Tako blizu, a tako daleko od Crne Gore
Priča iz Tirane: I dok se pod Goricom više od 15 godina "zida Skadar", i ne samo pod Goricom, već sada i na Cetinju, pa i u Nikšiću, 80-ak kilometara južno od Skadra, u Tirani, tu u komšiluku, ali na stadionu i u fudbalskom ambijentu za kojim već kasnimo deceniju, igralo se finale jednog evropskog takmičenja
Svi putevi vode u Rim, kaže stara izreka, ali je uoči premijernog finala Lige konferencija prije dva dana iz Rima ka Tirani krenulo 50-ak hiljada navijača. Jednako ih je stiglo ih najveće evropske luke, Roterdama, pa je glavni grad Albanije barem na dva dana bio centar fudbalske Evrope.
I dok se pod Goricom više od 15 godina “zida Skadar”, i ne samo pod Goricom, već u posljednje vrijeme i na Cetinju, pa i u Nikšiću, 80-ak kilometara južno od Skadra, u Tirani, tu u komšiliku - doskora se vjerovalo u sličnom fudbalskom ambijentu kao u Crnoj Gori, ali pokazalo se - u okruženju za kojim već kasnimo deceniju, Roma i Fejnord igrali su finale jednog evropskog takmičenja.
Na prelijepoj, modernoj, stilski dopadljivoj areni u centru grada, kapaciteta 22 hiljade.
Kao što je prije pet godina Skoplje dočekalo Real Madrid i Mančester junajted, koji su se borili za Superkup Evrope - Uefa “širi granice”, pruža prilike, ali Crna Gora “odolijeva”. I vjerovatno će još dugo - tako blizu, a tako daleko od nas...
Poznata je to priča, ispričana mnogo puta, pričaće se i pisati o njoj još, ali ovo je priča o “Tirani 2022”, kako je bio radni naslov fudbalskog spektakla u glavnom gradu Albanije.
Glavni grad Albanije bio je dva dana centar fudbalske Evrope. Kako su se Roma i Fejnord, klubovi s ogromnim navijačkim bazama, igrajući finale trećeg po značaju evropskog takmičenja, barem nakratko podsjetili slavnih dana. Baš kao i Romin trener, Žoze Murinjo
Još otkada su navijači Fejnorda 19. februara 2015. godine “zapalili Rim”, i divljačkom piru, između ostalog, srušili i staru, istorijsku fontanu na Španskom trgu, znalo se da će novi susret dva kluba - kad god da se desi, biti utakmica ogromnog bezbjednosnog rizika.
Roma i Fejnord su veliki, istorijski klubovi, s ogromnom bazom navijača, a ako je Uefa u nečemu pogodila u centar, onda je to osnivanje trećeg klupskog takmičenja. Liga konferencija je omogućila baš takvim klubovima, koji su u eri surovog fudbalskog kapitalizma, upliva arapskih petrodolara i drastičnoj podjeli na bogate i siromašne zapali na evropsku marginu, da malo evociraju uspomene i podsjete se kako je to bilo nekada, kada su se borili za evropske trofeje.
I ne samo Roma i Fejnord (u polufinalu je ispao još jedan bivši evropski prvak, Olimpik Marsej), i ne samo Liga konferencija - navijači Ajntrahta iz Frankfurta bili su hit Lige Evrope, Glazgov Rendžersa i Vest Hema takođe...
Uglavnom, premijerno izdanje Lige konferencija pružilo je priliku nekadašnjem evropskom prvaku Fejnordu, klubu koji je prošle godine bio pred bankrotom, pružilo je priliku i bivšem evropskom vicešampionu Romi - timu koji je u Italiji već 14 godina bez trofeja, da opet uhvate djelić istorije, njihovim navijačima da se prisjete da navijaju za - velikana.
Vrela noć u Tirani na prelazu sa 24. na 25. maj donijela je (očekivane) brutalne tuče navijača obje grupe s policijom, donijela je povrede, hapšenja, deportacije...
Iako je po nekim procjenama u glavni grad Albanije doputovalo 100 hiljada navijača, zbog utakmice na stadionu na kojem je moglo da stane tek 20 hiljada, komšije su perfektno organizovale veliki događaj.
Zaraćene navijačke grupe bile su fizički totalno razdvojene na način da je Holanđanima pripao centar, a Italijanima lijepi prirodni ambijent u predgrađu - pa je tako na dan meča, ali i tokom njega, atmosfera u gradu i na stadionu odisala spektaklom, sa tek sporadičnim incidentima...
Blizina centra zbivanja, ali privrženost jednom od finalista (u 99 odsto slučajeva to je bila Roma), omogućila je i ponekom crnogorskom ljubitelju fudbala, navijaču, vještom da se domogne ulaznice do koje je zaista bilo teško doći, da u srijedu veče bude na stadionu “Er Albanija”.
Euforija koju donosi finale, borba za pehar, odluka u jednom meču i velika tenzija borbe za mjesto u fudbalskoj istoriji, bili su na neki način i dobar ukras, pokriće za ono što se dešavalo na samom terenu - bila je to teška, tvrda utakmica, prava fizička bitka s malo (ili nimalo) fudbalskih poteza za pamćenje.
Nije to mnogo dotaklo Andreu Alampija, mladog “đornalistu, publicistu” sportskog portala Super njuz. Kaže da njegovu pažnju najviše okupiraju tri stvari - kafa, knjige i Roma, a u Tiranu je doputovao da radi i da navija.
Italijanski novinari obično su temperamentni kao pravi navijači, ne libe se da burno proslave gol svog tima i u novinarskoj loži, a još kada je u pitanju internacionalni meč - nema ograničenja.
”Mnogo znači ovo za Romu, neopisivo mnogo. Prvi evropski trofej...”, kaže Alampi.
Liga konferencija je, sticajem okolnosti, bila dobra prilika za Rimljanje, da osvoje evropski trofej, iako i sam Alampi pamti i bolje fudbalske dane.
Sjeća se, naravno, i Mirka Vučinića, za kojeg kaže da je “klasa iznad” svakog igrača koji sada nosi dres Rome.
”Nije slučajno što je Roma s Vučinićem i Totijem redovno igrala Ligu šampiona, pobjeđivala Real Madrid, Čelsi, Mančester junajted”, kazao je Alampi.
Bila je to specijalna noć za “specijalnog”, Žozea Murinja, za neke omraženog, za mnoge osporavanog, prevaziđenog - Portulac im je svima pokazao “peticu” (pet evropskih trofeja u pet finala).
Kako god se gledalo na ovaj Romin trofej, u takmičenju za koje se borila da u njemu ne učestvuje (prvi cilj je, naravno, Liga šampiona, pa Liga Evrope) Portugalac je opet našao način - malo i pukom slučajnošću, malo više urođenom šampionskom instiktu - da da pronađe put do istorije.
( Danilo Mitrović )