Energetski efikasno življenje uz EBRD-GEFF program

Solarni sistemi i solarna energija – sadašnjost i budućnost crnogorskih domaćinstava

Posljednjih godina cijene energije širom Evrope, uključujući Crnu Goru, stalno rastu. Hladne zime, neizvjesnost i plaćanje vrtoglavih iznosa na računima za struju i gas, štetni efekti koji utiču na kvalitet vazduha, alarmantni su problemi. Proizvodnja vlastite energije i pretvaranje naših domova u energetski efikasne prostore može biti rješenje koje nam je potrebno da smanjimo naše račune za struju, a da u isto vrijeme smanjimo zagađenje životne sredine.

Kako možemo sami proizvesti električnu energiju za naše domaćinstvo?

U periodu od godinu dana Crna Gora često ima više od 240 sunčanih dana, pa je korišćenje solarnih sistema najidealniji, najefikasniji i najčistiji način za dobijanje energije. Intenzitet sunčevog zračenja je među najjačima u Evropi, što stvara idealne uslove za ozbiljan energetski prelaz uvođenjem fotonaponskih sistema i solarnih termalnih kolektora u domaćinstva. Fizička lica mogu drastično smanjiti potrošnju energije svog domaćinstva, ali i ostvariti značajne uštede uvođenjem solarnog sistema. I ne samo to, oni mogu postati i proizvođači energije.

Fotonaponski sistemi (solarni paneli)

Fotonaponski sistemi se sastoje od niza fotonaponskih ćelija i mogu se koristiti u većim fotonaponskim sistemima za proizvodnju električne energije.

Sunčevo zračenje koje dođe do solarne ploče pretvara se u električnu energiju jednosmjerne struje. Količina električne energije koju solarni panel može proizvesti zavisi od njegove snage, mjesta gdje je instaliran i broja sunčanih sati.

Ključne prednosti fotonaponskih sistema su: niski troškovi održavanja, laka instalacija, energetska nezavisnost i odsustvo buke.

Zakonska regulativa Crne Gore je 2020. godine omogućila ugradnju fotonaponskih sistema. Važeći Zakon o energetici i Zakon o uređenju prostora i građenju u Crnoj Gori definišu uslove koje je potrebno ispuniti da bi se izgradio fotonaponski sistem. Za fotonaponske sisteme kapaciteta do 10 kW, koji se svrstavaju u pomoćne objekte, potrebno je izraditi tehničko (idejno) rješenje fotonaponskog sistema i ovaj dokument ne podliježe reviziji.

Solarni termalni kolektori (solarni grijači vode)

Solarni termalni kolektori prikupljaju toplinu apsorbirajući sunčevo zračenje, a ne proizvode električnu energiju. Solarni termalni kolektori se obično koriste u domaćinstvima za proizvodnju tople vode za domaćinstvo, zagrijavanje i/ili eventualno grijanje prostora i efikasniji su od fotonaponskih sistema (iskorišćavanje sunčevog zračenja). Ključne prednosti solarnih termalnih kolektora su: sposobnost rada na visokim temperaturama i visoka efikasnost.

Instalirani solarni termalni kolektori omogućavaju proizvodnju energije proizvodnjom tople vode za potrebe jednog doma, bez ikakvih troškova. Na ovaj način, godišnje se pokrije oko 60% potreba domaćinstva za toplom vodom, a za isti iznos se smanjuje i emisija štetnih gasova proizvedenih iz konvencionalnih izvora energije. Uštede energije su ogromne. Na primjer, solarni kolektor od 1m² štedi otprilike 750 kWh energije godišnje.

Gdje mogu pronaći finansijsku podršku za ugradnju solarnih sistema i drugih zelenih tehnologija u svom domaćinstvu?

Program EBRD-GEFF za Zapadni Balkan obezbjeđuje sredstva za ulaganja domaćinstava u energetski efikasne tehnologije. To uključuje ugradnju fotonaponskih sistema i solarnih termalnih kolektora, ali i toplotnih pumpi, PVC prozora i vrata i toplotne izolacije. Dodatno, program podržava ulaganja domaćinstava u zelene tehnologije, jer uključuje EU podsticaje do 20%. Za samo četiri godine, koliko je program GEFF aktivan na Zapadnom Balkanu, više od 12.000 domaćinstava u regionu poboljšalo je energetsku efikasnost svojih domova.

Za okvirnu procjenu potencijalnih ušteda koje se mogu ostvariti instaliranjem energetski efikasnih tehnologija u vašem domu, EBRD-GEFF program je razvio onlajn Kalkulator uštede energije. Osim ušteda, Kalkulator nudi informacije o tome kako određene aktivnosti utiču na emisije stakleničkih gasova.

GEFF program razvio je i onlajn katalog energetski efikasnih proizvoda pod nazivom Tehnološki selektor gdje možete potražiti energetski efikasne proizvode dostupne putem programa. Svi dostupni proizvodi osiguravaju energetsku efikasnost koja je 20% veća od one koju nude standardni proizvodi. Takođe, svi proizvodi su provjereni i odobreni od strane nezavisnih inženjera koje je angažovao EBRD.

GEFF finansiranje u Crnoj Gori se odvija preko lokalne finansijske partnerske institucije – CKB banke, koja je lider u našoj zemlji po pitanju promocije, ulaganja i korišćenja obnovljivih izvora energije.

GEFF se implementira na cijelom Zapadnom Balkanu kroz Regionalni program energetske efikasnosti za Zapadni Balkan (REEP Plus), koji finansira Evropska unija, a provodi se u saradnji sa Sekretarijatom Energetske zajednice. Program tehničke podrške koji je dostupan putem ove kreditne linije podržavaju Savezno ministarstvo finansija Republike Austrije i Investicioni okvir za Zapadni Balkan.

Za više informacija posjetite Facebook stranicu GEFF u Crnoj Gori ili web stranicu projekta na kojoj možete da pronađete savjete o energetski efikasnim proizvodima i brendovima koji ispunjavaju uslove za finansiranje ili kontaktirajte CKB banku.

( Promo sadržaj )