon sprovedenopg tenderskog postupka angažovala u maju 2018. tivatsku kompaniju “Projektor” koja je uklonila 42 metalna držača sa starogradskih zidina, te izvršila sanaciju.
Član Savjeta Mjesne zajednice “Stari grad” Đorđe Zenović kazao je da kotorsko tužilaštvo prije par godina odbacilo krivičnu prijavu MZ protiv nekadašnjeg sekretara za gradsku infrastrukturu i ambijent Nikole Divanovića.
”Iz Tužilaštva su tada obrazložili da u momentu podnošenja prijave bedemi nisu bili upisani u registar zaštićenih kulturnih dobara, ali je tužilaštvo po službenoj dužnosti moglo da formira optužnicu zbog oštećenja opštinske imovine, da je postojala volja. Kako bilo, bedemi su prilikom postavljanja čuvene iluminacije značajno oštećeni i nakon toga se odnos prema njima nije nimalo promijenio na bolje”, kazao je Zenović.
Bedemi grada Budve su registrovano kulturno dobro sa tragovima od II do XV vijeka nove ere, a današnji izgled dobili su konačno 1495. godine.
Zenović: Tuda je sada po život opasno šetati
Zenović je upozorio da su bedemi danas do te mjere oštećeni da šetnja njima predstavlja opasnost i po život.
”Šetnice su oštećene, ploče napukle, a na kulama su ostali ostaci nekadašnjih ukrasnih instalacija, ali i žice i kablovi od struje koji nisu izolovani i plombirani. Bedemi se nastavljaju devastirati i sa unutrašnje i sa spoljne strane, jer ih ljudi koriste za kačenje raznih kablova i ukrasa, a sve to bez ikakvih konzervatorskih uslova. Kula kod divlje izgrađenog hotela “Astorija” se polako i obrušava usljed akumulacije kišnice, a sve usljed zloupotrebe tog bastiona za neke privatne poduhvate. U takvoj situaciji mora hitno da reaguje Uprava za zaštitu spomenika i nadležne inspekcije, jer ovakav odnos prema kulturnom naslijedju i generalno, prema Starom gradu, mogu zaustaviti isključivo rigorozne sankcije prema onima koji nemaju poštovanja prema gradu i spomeničkom nasljeđu. Najtužnije je ipak do da ih i oni koji bi trebalo da ih štite, a to su lokalna samouprava i državna uprava, devastiraju i ne ulažu ni novac ni trud da ih zaštite od propadanja”, naglasio je Zenović.
( Vuk Lajović )