Vrijeme za nagrađivanje
Zamalo da zaboravim da čestitam prof. dr Rifatu Alihodžiću na laskavom priznanju - i svim laureatkinjama i laureatima Nagrade “Božidar Milić”
Vapaj uprave, nastavnika i roditelja više od 200 učenika bjelopoljske Muzičke škole - nije još ni reverberirao kako treba - a dojaviše mi neke arhitektice mlade - mnogo mlade, mnogo slatke - da je dobitnik Priznanja UCG “za postignute rezultate i doprinose razvoju naučnoistraživačkog, umjetničkog i stručnog rada na Arhitektonskom fakultetu” - niko drugi do li, fanfare molim: prof. dr Rifat Alihodžić.
I sad sam se, ni kriv ni dužan, našao na meti glasina koje kolaju mračnim arhitektonskim kuloarima - da se moj prošlosubotnji tekst temeljio - navodno, je li - na povjerljivoj informaciji koju sam dobio sa AF - da je upravo uvaženi prof. dr Rifat Alihodžić viđen za laureata laskavog priznanja - priznanja koje, kako reče uvaženi prof. dr Vladimir Božović, rektor UCG, “obavezuje i stimuliše na dalji istraživački i umjetnički rad” - te da sam instrumentalizovao tu navodnu informaciju, i to iz puke pakosti, kako bih, što bi se reklo, pljunuo prof. dr Rifatu Alihodžiću u pljat, odnosno u laskavo priznanje.
Dame i gospodo, da se razumijemo, molim vas - nije prof. dr Rifat Alihodžić dobio priznanje za projekat nesrećne Osnovne škole u Bijelom Polju u koju je utopio - bukvalno - pomenutu Muzičku školu - i to na neshvatljivo nerazuman način - upravo suprotno - UCG je prof. dr Rifatu Alihodžiću priznao, ponoviću, nije mi teško, “postignute rezultate i doprinose razvoju naučnoistraživačkog, umjetničkog i stručnog rada na AF”. Disfunkcionalni brak Osnovne i Muzičke škole u Bijelom polju niko nije ni pomenuo - isključivo se, molim vas, pominje AF.
***
Prof. dr Rifat Alihodžić je u okviru ceremonije dodjele laskavog priznanja - dobio i priliku za mudrorijek: “Projekat Kuća maslina u Starom Baru, čija je izgradnja završena prošle godine, predstavlja već priznat primjer transpozicije tradicionalne arhitekture u savremeni kreativni izraz. U njemu su implementirani teorijski stavovi koje u svojim istraživanjima zastupam, a na ovom dijelu (sic - valjda djelu - op.a.) smo ih, kao tim, i praktično primijenili”.
Ovo “već priznat” mi nagoni suze na oči - a što se tiče “transpozicije”, nema tu ni “T” od transpozicije - ali zato ima “savremenog kreativnog zamaha” - možda za nijansu više nego što bi bilo zdravo. I koji su to, baš me zanima, teorijski stavovi koje prof. dr Rifat Alihodžić zastupa u svojim istraživanjima - i još stiže da ih tu-i-tamo implementira, tj. praktično primijeni. U Baru je ponešto i implementirao - priznajem - ali je zato u Bijelom Polju strahovito podbacio.
A to što neko ko predaje teoriju arhitekture na AF govori o implementaciji teorijskih stavova u praksi - to je (možda) malo déplacé. Teorija je odavno jedno - a praksa je ipak drugo. Teorija nije primijenjena umjetnost. Arhitektura jeste umjetnost - ali nije primijenjena umjetnost. Ako stavimo prst na čelo - i ostavimo ga na čelu par minuta - sinuće nam, možda, da primijenjena umjetnost možda nije umjetnost - već neki vid uslužne djelatnosti.
”Arhitektura je primijenjena umjetnost i zato su joj, pored intuicije i kreativnosti”, ipak insistira prof. dr Rifat Alihodžić, “potrebna kompleksna teorijska znanja iz raznih oblasti kao vezivno tkivo usko profesionalnog obrazovanja. Baveći se teorijskim istraživanjima i predajući teoriju arhitekture kontinuirano su implementirani značajni teorijski stavovi i u praksi. Time se sveukupni postulati, do kojih se istraživanjima dolazi, na najbolji način provjeravaju na konkretnim primjerima u prostoru, čemu sam težio u svojoj pedagoškoj praksi”.
Sveukupni argumenti i zaključci do kojih dolazimo kroz istraživanje - nakon temeljito srovedene provjere teze od koje smo krenuli - produbljuju naša znanja i uglavnom blagotvorno utiču na BUĐENJE NAŠE SVIJESTI o (našem) prostoru - i individualne i kolektivne svijesti, molim vas.
A što se tiče teorije - lako se može desiti da u nekom od narednih brojeva, kad vam ispričam bjelopoljsku pričicu do kraja, provučem kroz moje snažne teorijske šake i tu Kuću maslina - taj već priznati primjer.
***
Kad već pominjem priznanja - pomenuću i da su 20. decembra dodijeljene nagrade “Božidar Milić” za potonje dvije godine - i to baš u prostorijama Rektorata UCG, u prisustvu visokih zvanica: prof. dr Vladimira Božovića, rektora UCG; ser Žileta, v.d. glavnog državnog arhitekta - i glasovitog junaka prof. dr Svetislava G. Popovića - ovoga puta u ulozi predsjednika Odbora za dodjelu Nagrade - koja se dodjeljuje svake druge godine (bijenalno) u tri kategorije - za objavljenu knjigu ili kritičko-teorijski tekst; za realizovano arhitektonsko djelo i/ili urbanistički plan i, naravno - za studentski rad. Nagrada je osnovana na inicijativu i pod pokroviteljstvom porodice prof. dr Božidara Milića i AF UCG - i lako se može desiti da vam u nekom od sljedećih brojeva potanko objasnim zašto moje kritičko-teorijske radove nikad ne bih - ni u snu - prijavio za Nagradu “Božidar Milić”.
Dakle, laureati Nagrade “Božidar Milić” za potonje dvije godinu su...
OK, ne bih zalazio u detalje - kompletnu informaciju imate na adresi bozidarmilic.me - ali moram pomenuti da je izložbu radova koji su konkurisali za Nagradu “Božidar Milić” otvorila gospođa prof. dr Svetlana Perović, dekanka AF UCG - te da je tom prilikom ocijenila je prof. dr Božidar Milić, “intuitivno, spretno, vizionarski, kontinuirano artikulisao energiju ka komponovanju vrijednih ambijentalnih ostvarenja, materijalne prakse, za buduće generacije, istovremeno djelujući u kompleksnom vremenskom i prostornom kontekstu. U vremenu koji je pratio proces kulturne emancipacije, ali i paradoksalnih pojava i konfrontacija. Nažalost, do danas se nijesmo otrgli od opterećujućih pitanja poput kulturne emancipacije i tranzicije u crnogorskom kontekstu”.
Gospođa prof. dr Svetalana Perović je iskoristila priliku i da ukaže na “radikalni trenutak, Virus Covid 19, paradoksalno velikih dometa, koji već skoro dvije godine transformiše našu fizičku i ukupnu realnost promovišući, pritom, javne prostore kao mjesta socijalne distanciranosti nasuprot socijalnoj interakciji. I u toj mjeri dajući prednost alternativnim intervencijama poput taktičkog urbanizma, afirmišući rezilijentnost kao koncept prostorne paradigme, iznad bilo kakvog autorstva. Istovremeno, čini se da se nikada nije tako iskristalisala transformativna snaga arhitektonske i urbanističke intervencije, kao što je to u aktuelnom trenutku”.
Od ovoga nema - i ne može biti dalje...
Samo bih dodao da Covid 19 nije virus - već bolest - coronavirus disease 2019 - koju uzrokuje infekcija koronavirusom tipa 2 - SARS-CoV-2 - Severe acute respiratory syndrome coronavirus 2 - infekcija koronavirusom teškog akutnog respiratornog sindroma.
***
Zamalo da zaboravim da čestitam prof. dr Rifatu Alihodžiću na laskavom priznanju - i svim laureatkinjama i laureatima Nagrade “Božidar Milić”.
Dakle, dame i gospodo - čestitam vam iskreno i od srca!
( Borislav Vukićević )