Revizori našli "rupe" u paketima za ugrožene, MANS: Budžetska rezerva kao bankomat DPS-a
Revizori su, između ostalog, saopštili da nisu priloženi dokazi o raspodjeli paketa korisnicima, da je pitanje zašto je Ministarstvo ekonomije, a ne Ministarstvo rada i socijalnog staranja dijelilo pomoć
Državna revizorska institucija (DRI) utvrdila je više nepravilnosti koje se tiču odluke Ministarstva ekonomije da podijeli 5.100 paketa životnih namirnica građanima Rožaja i Gusinja.
Revizori su, između ostalog, saopštili da nisu priloženi dokazi o raspodjeli paketa korisnicima, da je pitanje zašto je ovo Ministarstvo, a ne Ministarstvo rada i socijalnog staranja (MRSS), dijelilo pomoć, ali i da u tom poslu nisu poštovane odredbe Zakona o javnim nabavkama.
”Vijesti” su pisale da je mjesec uoči parlamentarnih izbora 2020. godine Ministarstvo osiguralo pakete u cilju ublažavanja posljedica koronavirusa vrijedne više od četvrt miliona eura, da su oni plaćeni iz budžetske rezerve a informacija o tome tada proglašena tajnom.
Iz Istraživačkog centra Mreže za afirmaciju nevladinog sektora (MANS) smatraju da je nalaz DRI-a u vezi sa ovim slučajem “samo potvrdio dugogodišnje sumnje da se budžetska rezerva koristila kao bankomat Demokratske partije socijalista”.
”I to usred predizborne kampanje, a ovo je jedan u nizu primjera koji ilustruju da je i pandemija predstavljala koristan paravan za zakulisne radnje. U konkretnom, raspodjela materijalne pomoći u vidu paketa hrane, bez jasnih kriterijuma i podatka o tome kod koga je ta pomoć završila, kao i činjenica da je pomoć dijelilo Ministarstvo ekonomije, a ne nadležno MRSS, potvrđuje navode MANS-a od ljeta 2020. godine da se pod plaštom socijalne pomoći, tajno finansirane iz budžetske rezerve, vršio uticaj na birače”, kazao je Lazar Grdinić za “Vijesti”.
Tadašnja ministarka ekonomije Dragica Sekulić kazala je za “Vijesti” da njen resor nije bio zadužen za određivanje broja ili raspodjelu paketa, već samo za njihovu nabavku.
”Nabavljeni paketići su dati na raspolaganje tadašnjem MRSS, a ono ih je dalje distribuiralo centrima za socijalni rad nadležnim za navedene opštine, koji su izvršili raspodjelu građanima. Prema informacijama kojima raspolažem, u tim centrima postoji tačna evidencija kome su paketići raspoređeni, u skladu sa politikom rada tih centara (ugrožene kategorije stanovništva). Sigurna sam da je bilo bolje komunikacije između DRI i resora nadležnog za pitanja socijalnog staranja u prethodnoj Vladi, da su se informacije koje sam navela mogle potkrijepiti dokumentacijom koja postoji u arhivi Ministarstva i centara za socijalni rad”, kazala je ona.
Poslanica DPS-a pojasnila je da je u okviru tadašnjeg Nacionalnog koordinacionog tijela za zarazne bolesti (NKT) djelovao i Operativni štab za podršku privredi i građanima, za čiju koordinaciju je bio zadužen njen resor, kojem su se, između ostalog, građani direktno obraćali za pomoć.
”U tom smislu, a uz koordinaciju i stalnu komunikaciju sa Ministarstvom rada i socijalnog staranja, odlučeno je da se građanima koji su socijalno ugroženi pomogne dostavljanjem paketa sa životnim namirnicama i na taj način im se omogući lakše životno funkcionisanje, na isti način kako je to u ranijem periodu rađeno i sa drugim opštinama u Crnoj Gori za koje je ocijenjeno da je potrebno djelovati takvim mjerama. S obzirom da je Ministarstvo ekonomije koordiniralo radom Operativnog štaba, javna nabavka je sprovedena u skladu sa Zakonom o javnim nabavkama, preko stručnih službi ministarstva”, kazala je ona.
Zakonom je propisano da pregovarački postupak bez prethodnog objavljivanja poziva za nadmetanje može da se sprovede za nabavku robe “u mjeri u kojoj je to neophodno, zbog izuzetne hitnosti prouzrokovane događajem koji naručilac nije mogao da predvidi, a koji nije prouzrokovan djelovanjem naručioca, nije moguće postupiti u rokovima propisanim za otvoreni, ograničeni ili konkurentski postupak sa pregovorima’’.
Dodala je da je stručnim uputstvom Direktorata za politiku javnih nabavki Ministarstva finansija propisano je da u navedenom slučaju nije potrebno da naručilac prije pokretanja ovog postupka pribavi mišljenje Ministarstva finansija.
”Dakle, shodno navedenoj odredbi Zakona i uputstvu Ministarstva finansija, u konkretnom slučaju radilo se o nabavci robe, životnih namirnica u hitnom postupku, zbog okolnosti koje su bile izazvane pandemijom koronavirusa. Napominjem da je NKT, pored uloge da preduzima odgovarajuće mjere i aktivnosti radi zaštite građana Crne Gore od širenja pandemije izazvane koronavirusom, imalo snažnu koordinaciju između različitih resora - ministarstava, organa uprave i drugih subjekata, u cilju preduzimanju odgovarajućih mjera i aktivnosti radi pomoći građanima i privredi”, kazala je Sekulić.
DRI je utvrdila da tenderska dokumentacija ne sadrži jasno definisano mjesto izvršenja ugovora odnosno ono je određeno sa “u skladu sa potrebama naručioca”. Ugovorom o isporuci životnih namirnica navedena je obaveza dobavljača da pakete isporuči FCO Rožaje i Gusinje. Revizori su preporučili Ministarstvu da tenderska dokumentacija koju sačinjava sadrži jasno određeno mjesto izvršenja ugovora kako bi, u skladu sa njom, ponuđaču bili poznati svi troškovi koje može imati.
Ministarstvo ekonomije je sprovelo postupak nabavke, zaključilo ugovor i tek nakon toga je zahtijevalo korišćenje sredstava budžetske rezerve za isplatu po tom osnovu. Dakle u periodu sprovođenja nabavke nisu bila obezbijeđena finansijska sredstva za predmetnu nabavku.
Revizori su preporučili Ministarstvu da pokreće postupak javne nabavke samo ako za nju ima obezbijeđena finansijska sredstva. Preporučili su i da Ministarstvo isključivo vrši poslove iz svoje nadležnosti shodno Uredbi o organizaciji i načinu rada državne uprave, a poslove iz nadležnosti socijalne i dječije zaštite obavljaju druge nadležne institucije.
( Miloš Rudović )