EU smatra da su mjere španske vlade za Kataloniju u skladu s ustavom; Belgija podržava separatiste?

U medije je procurila vijest da se predsjednik regionalne katalonske vlade Karles Pudždemon sprema da u četvrtak Senatu u Madridu, prije nego što Senat potvrdi privremeno suspendovanje autonomije, obrazloži šta tačno želi njegova vlada i da li odustaje od jednostranog neustavnog proglašenja nezavisnosti Katalonije

0 komentar(a)
Katalonija, Foto: Reuters
23.10.2017. 15:47h

Dok španski listovi navode da je vlada u Madridu kivna na belgijsku vladu koja je jedina u Evropskoj uniji (EU) podržava separatiste u Kataloniji, Evropska komisija je saopštila danas da su za Evropsku uniju "u skladu s ustavom i zakonom" mjere španske vlade za sprječavanjhe otcjepljenja Katalonije.

Iako je u EU vidljiva sve veća zabrinutost zbog neizvjesne i sve zaoštrenije situacije u Kataloniji, podršku vladi u Madridu i njenim ustavnim mjerama za razvlašćivanje separatističke vlasti u Barseloni svi čelnici institucija i vlada EU, osim Belgije u čijoj vladajućoj koaliciji prevlast imaju flamanske stranke koje u Kataloniji prepoznaju i svoje težnje, jeri bi najviše voljele da se Flandrija takođe osamostali.

To navode dnevnik Mundo i još neki španski listovi, a takođe je svojevrsna i situaciji u Sloveniji čija vlada ne osporava poteze centralne vlasti u Madridu, ali čija javnost, što je u posebnom pismu predočio i bivši predsjednik Milan Kučan, smatra da treba podržati Katalonce koji žele nezavisnost, isto kao što su se Slovenci svojevremeno jednostranim proglašenjem nezavisnosti "razdružili" od bivše Jugoslavije.

U medije je procurila vijest da se predsjednik regionalne katalonske vlade Karles Pudždemon sprema da u četvrtak Senatu u Madridu, prije nego što Senat potvrdi privremeno suspendovanje autonomije, obrazloži šta tačno želi njegova vlada i da li odustaje od jednostranog neustavnog proglašenja nezavisnosti Katalonije, a možda prihvata ponudu Madrida da se kriza razriješi vanrednim izborima u Kataloniji.

Neki španski mediji vide neku malu mogućnost da se to dogodi, što bi podsjećalo i na onu slovenačku ponudu za stvaranje "asimetrične federacije " prije nego što je konačno jednostrano proglašena nezavisnost.

Tada su mnoge zemlje EU i SAD odmah priznali nezavisnost Slovenije, a sad su EU i SAD odlučno protiv otcjepljenja Katalonije i pružaju punu podršku centralnoj španskoj vladi.

Predsjednik Evropske komisije Žan-Klod Junker je upravo na svečanosti proglašenja španskih nagrada Prinsesa de Asturias u Ovijedu rekao da je Evropska unija omogućila da se prevaziđu "duge noći mraka" i da je nužno podsjetiti da je mir na evropskom kontinentu tekovina koja se teče iz dana u dan, podvukavši s tim u vezi "snagu zakona".

U krugovima EU u Briselu, mada se nezvanično zamjera španskom premijeru Marijanu Rahoju što nije ponudom za pregovore o široj autonomiji preduprijedio jačanje separatizma u Kataloniji, jasno se predočava da bi Katalonija, ako se otcijepi, odmah ispala iz EU i valute euro.

Takođe se navodi da Rahoj podvlači da predložene mjere ne znače ukidanje katalonske autonomije, već njemo vraćanje u ustavne okvire koji su teško narušeni nelegalnim i netransparentnim referendumom o nezavisnosti.

Da će do obostrano prihvatljivog raspleta teško doći svjedoči i najnovija izjava Pudždemona da je odluka vlade u Madridu o primjeni ustavnog člana 155 "suprotna pravnoj državi" i da se to može porediti s dobom Frankove diktature, kad je ukinuta autonomija Katalonije.

Pudždemon je za četvrtak sazvao zasijedanje regionalnog parlamenta gdje bi trebalo da padne neka ključna odluka.

Ali ni u redovima stranaka regionalne vlade, ni među katalonskim građanima nema velike jednodušnosti kad je riječ o tome šta sad učiniti.

Katalonski dnevnik Periodiko je objavio da istraživanje raspoloženja javnosti kazuje da je 69 odsto Katalonaca za sazivanje vanrednih izbora kojima bi se mogao riješiti sukob Madrida i Barselone, što su i predložile centralne španske vlasti.

Mala većina građana koji su za nezavisnost Katalonije, 48 odsto njih to rješenje vide kao izlaz iz slijepe ulice, mada ih je 47 ipak protiv.

Takođe, njih samo 29 odsto misli da Pudždemon treba da odmah proglasi nezavisnost, 37 odsto ih smatra da su izbori način da se osujeti ukidanje autonomije, a 25 odsto da treba od svega odustati i pregovarati s centralnom državom.

Mada vlada opšta zabrinutost zbog činjenice da velike banke i kompanije usljed krize napuštaju Kataloniju, samo 14 odsto pristalica nezavisnosti misli da postoji prijetnja katalonskoj privredi ako se proglasi nezavisnost.

Međutim, preko 80 odsto onih koji su protiv otcjepljenja, a njih je više od polovine stanovništva, misle da bi jednostrani pokušaj osamostaljivanja Katalonije imao pogubne ekonomske posledice.

Više od 80 odsto gradjana Katalonije koji ne vide boljitak u otcepljenju kažu da "strahuju za budućnost", ali je onih koji to misle medju pristalicama nezavisnosti samo 14 odsto.

Da i Evropu itekako brine budućnost Katalonije i Španije svjedoče i mnogobrojne analize i napisi specijalnih izvještača medija EU iz Barselone i Madrida.

Francuski dnevnik Figaro ocjenjuje da pristalice nezavisnosti "spremaju bunu" i izvodđenje masa na ulice u odbranu sjedišta katalonske vlade i skupštine, a njemački nedjeljnik Špigl u naslovu postavlja pitanje "Separatisti u Kataloniji - gušenje bune ili revolucija?"