Stejt department: Vlada nije preduzela nikakve korake da riješi sporove SPC i CPC
Stejt department takođe podsjeća da je Crnogorska pravoslavna crkva i dalje neregistrovana, te se ističe i to da su vjerske grupe nastavile da osporavaju vlasništvo vlade nad nekim vjerskim imanjima i prenos vlasništva nad grobljima na opštine ili druge entitete
Vlada Crne Gore ponovo nije preduzela nikakve korake da reši sporove Srpske pravoslavne crkve (SPC) i Crnogorske pravoslavne crkve (MPC) u vezi sa vlasništvom nad 750 pravoslavnih objekata koje drži SPC.
To se, između ostalog, nalazi u izvještaju koji se tiče država Zapadnog Balkana na koje se ukazuje u redovnom godišnjem izvještaju američkog Stejt departmenta o stanju vjerskih sloboda u svijetu.
Od zakona do sukoba na Cetinju
U dijelu izvještaja u kome se analizira stanje vjerskih sloboda u Crnoj Gori, Stejt Department podsjeća na to da su 26. januara 2021. stupile su na snagu izmjene i dopune zakona o vjerskim slobodama, kojima su eliminisani zahtjevi da se postojeće vjerske grupe registruju radi sticanja pravnog statusa i da vjerske grupe daju dokaz o vlasništvu nad određenom vjerskom imovinom kako bi zadržale pravo na nju.
Dodaju da se Srpska pravoslavna crkva oštro protivila tim zahtjevima.
Dalje pišu o tome kako se policija sukobila sa pojedincima koji su protestovali zbog ustoličenja mitropolita crnogorsko-primorskog Joanikija SPC 5. septembra na Cetinju, dodajući da je SPC saopštila da su demonstranti, koji su imali podršku predsjednika Mila Đukanovića i ključnih članova vladine političke opozicije, pokušali da ugroze njena vjerska prava.
Podsjetimo, kontroverzni religijski zakon u Crnoj Gori održao se godinu dana a da praktično nije bio ni primijenjen. Povučen je odlukom skupštinske većine nepunih šest mjeseci nakon što je Demokratska partija socijalista (DPS) izgubila vlast u državi, čime je i okonačana jedna od najdubljih kriza u državi od njene samostalnosti proglašene 2006.
Stejt department takođe podsjeća da je Crnogorska pravoslavna crkva i dalje neregistrovana.
Ističe se i to da su vjerske grupe nastavile da osporavaju vlasništvo vlade nad nekim vjerskim imanjima i prenos vlasništva nad grobljima na opštine ili druge entitete.
"Vlada ponovo nije preduzela nikakve korake da reši sporove SPC i Crnogorske pravoslavne crkve (MPC) u vezi sa vlasništvom nad 750 pravoslavnih objekata koje drži SPC", stoji u izvještaju.
Podsjećaju i na to da je na konferenciji o Zapadnom Balkanu u julu u Slovačkoj, predsjednik Crne Gore, Milo Đukanović izjavio da se prisjeća 1990-ih "kada je Srpska pravoslavna crkva stigla prije vojske i da su oni na isto – prvo Crkva, pa onda vojska na kraju su bili odgovorni, između ostalog, i za genocid u Srebrenici".
Incidenti u Nikšiću
U izvještaju piše i o tome da su u Nikšiću, uoči lokalnih izbora u februaru, neidentifikovane osobe oskrnavile Hadži-Ismailovu džamiju grafitima na kojima je pisalo “Srebrenica”, “Turci” i “Nikšić će biti Srebrenica”, što upućuje na genocid nad hiljadama Muslimana 1995. godine.
Vlada, nevladine organizacije i druge vjerske grupe osudile su vandalizam, ali nije bilo hapšenja.
Tokom godine bilo je incidenata vandalskog napada na bogoslovsku školu SPC i manastir, kako na Cetinju, tako i prijava govora mržnje prema muslimanima i evangelističkim hrišćanima.
Privatnici su na društvenim mrežama objavljivali kritičke komentare ili omalovažavajući materijal i o SPC i o CPC, na primjer, nazivajući SPC ratnim zločincima ili CPC konstruktom države, navodi između ostalog Stejt department.
Ambasadorka SAD i drugi zvaničnici ambasade razgovarali su o vladinoj primjeni izmjenjenog zakona o vjeri i opštem tretmanu vjerskih grupa prema njemu, detaljima o slučajevima vjerske diskriminacije, rastućim vjerskim tenzijama poslije protesta na ustoličenju mitropolita SPC, pitanjima restitucije imovine i odnosi između vjerskih grupa i vlasti.
Oni su takođe zagovarali vjersku toleranciju kod predsjednika i drugih vladinih zvaničnika, uključujući zvaničnike u premijerovom kabinetu, Ministarstvu pravde, ljudskih i manjinskih prava i gradonačelnicima i opštinskim kancelarijama širom zemlje.
Nakon skrnavljenja džamije u Nikšiću u februaru, predstavnici ambasade su se sastali sa pripadnicima Islamske zajednice Crne Gore (IZCG), a američka ambasadorka se sastala sa šeficom IZG kako bi izrazila zabrinutost i podršku.
Ambasadorka se u aprilu sastala sa visokim predstavnicima jevrejske zajednice kako bi razgovarala o njihovim odnosima sa vladom, kao i o stavovima jevrejske zajednice o antisemitizmu, ističe se u izvještaju Stejt departmenta.
( Radio Slobodna Evropa )