Dobronamjerno podsjećanje ili veto na milione iz EU
”Vjerujem da ćemo sve načine za unapređenje efikasnosti finansijske podrške EU dogovarati kao i do sada”, kaže Zorka Kordić povodom ocjene Tonina Picule da bi EU mogla uslovljavati finansijsku podršku Zapadnom Balkanu
Glavna pregovaračica Crne Gore sa Evropskom unijom (EU) Zorka Kordić, ocijenila je da bilo kakav dodatni mehanizam uslovljavanja korišćenja fondova EU u ovoj fazi procesa pristupanja ne bi bio produktivan.
”Vjerujem da ćemo sve načine za unapređenje efikasnosti finansijske podrške EU dogovarati, kao i do sada, u duhu konstruktivnog dijaloga sa kolegama iz nadležnih institucija EU”, kazala je Kordić “Vijestima”, komentarišući izjavu izvjestioca Evropskog parlamenta za Crnu Goru Tonina Picule, koji je u intervjuu Radiju Slobodna Evropa iznio oštre kritike na račun političke situacije u zemljama Zapadnog Balkana.
Picula je kazao da EU mora napustiti koncept meke sile i mnogo pažljivije i odlučnije da kontroliše resurse koji odlaze na Zapadni Balkan.
”Po posljednjim izvještajima nezavisnih analitičara, 700 miliona eura koji su od 2014. godine do danas potrošeni u regionu na jačanju demokratskih institucija, jednostavno nisu dali rezultate. Po prvi put bi EU morala da razvije mehanizam uslovljavanja u svim onim slučajevima kada taj novac ne daje željene rezultate zbog otpora političkih elita ili pogoršanja situacije sa stanjem ljudskih prava i nazadovanjem demokratskih institucija, ugrožavanja slobode medija. Tada bi EU trebalo da odlučnije reaguje i obustavi isplatu tih sredstava. Jer različiti autokrati jedino takav jezik razumiju, jer oni sa pregovaračima koji dolaze iz Brisela očito znaju “pregovarati”. A, naravno, građani trpe zbog upravo takvih “pregovora”,” objasnio je izvjestilac EP.
Kada je u pitanju Crna Gora, on je skrenuo pažnju da se previše energije i vremena od posljednjih izbora i izglasavanja nove Vlade izgubilo na politička prepucavanja, da se izgubio fokus vladajućih prema napretku i prema članstvu u EU i da je opšti utisak da su svi okupirani političkim svađama unutar koalicije na vlasti i različitim parlamentarnim manevrima.
Kordić je kazala da je suština finansijske podrške Evropske unije državama u procesu pristupanja upravo da pruži doprinos naporima institucija da usklade svoje propise, politike i prakse u različitim oblastima sa pravilima i standardima EU.
”Upravo zbog činjenice da su ključne reforme zahtjevne po pitanju investicija koje su neophodne, svakako uz pretpostavku snažne političke volje da se one sprovedu, smatram da su ova dva preduslova neodvojiva i neophodna za uspjeh u reformskim procesima”, ocijenila je glavna pregovaračica.
Kordić je istakla da izjavu Tonina Picule smatra dobronamjernim podsjećanjem, jer, kako je navela, on zapravo ne ističe posebne novine u odnosu na ono što su već važeća pravila dodjele i korišćenja finansijske podrške EU, sadržana u relevantnim regulativama EU za finansijski period 2021-2027.
”A koja su jasna po pitanju kriterijuma za finansiranje projekata”.
Glavna pregovaračica je naglasila da se za svaki projekat koji je podržan i odobren od EU podrazumijeva da ima odgovarajući strateški značaj, da ispunjava sve preduslove za finansiranje i da je prošao provjeru stručnih službi Evropske komisije. Istakla je da ukoliko bilo koji od preduslova za finansiranje projekta nije ispunjen, uključujući i pretpostavku političke volje za sprovođenje reformi, Evropska komisija ima pravo da ne odobri sredstva za njegovo finansiranje.
”Uvjerena sam da u Crnoj Gori to ne može i neće biti slučaj, posebno imajući u vidu snažnu posvećenost Vlade procesu pristupanja EU, uključujući i korišćenje finansijske podrške iz fondova EU”, istakla je Kordić.
Glavna pregovaračica je krajem decembra prošle godine, tokom onlajn sastanka Nadglednog IPA odbora, podsjetila na najznačajnija postignuća u oblasti korišćenja fondova EU tokom 2021. godine.
Kada je riječ o IPA II finansijskoj perspektivi, konstatovala je, kako je tada saopšteno iz Kancelarije za evropske integracije, nastavak uspješnog sprovođenja projekata u okviru svih devet programa prekogranične i transnacionalne saradnje u kojima učestvuje Crna Gora.
” U pravcu daljeg uspješnog korišćenja EU fondova, Kordić je istakla da se tokom 2021. godine posvećeno radilo na izradi projektnih predloga za program IPA 2021, za koji je EU opredijelila ukupno 32,4 miliona eura bespovratnih sredstava”, saopšteno je tada iz KEI.
Miler: Fokusirati se na preostala privremena mjerila
”Apsolutni prioritet u pristupnim aktivnostima ostaju ispunjenje preostalih privremenih mjerila u poglavljima 23 i 24 i realizacija Akcionog plana za adresiranje ključnih preporuka EK. U proteklom periodu, a naročito imajući u vidu intenzivan zakonodavni rad Skupštine Crne Gore na samom kraju 2021, ostvareni su značajni rezultati koje ćemo predstaviti našim evropskim partnerima u okviru predstojećeg Odbora za stabilizaciju i pridruživanje”, kazala je glavna pregovaračica Zorka Kordić tokom online sastanka sa novoimenovanim šefom Jedinice za Crnu Goru i Srbiju u Generalnom direktoratu za susjedstvo i pregovore o proširenju Majklom Milerom.
Kordić je izrazila očekivanje da će se tokom ove godine, a naročito tokom francuskog predsjedavanja, nastaviti intenzivan politički dijalog sa institucijama i državama članicama EU, omogućen Novom metodologijom, radi prezentacije rezultata Crne Gore u određenim oblastima.
Ona je, kako se navodi, čestitala sagovorniku na stupanju na novu dužnost i iznijela uvjerenje da će se nastaviti kvalitetna saradnja sa Generalnim direktoratom za susjedstvo i pregovore o proširenju na obostrano zadovoljstvo.
Miler je ocijenio da se sada treba fokusirati na ispunjavanje preostalih privremenih mjerila u poglavljima vladavine prava i realizaciju Akcionog plana za adresiranje ključnih preporuka iz Godišnjeg izvještaja EK za Crnu Goru. Istakao je da će predstojeći sastanci Pododbora za pravdu, slobodu i bezbjednost i Odbora za stabilizaciju i pridruživanje biti odlična prilika da crnogorska strana predstavi rezultate postignute od posljednje Međuvladine konferencije održane u decembru.
( Željka Vučinić )