“Nije to to - studije Fausta”- predstava koja ostavlja bez teksta

Crnogorska premijera regionalne koprodukcije “Nije to to - studije Fausta” biće izvedena danas na Cetinju, u Kraljevskom pozorištu “Zetski dom” u 20 časova. Predstavu je, prema tekstu Simone Semenič režirao Tomi Janežič, a inspirisana je Geteovim dramskim spjevom “Faust”.

Koprodukcija “Nije to to” prvi put povezuje institucije kulture iz tri zemlje regiona - Bosne i Hercegovine (Sarajevski ratni teatar - SARTR), Crne Gore (Kraljevsko pozorište Zetski dom) i Srbije (Beogradsko dramsko pozorište - BDP), kao i Međunarodni teatarski festival MESS, a pripremana je u posebno izazovnom periodu, u jeku virusa korona dok je kovid-19 jođ bio nepoznanica. Ipak, neka igranja su se desila, a pored premijernog u SARTR-u, te BDP-u i MESS-u, izvedena je i na Međunarodnom regionalnom festivalu savremenog pozorišta “Desiree”.

U pitanju je istraživački, stvaralački projekat koji je trajao više od godinu dana i bazira se na ponovnom ispisivanju dobro poznatih scena kroz prizmu odnosa mita i savremenih okolnosti na Balkanu, pravljenja mosta, veze između Zapada i Istoka.

”Predstava je napravljena za gledaočevu kontemplaciju, za njegove asocijacije i fantazije. Jeste, tu ima i mita, ima i okolnosti na Balkanu, ima dosta toga… To je i veoma lična predstava, a to je i predstava o svijetu ili o kraju svijeta, o pozorištu i o rušenju pozorišta, ali prije svega tu ima svega što gledalac o njoj vidi i u njoj doživi. U svakom slučaju predstava ne priča priču. Jer ne može da prepriča”, zapisao je reditelj Tomi Janežič.

On je u ranijem intervjuu “Vijestima” kazao da postoje predstave o kojima bi mogao satima da priča, međutim ovo nije jedna od njih.

”Nešto poput slike: slika govori sama za sebe, govori na način koji je teško artikulisati riječima. Oko ove predstave sam stalno u dilemi šta ima, a šta nema smisla reći. Mogu reći da je ovo i predstava o predstavi, pa i predstava o stvaranju, predstava o ubijenoj djeci, predstava o zaklanoj ženi, predstava o pretučenoj majci, predstava o eksperimentima (nad) ljudima, predstava, u kojoj su pepeo i dim i leptiri i disko kugla, to je predstava o 1994, predstava o Sarajevu, o Japancima u Kini u Drugom svjetskom ratu, o kompozitoru umjetniku zločincu, predstava o madrigalima, o američkoj seriji, o balonima, crvenim stolicama, biljkama, o porodilištu, o rađanju, o kolu koje se pleše… Predstava je jedan nerazrješiv, nepojmiv puzzle kao što je to naše postojanje. Ako u predstavi postoji pitanje, onda se ono svakako tiče ljudskog nasilja”, istakao je tada Janežič koji uz režiju potpisuje i dramaturgiju, dizajn zvuka i svjetla.

Scenografiju je radio Branko Hojnik, a kostimografiju Marina Sremac. Za koreografiju i saradnju na dramaturgiji bila je zadužena Katja Legin. Asistentkinja režije i za rad na dramaturgiji bila je Mirjana Medojević, dok su asistenti režije Gabrijel Lazić i Benjamin Konjicija.

U komadu igraju glumice iz Crne Gore, Bosne i Hercegovine i Srbije: Jelena Laban, Selma Alispahić, Emina Muftić, Maja Salkić, Amila Terzimehić, Maja Ranđić i Dunja Stojanović, uz učešće Benjamina Konjicije i Gabrijela Lazića.

Glumica Narodnog pozorišta Sarajevo, Emina Muftić, istakla je ranije da “šta god publika misli da će gledati - to nije to”, a Laban je primijetila da većina ljudi u gledalištu ostanu bez riječi.

”Asocijacije koje ljudi imaju dok gledaju ovu predstavu proizvode snažan utisak. Na sceni osjećam međusobno slušanje i uvažavanje i to je nešto jednostavno, ali opet i nije tako lako to postići, a neophodno je”, rekla je mlada i perspektivna crnogorska glumica.

Ulaznice za reprizno izvođenje u Kraljevskom pozorištu “Zetski dom”, 22. decembra u 20 časova u prodaji su na biletarnici Zetskog doma od 10 do 13 časova i od 18 do 20 časova. Prisustvo premijeri i reprizi moguće je uz poštovanje epidemioloških mjera.

( Jelena Kontić )