DIK zloupotrijebio matične brojeve oko 2.000 Novljana
U rješenju AZLP konstatuje se da je na slučaju Herceg Novog “izvršeno jedno od kvantitativno najvećih zadiranja u pravo na zaštitu ličnih podataka”
Agencija za zaštitu ličnih podataka (AZLP) zabranila je Državnoj izbornoj komisiji (DIK) obradu ličnih podataka iz biračkog spiska kojom se vrši iznošenje izvan Crne Gore.
”Naređuje se DIK da izbriše lične podatke za 1.973 birača upisanih u birački spisak za opštinu Herceg Novi za lokalne izbore održane 9. maja koji su prikupljeni izvan Crne Gore bez pravnog osnova, suprotno Zakonu o zaštiti podataka o ličnosti,” navodi se u rješenju koje potpisuje predsjednik Savjeta Sreten Radojić.
Iz DIK-a su krajem aprila saopštili da se “dosljednom primjenom ovlašćenja i obaveza propisanih zakonom na najbolji mogući način doprinosi vladavini prava i unapređenju povjerenja u izborni proces”.
AZLP-u su dan kasnije podnesene dvije inicijative za ispitivanje sumnji da je Komisija vršila nezakonitu obradu ličnih podataka tako da se jedinstveni matični broj svakog birača u Novom provjeravao elektronskim putem kroz biračke spiskove Srbije i Bosne i Hercegovine.
Na osnovu navoda iz pisanog izjašnjenja službenika DIK-a koji je vršio pretragu, obrada se vršila tako što je JMB birača unošen u formu na internet stranici birackispisak.gov.rs i ručno je unošen tekst sa slike kada je utvrđen broj od 1.973 duplih birača. U dokumentu se navodi i da se u aplikaciji biračkog spiska BiH (izbori.ba) morali unositi podaci u tri polja - ime, prezume i JMB, kao i uraditi “reCAPTCHA” (klikanje na sličice hidranata, dimnjaka, semafora, pješačkih prelaza...) što je zahtijevalo upotrebu mnogo više vremena za obradu jednog upita, izvršena je pretraga upravo za ovih 1.973 birača.
”Izvršenom pretragom utvrđeno je da 55 birača istovremeno imaju biračko pravo u Crnoj Gori, Srbiji i i Republici Srpskoj”, navodi se u dokumentu Savjeta AZLP.
Iz AZLP ističu da je rad sa ovim podacima nesporan za DIK u crnogorskom pravnom sistemu i jedino u pravnom sistemu Crne Gore u smislu teritorijalnog važenja ovih zakona.
Ni u jednoj odredbi, navodi se u obrazloženju rješenja, nije dato ovlašćenje DIK-u da kao organ jedne države provjerava i upoređuje matični broj bilo kojeg birača iz Crne Gore u drugoj državi, a naročito matične brojeve iz cijelih izvoda iz biračkog spiska za određene opštine, u konkretnom slučaju riječ je o 25.445 birača, ukoliko za to ne postoji bilaterarni ugovor ili sporazum.
U rješenju AZLP se konstatuje da je DIK u konkretnom slučaju izvršila jedno od kvantitativno najvećih zadiranja u pravo na zaštitu ličnih podataka. To je, navodi se u obrazloženju, učinjeno na “nezakonit i nepošten način” i da je postupanje rezultat “čiste proizvoljnosti i selektivnosti lišeno svakog valjanog pravnog osnova”, suprotno Zakonu o zaštiti podataka o ličnosti.
Nadzorom je utvrđeno da je Sekretar DIK (Nikola Dedeić) dao usmeni nalog jednom službeniku da vrši provjeru birača, pa je u odnosu na ovu činjenicu konstatovano da se usmeni nalog sekretara ne odnosi na izvršenje odluka i zaključaka komisije, niti je na njenim sjednicama s njegove strane inicirano ovo pitanje.
DIK se tek nakon izvršenih radnji 16. aprila obratila zahtjevom za davanje mišljenja AZLP u vezi usklađenosti obrade ličnih podataka u konkretnom slučaju. DIK je 18. maja podnijela prigovor na Zapisnik o izvršenom nadzoru AZLP.
Skupština Crne Gore je 17. juna razriješila Aleksu Ivanovića sa funkcije predsjednika DIK-a.
( Miloš Rudović )