Pljevlja: Trovanje bez dozvole
Termoenergetski inspektor Miloš Kovačević konstatovao da preduzeće “Grijanje”, koje upravlja gradskom kotlarnicom iz koje se zagrijavaju stanovi i poslovni prostori u centru Pljevalja, radi bez dozvole za obavljanje djelatnosti iz oblasti toplotne energije. Iz kotlarnice u Skerlićevoj ulici zagrijava se oko 350 stanova, za šta se dnevno troši oko 11,5 tona uglja, što dovodi do enormnog zagađenja vazduha, a pojedine vrijednosti su i 27 puta veće od dozvoljenih
Kotlarnica u Skerlićevoj ulici u centru Pljevalja, jedan od najvećih zagađivača u gradu, radi bez dozvole i ugrožava zdravlje ljudi.
Termoenergetski inspektor Miloš Kovačević konstatovao je da preduzeće “Grijanje”, koje upravlja gradskom kotlarnicom iz koje se zagrijavaju stanovi i poslovni prostori u centru grada, radi bez dozvole za obavljanje djelatnosti iz oblasti toplotne energije.
Kovačević je to naveo u izvještaju nakon što je 28. januara obavio inspekcijski pregled privrednog društva “Grijanje” i konstatovao da je neposjedovanje dozvole u suprotnosti sa članom 209 Zakona o energetici.
U tom članu piše da “nadležni organ lokalne uprave izdaje dozvolu za obavljanje djelatnosti iz oblasti toplotne energije, u skladu sa uslovima utvrđenim propisom iz člana 211 stav 4 ovog zakona”.
”Nadležni organ jedinice lokalne samouprave u skladu sa zakonom propisuje: 1) Uslove i način obezbjeđivanja kontinuiteta u snabdijevanju toplotnom energijom kupaca na određenom području, 1a) uslove za obavljanje djelatnosti iz člana 3 stav 1 tačka 17,18,19 ovog zakona, 2) prava i obaveze proizvođača i distributera toplotne energije, 3) prava i obaveze kupaca toplotne energije, 4) tarifne sisteme, 5) druge uslove kojima se obezbjeđuje redovno i sigurno snabdijevanje kupaca toplotnom energijom, 6) daje saglasnost na cijene toplotne energije”, stoji u članu 211 stav 4 Zakona o energetici.
Direktor “Grijanja” ćuti
”Vijesti” juče nijesu uspjele da saznaju kako je moguće da preduzeće “Grijanje” obavlja djelatnost bez potrebne dozvole, jer direktora Jasmin Čelebić nije bilo moguće dobiti na telefone dostupne redakciji. Čelebić nije odgovorio na poruku koju mu je poslao novinar “Vijesti”.
”Inpekcija najavljuje da će donijeti rješenje o otklanjanju utvrđenih nepravilnosti i u skladu za Zakonom o upravnom postupku poziva se subjekt pregleda da se izjasni na ovu činjenicu u roku od osam dana od dana preuzimanja zapisnika”, navodi se u odgovoru, koji je nedavno termoenergetski inspektor Miloš Kovačević dostavio Ildi Katani, upravnici stambene zgrade u blizini kotlarnice u Skerlićevoj ulici, na čiji zahtjev je i obavljena inspekcija.
Termoenergetski inspektor je inspekcijski nadzor obavio mjesec dana nakon podnošenja prvog zahtjeva, odnosno dva dana nakon što je 26. januara Katana podnijela i drugi zahtjev.
Kotlarnica u Skerlićevoj ulici jedan je od najvećih zagađivača vazduha u gradu, a “Vijesti” su nedavno objavile da stanari obližnjih zgrada najavljuju tužbu protiv Opštine i preduzeća “Grijanje”, ukoliko u skorije vrijeme ne riješe problem enormnog zagađenja.
Kao u rudarskom kopu
Iz kotlarnice u Skerlićevoj ulici zagrijeva se oko 350 stanova i veći broj poslovnih prostora u centru grada, za šta se, za 16 sati rada, dnevno troši oko 11,5 tona uglja.
Dim i gasovi koji izlaze iz niskog dimnjaka, prizidanog uz susjednu zgradu, postaju sve opasniji ne samo po zdravlje vlasnika stanova, već i cijelog kraja.
”Život u blizini kotlarnice je nepodnošljiv i praktično nemoguć zbog velikog zagađenja”, kazala je Katana ranije “Vijestima”.
Posebno su, kaže, ugrožena djeca koja se igraju na obližnjem poligonu i sankaju na nizbrdici u blizini dimnjaka...
Sagorijevanje ogromne količine uglja dovodi do enormnog zagađenja vazduha, a pojedine vrijednosti su i 27 puta veće od dozvoljenih, što je konstatovao Centar za ekotoksikološka istraživanja (CETI).
U izvještaju od 28. decembra prošle godine o ispitivanju štetnih i opasnih materija u otpadnom gasu koji nastaje u procesu sagorijevanja čvrstog goriva, konstatuje se da je kotlarnica emitovala praškaste materije i ugljen-monoksid iznad granice tolerancije, odnosno dozvoljenog prekoračenja od 250 odsto.
Piše i da su srednje polusatne vrijednosti praškastih materija iznosile 502 mikrograma po metru kubnom, što je skoro sedamnaest puta više u odnosu na propisane granične vrijednosti od 30 mikrograma po metro kubnom.
Sumpor-dioksid je izmjeren u koncentraciji od oko 2.938 mikrograma po metru kubnom, što je skoro tri puta više od propisane granične vrijednosti od 1000 mikrograma. I srednje polusatne koncentracije ugljen-monoksida iznosile su 990 mikrograma po metru kubnom, ili više od šest i po puta iznad propisane granične vrijednosti od 150 mikrograma.
Registrovano je i prekoračenje azot-dioksida kao i srednja polusatna vrijednost arsena...
”Prilaz do naše zgrade više liči na neki rudarski kop nego na ulicu kojom svakodnevno prolaze stanari koji ovdje žive. Rudnički kamioni dovoze ugalj za potrebe kotlarnica i ostavljaju na ulici ogromne količine blata, koje niko neće da počisti. A kada dodatno sve to prekrije čađ koja pada iz dimanjaka kotlarnice, situacija je više nego alarmantna”, istakla je Katana nedavno za “Vijesti”.
Rad zabranjen još 2011, ali je rješenje palo
Termoenergetski inspektor Slavko Burić 2011. je trajno zabranio korišćenje kotlarnice zbog ugrožavanja bezbjednosti i zdravlja ljudi, ali je to rješenje ukinuo Upravni sud iz proceduralnih razloga.
Konstatovao je da je pregledom prostora oko balkonskih i prozorskih otvora zgrade u kojoj je kotlarnica utvrđeno veliko prisustvo ugljene prašine, letećeg pepela i čađi na solbankama i prozorskim simsovima, i pored toga što su dodatno bili zaptiveni ljepljivim trakama, najlonima...
U Zakonu o svojinsko-pravnim odnosima piše da vlasnici nepokretnosti koji su izloženi prekomjernim misijama ovlašćeni su da od vlasnika nepokretnosti iz koje oni potiču zahtijevaju da otkloni uzroke i naknadi štetu koju su nanijeli.
Uprkos tome, stanari kažu da nijesu imali mnogo koristi ni od obraćanja Ekološkoj inspekciji, od koje su tražili da preduzmu mjere iz svoje nadležnosti.
Iz Ekološke unspekcije navode da je preduzeću “Grijanje” 2020. godine naloženo da preduzme odgovarajuće mjere u cilju smanjenja zagađujućih materija.
”Zbog neizvršenja naložene mjere protiv ‘Grijanja’ i odgovornog lica u tom pravnom licu podnijet je zahtjev za pokretanje prekršajnog postupka. Isti su kažnjeni. Donijeto je rješenje o izricanju novčane kazne”.
Opština Pljevlja već nekoliko godina stimuliše građane da umjesto uglja za grijanje koriste pelet - ekološki prihvatljivije gorivo, a sa druge strane ne preduzima ništa kako bi se smanjilo zagađenje iz kotlarnice.
Radovi na toplifikaciji grada kreću za dva-tri mjeseca?
Opština Pljevlja i Elektroprivreda Crne Gore potpisali su u petak Memorandum o razumijevanju u vezi sa projektom “Toplifikacija Pljevalja”, odnosno izgradnji primarnog toplovoda od Termoelektrane do grada. Direktor Uprave javnih radova, trećeg učesnika u ovom projektu, ranije je potpisao ovaj dokument.
Memorandum su potpisali izvršni direktor EPCG Nikola Rovčanin, direktor TE “Pljevlja” Mirko Mazalica i pomoćnik izvršnog rukovodica FC Proizvodnja za termoenergetiku Veselin Sekulić, dok je naznačeni dokument, u ime Opštine Pljevlja, potpisao predsjednik Igor Golubović.
Rovčanin je ocijenio da toplifikacija predstavlja istorijski čin za građane Pljevalja, i da su dogovorom tri zainteresovane strane stvoreni formalno-pravni preduslovi za realizaciju ideje.
”EPCG, za ovu budžetsku godinu, opredijelila je 2,5 miliona eura za realizaciju ovog projekta. Formiran je mješoviti tim, a u toku je izrada projektne dokumentacije. Očekujem da, u roku od dva do tri mjeseca, krenemo u izvođenje radova, a da već krajem februara budemo u mogućnosti da raspišemo javni poziv za izradu glavnog projekta...
Veoma je značajno uključivanje Opštine Pljevlja, naročito u domenu rješavanja imovinsko-pravnih odnosa, a i u pogledu doprinosa stvaranju lokalnog preduzeća, koje će u budućnosti funkcionisati tako što će od TE, odnosno EPCG kao snabdjevača, isporučivati toplotnu energiju krajnjim korisnicima”.
Golubović kaže da će najveću korist od ovog posla imati građani.
”Koji će konačno dobiti pouzdan izvor toplote. Posebno je važno to što će toplifikacija grada doprinijeti smanjenju zagađenja, jer će se, kroz ovaj proces, ostvariti gašenje velikog broja individualnih ložišta, ali i centralne kotlarnice u Skerlićevoj ulici”.
( Goran Malidžan )