Istorijska misija - lansiran najveći i najmoćniji teleskop ikad

Raketa Arijana 5 (Ariane) koja nosi svemirski teleskop Džejms Veb poletjela je danas sa svemirske baze u Francuskoj Gvajani.

Let na motorni pogon trajao je 27 minuta, prije odvajanja teleskopa koji će se nalaziti na 1,5 miliona kilometara od Zemlje.

Teleskop Džejms Veb, složen inženjerski dragulj, biće najveći i najmoćniji teleskop ikad lansiran u svemir.

Izgrađen je u SAD pod upravom NASA uz pomoć evropske i kanadske svemirske agencije.

Teleskop će istraživati sa velikom preciznošču faze kosmosa, od prvog perioda univerzuma, velikog praska, do stvaranja prvih galaksija.

Teleskop Džejms Veb je nasljednik teleskopa Habl.

"Veb je izvanredna misija. To je sjajan primjer šta možemo da postignemo kada sanjamo velike snove. Oduvijek smo znali da bi ovaj projekat bio rizičan poduhvat. Ali, naravno, kada želite veliku nagradu, obično morate da preuzmete veliki rizik", “, rekao je administrator američke svemirske agencije Bil Nelson prije polijetanja.

Telespop ima u jezgru zlatno ogledalo široko 6,5 metara. To je skoro tri puta šire od primarnog reflektora na Hablu.

Uvećana optika, u kombinaciji sa četiri super-osjetljiva instrumenta, trebalo bi da omogući astronomima da gledaju dublje u svemir - a time i dalje u prošlost - nego ikada ranije.

Ključna meta biće epoha pionirskih zvijezda koja je okončala tamu za koju se smatra da je zahvatila kosmos ubrzo nakon Velikog praska prije više od 13,5 milijardi godina.

Još jedan sveobuhvatni cilj za Veba biće ispitivanje atmosfere udaljenih planeta. To će pomoći istraživačima da procijene da li su ovi svjetovi na bilo koji način pogodni za stanovanje.

"Ući ćemo u potpuno novi režim astrofizike, novu granicu - i to je ono što mnoge od nas uzbuđuje u vezi sa svemirskim teleskopom Džejms Veb", rekla je Hajdi Hamel, planetarni astronom i interdisciplinarni naučnik.

Teleskop će biti udaljen oko 1,5 miliona km od Zemlje.

Tokom putovanja do ove lokacije, Veb će morati da se raspakuje iz presavijene konfiguracije u kojoj je bio prilikom lansiranja.

"Ovaj teleskop će zapravo biti na minus 233 stepena Celzijusa. Tek tada će prestati da sija na infracrvenim talasnim dužinama izvan vidljivog mjesta gdje želimo da ovaj teleskop radi. I tek tada će moći da pravi osjetljive slike dalekog Univerzuma gdje su rođene prve galaksije i planete koje obilaze druge zvijezde. Dakle, predstoji dug put", rekao je viši savjetnik za nauku u Evropskoj svemirskoj agenciji Mark Mekorin.

( D.C. )