Roboti kao pomoć u pandemiji

Industrijska revolucija 4 u medicini, primjena nanotehnologije, vještačke inteligencije itd. mogu biti rješenje u obračunu sa mutiranim sojem B.1.1.529 (omikron) ili vjerovatnim novim sljedećim mutiranim RNK virusima sa visokom stopom infekcije i smrtnosti u svijetu.

Kovid 2019 - početak nove ere u medicini, zdravstvenim sistemima, ekonomiji, politici i uopšte u životu svih na Zemlji i/ili nova revolucija u bioinžinjeringu - pitanje je svih pitanja trenutno. U prevodu, RAT protiv ovog visokopotentnog RNK virusa (od 1.400 ukupno registrovanih sa razumljivim rasporedom nuklelotida 29903; a zamislite novih 4.000 virusa kojima uopšte ne znamo ni evoluciju, ni porijeklo ni, što je najbitnije, procenat smrtnosti po novom pojavljivanju u ljudskoj civilizaciji) ljudski faktor NE može dobiti bez pomoći mašina, ili savremenih humaniodnih robota koje će biti na granicama, autoputevima, aerodromima, čak i u dobrostojećim kućama, a obavezno u bolnicama, tzv. domovima zdravlja (Zapad formulaciji DZ ne poznaje), hiruškim salama (posebno za osobe koje čekaju na intervenciju, a pozitivne su na kovid, na kardiohirurgiji, neurohirurgiji, ortopediji itd, što je redovna pojava sa listama čekanja).

Prvi inženjer, Imhotep, napravio je veliku Džoserovu piramidu u Egiptu 2615. g. p.n.e. da bi danas ponovo došlo na red da maestralni inženjeri prave medicinske robote (cijena je od 17.000 do 72.000 dolara) koji "liječe" pacijente sa kovidom, mjere temperature, donose ljekove, rade EKG, kao i poslove defibrilacije, intubacije... To, doduše, može definitivno izazavati promjene kada je riječ o zastupljenosti određenih profila zdravstvenih radnika i doktora, što i nije baš za pohvalu, jer u budućnosti potreba za njima može biti drastično reducirana, kao i za nekim specijalizacijama koje su trenutno aktuelne - roboti mogu obrađivati sve laboratorijske nalaze u par sekundi, ali i učestvovati u komplikovanim operacijama (2009. godine transplantacija bubrega u Nju Džerziju; 2010. u Ljubljani operacija krvnih sudova, bedrena arterija, do komplikovanih operacija mozga, maksimum 1,5 sat umjesto sati). Kada je srce u pitanju u bolnici Nju Kros u Vulverhemptonu (Engleska) izveli su prvu operaciju na otvorenom srcu uz pomoć robota dvadesetdvogodišnjoj pacijentkinji. Velika Britanija je treća zemlja u Evropi, nakon Švedske i Finske, koja radi operacije na srcu uz pomoć robota.

Takođe, medicinski roboti (serijski ih proizvode Danska, Japan, Kina i SAD) dezinfikuju 2.000 kvadratnih metara za pola sata pomoću UV/C svjetlosti talasne dužine 200 do 312 nm koja deaktivira krevet i površine koje kontaktiraju ljudi. Bolnica u Vuhanu i neke bolnice u Hrvatskoj ih koriste i robot 99.995% ubija i ebolu i efikasniji je 100% u uklanjanju kovida.

Osim apsultno novih bolnica (bar tri u Crnoj Gori), kupovinom medicinskih robota (možda posle prodaje viška automobila u državnom vlasništvu jer je cijena jednog robota kao za auto srednje klase) bila bi moguća apsolutna dezinfekcija bolnica čak i na tercijalnom nivou (KBC), svih operacionih sala... Na taj način bi se sačuvala biološka supstanca zdravstvenog osoblja jer će imunizacija u 3 ili možda 4 ili čak 5 doza djelimično riješiti problem (EU ima oko 700 miliona stanovnika, a naručeno 4 milijarde doza vakcina) zato što kolektivni imunitet ne postoji kao apsolutna kategorija, a postoje nus pojave i ciljne grupe koje možda neće primati vakcinu (iz neznanja, vjerskih razloga itd). Za mutirane sojeve se još ne zna potpuni efekat vakcine i da li uopšte ima dejstvo posle treće ili četvrte doze...

Ovu su neke od mogućih smjernica za obračun sa RNK aktuelnom infekcijiom, s obzirom na to da će ovaj virus sigurno mutirati kao i da antitjela traju do 12 mjeseci ili manje, što znači i izvjesnu reinfekciju ako je imunitet slab. Osim toga, sve razvijene zemlje, SAD i EU se spremaju za nove vanredne situacije (i prave zalihe opreme, testova med. opreme i ljekova i autonomnih prevoznih sredstava) što je nova industrijska revolucija, ali o tome drugom prilikom.

Autor je kardiolog

( Dr Ognjen Novosel )