Prostor bivšeg Brodogradilišta očišćen od grita nakon više od 40 godina

Brod "Shannon River" za prevoz generalnog tereta, koji plovi pod panamskom zastavom, danas je isplovio iz Bijele, sa poslednjim količinama grita ka deponiji u Sevilji.

Kako je saopšteno iz Agencije za zaštitutu životne sredine, time je, nakon više od 40 godina prostor nekadašnjeg Brodogradiliša očišćen od grita.

Projekat "Upravljanje industrijskim otpadom i čišćenje" realizuju Ministarstvo ekologije, prostornog planiranja i urbanizma i Ministarstvo finansija i socijalnog staranja iz kredita Međunarodne banke za obnovu i razvoj, dok je za implementaciju zadužena Agencija za zaštitu životne sredine (AZZŽS).

"Sa ciljem projekta koji se odnosi na konačnu sanaciju i remedijaciju četiri identifikovane tzv. "crne ekološke tačke", u smislu prioriteta i hitnosti, kao apsolutni prioritet u implementaciji Projekta postavljeno je hitno otpočinjanje i sanacija zagađenja u Jadranskom brodogradilištu Bijela, prevashodno iz razloga jer se radi o lokaciji na obali mora u Bokokotorskom zalivu"m navodi se u saopštenju AZZŽS.

Lokaciju je danas posjetio i v. d. direktora Agencije za zaštitu životne sredine Milan Gazdić.

Iz AZZŽS navode da je nakon izrade projekta remedijacije i sprovedenog Međunarodnog tendera, Ugovor sa Izvođačem radova, kompanijom Valgo SA, potpisan je 4. juna 2018. godine. Kao rezultat, dodaje se, do sada je izvezeno 62.425,3 tona grita od ukupno 68.073,3 tona grita. Konačno, sa tovarom od oko 6.000 tona grita i isplovljavanjem broda "Shannon River", izvezene su poslednje količine grita.

"Nadalje, važno je pomenuti, da je u toku Projekta, izvezeno i 400 tona zauljanog otpada, 23.68 tona azbesta, 72 tone zauljanog čvrstog otpada i jedan kontejner velikih vreća u kojima je bio upakovan grit. Osim dijela grita, ukupna previđena količina kontaminiranog zemljišta iznosi 57.710 tona, od čega je 7.500 tona izvezeno 27.01.2022. godine za Španiju", navodi se u saopštenju.

Razlozi kašnjenja i izazovi

Iako su radovi na remedijaciji trebali da budu završeni do 22. oktobra 2020. godine, isti su kasnili zbog, kako se navodi u saopštenju, odbijanja španskih vlasti za izdavanje novih dozvola koje se tiču uvoza opasnog otpada, ali i dodatno, uslijed pandemije izazvane COVID-19.

"Nakon zastoja u izvozu od 20 mjeseci, izvoz grita ponovo je pokrenut 05. maja, 2021. godine, a nakon što su španske vlasti izdale dozvolu za uvoz 30.000 tona opasnog grita. Pored ove izdate dozvole, španske vlasti su u maju 2021. godine izdale i dozvolu za uvoz 40.000 tona kontaminiranog zemljišta. Na osnovu tog pozitivnog napretka koji se odnosi na obezbjeđenje dozvola za uvoz grita i kontaminiranog zemljišta u Španiju, izvođač radova je dostavio novi dinamički plan prema kojem je tada predviđeno da sav otpad bude izvezen do kraja oktobra 2021. godine a finalizacija sanacije (primopredaja radova) do kraja marta 2022 godine. Međutim, izvoz grita ponovo je zastao sredinom jula 2021. godine, obzirom da je Izvođač obustavio dalji izvoz uslijed promjena cijena na globalnom tržištu, što je posledica globalnih dešavanja i kriza izazvanih pandemijom COVID-19. Ka ostvarenju cilja, u tom smilsu, dogovorene su nove jedinčne cijene za transport i odlaganje otpada, pa je izvoz ponovno nastavljen 24.01.2022. godine".

Iz AZZŽS navode da je do sada za sprovedene radove utrošeno 11.453,763.54 eura.

"Započet u julu 2018.godine, proces ekološke remedijacije prostora bivšeg brodogradilišta Bijela, kompanije Valgo SA, Francuska, obavlja se u vrijednosti od 23 miliona eura", saopšteno je.

Dodaje sa da ukoliko izvođač radova nastavi ovim tempom, da je sasvim izvjesno da će radovi biti završeni do kraja juna, budući da je u poslednjih 15 dana izvezeno oko 20.000 tona opasnog otpada, što se prvi put dešava od početka izvođenja radova, tj. da je u tako kratkom roku izvezena tolika količina opasnog otpada.

"Imajući u vidu ostavarene rezultate, vjerujemo da ćemo biti u mogućnosti da u doglednom periodu predamo čistu lokaciju koncesionaru na upravljanje", zaključuje se u saopštenju AZZŽS.

( D.C. )