Nema servisa, upitna svrha strategija za OSI

Institucija Zaštitnika ljudskih prava i sloboda utvrdila je da su povrijeđena prava zagarantovana domaćim i međunarodnim dokumentima jednom odraslom Novljaninu, koji je osoba sa invaliditetom.

Zamjenica zaštitnika Snežana Mijušković dala je preporuku Vladi da definiše sistem finansiranja usluga iz oblasti socijalne zaštite koji će omogućiti jednak pristup pravima odraslih lica sa invaliditetom.

”Imajući u vidu činjenicu da je u Crnoj Gori donijet veliki broj strateških dokumenata kao i akcionih planova za njihovu realizaciju, a i lokalnih planova koji se tiču unapređenja OSI, a da još uvijek nemamo razvijene servise podrške koji bi omogućili život OSI u njihovim prirodnim sredinama, može se postaviti pitanje svrsishodnosti donijetih akata, te valjane ocjene postignutih rezultata”, navodi se u mišljenju Mijušković.

Mijušković ukazuje i na to da postoje dobri primjeri prakse u pojedinim opštinama, kao što su dnevni boravci za odrasle osobe sa invaliditetom u Pljevljima i Nikšiću, kojim se njima, kao i njihovim porodicama, poboljšava kvalitet života, ali i doprinosi njihovoj socijalizaciji i integraciji u širu društvenu zajednicu.

Jedan Novljani je instituciji Zaštitnika dostavio pritužbu u vezi ostvarivanja prava lica sa invaliditetom. U pritužbi je, između ostalog, naveo da je roditelj lica sa invaliditetom koje je starije od 27 godina, te shodno tome nema pravo na uslugu dnevnog centra za djecu i omladinu koji postoji u gradu iako Zakon poznaje servise namijenjene odraslim licima kao što su pomoć u kući. U pritužbi je dodao da mu Opština Herceg Novi daje 150 eura na mjesečnom nivou, iako mu je obećano 250 eura, i da je on za taj novac angažovao terapeuta koji dolazi dva puta sedmično.

Opština Herceg Novi obratila se Ministarstvu finansija i socijalnog staranja za organizaciju sastanka na kom bi dogovorili vrstu i način finansiranja servisa “27+”, s obzirom da model funkcionisanja ovog servisa još uvijek nije definisan.

Mijušković je dala preporuku Ministarstvu da u saradnji sa Opštinom kreira model uspostavljanja novih usluga namijenjenih osobama sa invaliditetom i učini ga održivim.

”Zaštitnik je svjestan činjenice da postoje problemi koji se odnose na finansiranje i uspostavljanje novih servisa podrške iz domena socijalne zaštite, te da se ta pitanja ne rješavaju na kvalitetan način u dugom vremenskom periodu, pa se pružaoci usluga namijenjenih osobama sa invaliditetom snalaze na različite načine kako bi uspostavili uslugu i učinili je održivom. Ovakva situacija dovodi, najblaže rečeno, do razlika u mogućnostima pristupa ostvarivanju prava iz socijalne zaštite u zavisnosti od sredine u kojoj se korisnici nalaze”, navodi se u mišljenju.

( Miloš Rudović )