Pravdu čeka već deset godina

Bivši radnik Rudnika boksita Rašo Čivović, jedini od 965 radnika Rudnika boksita koji je ostao bez otpremnine, već deset godina obilazi sudove i institucije i bije bitku da bi ostvario svoje pravo.

Očekuje da će se ta nepravda ispraviti usvajanjem Vladinog Predloga zakona o ostvarivanju prava na finansijsku podršku licima koja su bila zaposlena u privrednim društvima u sektoru rudarske i metalske industrije. Zakonsu poslancii juče usvojili.Njime se, kako je objašnjeno iz Vlade, stvara osnov za finansijsku podršku bivšim radnicima ovog sektora koji su nakon prestanka radnog odnosa usljed stečaja preduzeća u čijoj vlasničkoj strukturi je bila država, bili primorani da pođu u prijevremenu penziju, a da pritom nijesu stekli pravo na dobijanje sredstava po osnovu socijalnih programa koje je Vlada sprovodila u periodu prije donošenja ovog zakona.

Čivović, invalid treće kategorije, otac četvoro djece objašnjava da je trebalo da dobije otpremninu kao i 965 njegovih kolega, bivših rudara, shodno socijalnom programu Vlade.

On za “Vijesti” kaže da nije dobio otpremninu zbog “inata i osvete” bivših sindikalaca i predstavnika bivšeg vlasnika Boksita, ruskog CEAC-a, jer je iznosio dokaze o malverzacijama i korupciji u preduzeću.

”Znači da me je trebalo ućutkati da ne bi isplivala istina o privatizaciji Boksita, koja nije bila privatizacija nego prijateljski poklon Rusima”, rekao je Čivović.

Centralno-evropska aluminijumska kompanija (CEAC), ruskog biznismena Olega Deripaska je upravljala Kombinatom aluminijuma Podgorica (KAP) i nikšićkim Rudnicima boksita od 2005. do 2009. na osnovu većinskog vlasništva, a od tada do uvođenja stečaja 2013, sa 29,36 odsto akcija koliko je imala i Vlada, na osnovu Ugovora o poravnanju kojim mu je Vlada prepustila upravljanje. Proizvodnjom na rudokopima od 2016. godine upravlja kompanija Uniprom Veselina Pejovića.

Boksiti su u saradnji sa Vladom pokrenuli dobrovoljni socijalni program 2010. godine. Po ovom osnovu isplaćen je 11,71 milion eura gdje su Rudnici boksita učestvovali sa 9,76 miliona, a Vlada sa 1,94 miliona.

Čivović navodi da se za otpremninu prijavio u avgustu 2010. godine, ali nije mogao da raskine radni odnos jer nije bilo precizirano kad će dobiti otpremnine.

Navodi da su samo njemu za dobijanje otpremnine po socijalnom programu, bili potrebni potpisi članova tadašnjeg Borda direktora Boksita, gdje su uglavnom bili Rusi.

Podsjeća da je Ruse “jurio” po Podgorici, ali mu je bio zabranjen ulazak u KAP, a kasnije mu je samo preostalo da ih “traži po Moskvi”.

”Ministarstvo ekonomije i poslodavac mi još duguju ukupno 18.000 eura. Gospoda iz Ministarstva godinama su se pravdali da im Boksiti nijesu poslali moja dokumenta za isplatu otpremnine, a ista ta dokumenta sam im ja dostavio”, rekao je Čivović.

Iz nekadašnjeg Ministarstva ekonomije tvrdili su da od direktora Rudnika boksita nijesu dobili zahtjev za ostvarivanje prava Čivovića po osnovu socijalnog programa, na način na koji je on bio formulisan i za ostale radnike.

Čivović navodi da od 2009. godine traje mobing nad njim da bi napustio radno mjesto u magacinu, a dobio je i disciplinsku kaznu zbog toga, kako kaže, što je ukazao na otuđenje velike količine goriva.

On je kažnjen deset odsto zarade tokom šest mjeseci jer je “neovlašćeno iz radne prostorije iznosio magacinsku dokumentaciju pokazujući je na mitingu radnika”, optužujući određene ljude za “krađu nafte” i pri tome, kako je pisalo u odluci, davao “netačne podatke”.

Čivović objašnjava da podaci koje je iznio nijesu rečeni zato da bi nanio štetu firmi, već da bi joj pomogao ukazujući na takve pojave.

”Poslije toga me raspoređuju na mjesto referenta za dokumentaciju. To što sam ranije kažnjen zbog navodnog iznošenja dokumentacije nije bio problem”, priča Čivović.

On se na kaznu žalio sudu i dobio je pravosnažnu presudu. Zbog nepravde koja ga je zadesila ne samo njega nego i ostale radnike, vodi nekoliko sudskih postupaka, a podnio je i više krivičnih prijava.

Podsjeća da se zbog neisplaćene otpremnine, ali i raznih drugih nezakonitosti, godinama obraćao inspekciji rada, ombudsmanu, ministarstvima rada i ekonomije, Vladi, predsjedniku države, skupštinskim odborima, svim poslanicima, ambasadama i Evropskoj komisiji koja prati njegov slučaj. Protestovao je sa svojom djecom ispred Skupštine i Vlade. Tražio je i status zviždača, ali mu to nije odobreno.

Čivović kaže da je zbog toga došao u sukob i sa sindikalnim vođama koji nijesu štitili radnike i da je od sindikata morao da traži pripadajuću otpremninu sudskim putem. Boksiti su imali dvije sindikalne organizacije.

Tužio Boksite i Deripaskine kompanije

Čivović je 2014. tužio Boksite jer mu je onemogućeno da dobije otpremninu.

Tužio je i Deripaskine kompanije Shasta Universal registrovanu na Britanskim Djevičanskim ostrvima i CEAC, kojima osporava prijavljeno potraživanja od Boksita, od 22 miliona eura.

Početkom ove godine je Apelacioni sud ukinuo presudu Privrednog prema kojoj je Čivović izgubio spor protiv Shaste Universal i CEAC-a. Predmet je vraćen Privrednom sudu na ponovno odlučivanje.

Sporna prodaja upravne zgrade

Kao član organizacionog odbora protesta bivših i sadašnjih radnika Boksita, Čivović godinama ukazuje na probleme u vezi sa spornom prodajom upravne zgrade preduzeća u Nikšiću, promjene vlasnika radničkog placa, kao i njihovim potraživanja iz stečajne mase.

Privredni sud je u septembru prošle godine usvojio prigovor Čivovića na radnje ranijeg stečajnog upravnika Zdravka Cicmila koji je, kako navodi, “raskidom ugovora sa mađarskom kompanijom Vagonimpex, doveo do toga da može nastati velika šteta za stečajnu masu u iznosu od 800.281 euro”, a koja namjerava da se namiri prodajom upravne zgrade.

( Biljana Matijašević )