Ima li korupcije u poslu sa Hamovićem?

Firmi “Univerzal Monte”, iza koje stoji srbijanski biznismen Vuk Hamović, uskoro će biti isplaćeno četiri miliona eura iz tekuće budžetske rezerve za prijevremeni raskid ugovora za put Meljine-Petijevići što je uradila Vlada bivšeg premijera Zdravka Krivokapića.

Sporazum je raskinut bez saglasnosti Ministarstva kapitalnih investicija (MKI) koje je saopštilo da ne može da preuzme upravljanje ovom dionicom.

”Vijesti” iz više izvora saznaju da je juče Vladina Komsija za ekonomsku politiku razmotrila informaciju o statusu obaveze vezane za sporazumni raskid ugovora o izgradnji, funkcionisanju i transferu puta Meljine - Petijevići i da je konstatovano da su istekli rokovi da se ta obaveza ispuni i da se moraju isplatiti četiri miliiona eura, jer bi u suprotnom država bila izložena blokadi računa zbog donijete izvršne isprave.

”Na Komisiji za ekonomsku politiku (KEP) je bilo diskusije o prirodi ovog posla i potrebi da se sklopi ovakav sporazum, pa je dogovoreno da se taj materijal dostavi nadležnim organima da vide da li je bilo koruptivnih radnji u ovom slučaju”, kazao je izvor “Vijesti”.

Krivokapićeva Vlada je u maju prošle godine raskinula koncesioni ugovor, ali nije isplatila novac firmi “Univerzal Monte” koja je zbog toga podnijela tužbu Privrednom sudu.

Ministarstvo finansija i socijalnog staranja kojim je rukovodio ministar Milojko Spajić potpisalo je sporazum o raskidu ugovora u kome je bilo definisano da se novac isplati do 31. januara ove godine. Međutim, u budžetu za ovu godinu nije planirana isplata četiri miliona, već je na posljednjoj sjednici bivše Vlade 20. aprila donijet zaključak da se ovaj novac isplati iz tekuće budžetske rezerve. Zaštitnik imovinsko-pravnih interesa države je 15. aprila dostavio Spajiću tužbu koju je “Univerzal Monte” podnio Privrednom sudu.

Zahtjev Opštine

Dionica duga 12,5 kilometara, dio je puta Herceg Novi - Trebinje i zvanično je otvorena početkom jula 2008. Izgrađena je kao javno i privatno partnerstvo, po BOT sistemu (uzmi, izgradi, koristi i vrati) između Opštine Herceg Novi i beogradske firme “Univerzal Holding”, odnosno, preduzeća “Univerzal Monte” iz Herceg Novog. Put je ustupljen investitoru na 20 godina, nakon čega je trebalo da pređe u vlasništvo Opštine.

Iz MKI kojim rukovodi ministar Ervin Ibrahimović juče je “Vijestima” rečeno da je raskid koncesionog ugovora tražila Opština Herceg Novi uz obrazloženje da je put ranije bio kategorisan kao lokalni, a sada kao magistralni pa ona za njega nije nadležna. Opština se u aprilu 2021. obratila Ministarstvu finansija i socijalnog staranja incijativom za ukidanje naplate putarine na dionici puta Meljine - Petijevići. U inicijativi je Opština, kojom rukovodi Stevan Katić (Demokrate) dala saglasnost da se raskine BOT sporazum o izgradnji, funkcionisanju i transferu puta Meljine - Petijevići i da Vlada preuzme obavezu izmirenja duga prema koncesionaru, dok je Spajićev resor za Vladu spremio informaciju i predlog raskida sporazuma.

Univerzal Monte je posljednjih pet godina konstantno prikazivao poreskim vlastima u Crnoj Gori gubitak u poslovanju. Firma je 2021. godinu završila sa akumuliranim gubitkom od tri miliona eura, dok su ukupni dugovi iznosili 11 miliona eura

”Vlada je u maju prošle godine ovlastila Spajića da raskine sporazum i da u zakonu o budžetu za 2022. godinu predvidi novac u iznosu od četiri miliona za isplatu obaveza po osnovu sporazuma o raskidu sporazuma o izgradnji, funkcionisanju i transferu puta Meljine - Petijevići”, kazali su iz MKI.

Iz MKI je rečeno da je njihov stav, ali i ranijeg Ministarstva saobraćaja i pomorstva bio da je raskid koncesionog sporazuma isključiva nadžlenost Opštine Herceg Novi.

”Pošto je postupak prijevremenog raskida ugovora vodilo Ministarstvo finansija i socijalnog staranja, a sporazum je zaključen između Opštine i koncesionara Univerzal Holding, MKI je u više navrata isticalo da je prijevremeni raskid koncesije ugovorni odnos Opštine i koncesionara, te da je potrebno da se postupak sprovede u skladu sa sporazumom. U prvobitnim obraćanjima Opštine prema Ministarstvu kapitalnih investicija (Ministarstvu saobraćaja i pomorstva) u smislu da Vlada preuzme sve nadležnosti nad pomenutom dionicom, po mogućnosti i prijevremeni prestanak koncesionog aranžmana ministarstvo je jasno iskazalo stav. Naime, ministarstvo je bilo mišljenja da je sporazum o izgradnji, funkcionisanju i transferu puta Meljine - Petijevići na snazi i obavezuje ugovorne strane sve do raskida ili isteka vremena na koji je potpisan, a do raskida može doći samo u slučajevima jasno definisanih sporazumom, što je u isključivoj nadležnosti Opštine ili koncesionara. Uzimajući u obzir planove izgradnje i rekonstrukcije državnih puteva MKI u ovom trenutku ne može predmetni putni pravac uzeti na upravljanje, odnosno isplatiti koncesionara na način kako je predloženo”, objašnjeno je u MKI.

”Mačka u džaku”

Bivši ministar kapitalni investicija (MKI) Mladen Bojanić “Vijestima” je juče kazao da je u maju prošle godine kada je odlučeno da se raskine ugovor imao izdvojeno mišljenje.

”MKI je imalo jasan stav. Ne možemo kupovati mačku u džaku i da ne znamo u kakvom je stanju put. Tražio sam analizu koliko možemo očekivati uvećanje broja turista iz BIH zbog ukidanja tri eura putarine. Kako te analize nije bilo, dao sam kontra predlog da razmislimo da li je efikasnije podijeliti 40.000 vaučera po 100 eura turistima za putne troškove, nego se nadati da ćemo za četiri miliona dobiti nove turiste iz BIH. Za drugo glasanje u aprilu ove godine problematizovao sam plaćanje iz tekuće budžetske rezerve i pitao zašto to nije bilo u budžetu za 2022. godinu kako je bilo definisano zaključkom od maja 2021. godini. Niko ništa nije odgovorio i bili su prisutni državni sekretari”, kazao je Bojanić.

Ministar finansija Aleksandar Damjanović rekao je “Vijestima” juče da će Vlada pokazati odgovornost u isplati preuzetih i ugovorenih obaveza bivše Vlade koja nije ispunila ono što je ugovorila.

”Što se tiče prirode ovog posla mogu reći da nikada loš posao za državu ne bih zaključio”, istakao je Damjanović.

Opština Herceg Novi u inicjativi upućenoj Spajićevom resoru navela je da je bila korisnik eksproprijacije u projektu rekonstrukcije ovog puta u kom periodu je on bio kategorisan kao lokalni, a nadalje navodi da je Pravilnikom o kategorizaciji puteva (član 3) ovaj put označen kao magistralni, dok je Zakonom o putevima definisano da je za državne puteve (koje čini magistralni i regionalni) zadužen organ uprave, a ne jedinice lokalne samouprave. Dalje se navodi da Opština ukazuje da pošto je put kategorisan kao magistralni, Vlada i dosadašnji nosioci prava i obaveza Opština i koncesionar treba da urede međusobne odnose i da se koncesionaru isplati 4,5 miliona uz prijevremeni raskid sporazuma.

Minus u poslovanju

Bivša opštinska vlast uz dozvolu tadašnje Vlade je u januaru 2007. godine sa “Univerzal Monte” potpisala Sporazum o izgradnji, funkcionisanju i transferu (BOT) puta Meljine-Petijevići.

Dionica od 12,5 kilometara rekonstruisana je sredinom 2008. godine. Put koji je do tada imao lokalni karakter, dobio je međunarodni značaj i standard magistralnog puta, ali to crnogorsko ministarstvo saobraćaja tada nije i službeno verifikovalo. Cijela investicija, kako je tada saopšteno, koštala je 20 miliona eura, a investitor je dobio pravo naplate putarine narednih 20 godina, kao i 107.000 kvadrata zemljišta na lokaciji Kotobilj u vlasništvo i pravo da sa obije strane puta u pojasu od po 100 metara samo on ima pravo gradnje.

Prvi vlasnik “Univerzal Montea” bio je Hamovićev “Univerzal Holding” iz Beograda, a zatim se mijenjalo više formalnih vlasnika sa ofšor destinacija koji su se zvali “Timi Holding Limited”, “Belagon Limited”, “Lindberg Invest & Finance Corp”, “Peebles Invest & Finance LP”, dok se prema registru sadašnji vlasnik zove “NPV Factoring”.

Prema sajtu npvfactoring.com, kontakt adresa firme “NPV Factoring” je Balkanska 2, Beograd. Ovo adresa je zvanično prebivalište Vuka Hamovića, prema zahtjevu za građevinsku dozvolu koju je ranije predavao za svoju vilu u Herceg Novom.

”Univerzal Monte” je posljednjih pet godina konstantno prikazivao poreskim vlastima u Crnoj Gori gubitak u poslovanju. Firma je 2021. godinu završila sa akumuliranim gubitkom od tri miliona eura, dok su ukupni dugovi iznosili 11 miliona eura.

Kompanije je proteklih godina imala prosječno 13 zaposlenih, dok je lani taj broj pao na dvoje radnika.

Sporazum o raskidu potpisan dva dana prije lokalnih izbora u HN

”Ovo je nevjerovatan uspjeh ove Vlade, potpisani sporazum je od nemjerljivog značaja za građane Herceg Novog, ali i za crnogorski turizam, imajući u vidu da su turisti iz Bosne i Hercegovine, prije izbijanja pandemije, ostvarivali preko milion noćenja u Crnoj Gori. Vlada je danas još jednom dokazala da je čvrsto opredijeljena za rješavanje problema koji, godinama unazad, štete crnogorskoj privredi i građanima”, istakao je ministar Spajić 7. maja prošle godine kada je potpisan sporazum.

Predsjednik Opštine Herceg Novi Stevan Katić je tada kazao da je “ovo je veliki dan za sve građane Herceg Novog i cijele Crne Gore”.

”Drago nam je što je ova Vlada prepoznala problem i odlučila da ga riješi, jer su sva naša obraćanja prethodnim Vladama ostala bez rezultata. Ovo je bio jedini magistralni put u regionu na kom se naplaćivala putarina”, naglasio je Katić.

Bivši predsjednik Skupštine Aleksa Bečić je na Tviteru tada napisao da su “odlukom Vlade stvoreni uslovi za ukidanje putarine na putu Meljine-Petijevići i podizanje rampi koje su bile sve, samo ne znak tradicionalnog crnogorskog gostoprimstva”.

Bečić je poručio da je višegodišnja borba uspješno okončana i ispunjeno obećanje dato građanima.

Lokalni izbori u Herceg Novom su održani 9. maja prošle godine.

Bivši predsjednik Vlade Zdravko Krivokapić i predsjednica Republike Srpske Željka Cvijanović susreli su se kod naplatne rampe na putu Meljine – Petijevići 11. maja prošle godine čime su ozvaničili ukidanje putarine na tom dijelu puta.

Zbog klizišta oštećene 24 kuće

Prilikom izgradnje puta, izvođač radova “Prijedor putevi” bez dozvole je deponovao iskop zemlje iznad sela Podi, koji je izmijenio tokove podzemnih voda koje su izazvale klizište u februaru 2007.

Tada su u zaseoku Mištica oštećene 24 kuće, putna, elektro i vodovodna infrastruktura.

Mještani su tužili izvođača radova i koncesionara.

Prema presudi Osnovnog suda u Herceg Novom, klizište je izazvala deponija građevinskog otpada.

Prvu fazu sanacije zemljišta platila je Opština Herceg Novi.

( Marija Mirjačić, Goran Kapor )