Pljevlja: Do čistijeg vazduha za 54 miliona eura?

Broj dana sa prekoračenjem srednje dnevne vrijednosti praškastih materija (PM10) u vazduhu, odnosno zagađenja, biće smanjen za trećinu do 2026. godine.

To je predviđeno Nacrtom lokalnog akcionog plana zaštite životne sredine Opštine Pljevlja za period od 2022. do 2026. godine koji je uradila lokalna uprava.

Očekuje se da će 2026. godine broj dana sa prekoračenjem PM 10 čestica u vazduhu od 50 mikrograma po metru kubnom biti 34 dana, što je dan manje od dozvoljenog jer je zakonom propisano da prekoračenje ovih štetnih materija tokom godine ne smije prelaziti 35 dana u godini.

U akcionom planu navedeno je da se ove godine u Pljevljima, gradu sa najzagađenijim vazduhom u državi, očekuje 100 dana sa prekoračenjem štetnih materija, a 2024. godine - 80.

Očekuje se da će 2026. godine svega dva dana biti sa prekoračenjima dnevne granične vrijednosti sumpor-dioksida od 125 mikrograma po metro kubnom, odnosno pet puta manje nego ove godine.

Da bi se planirani cilj ostvario potrebno je da se ugradi sistem za desumporizaciju i denitrifikaciju otpadnih gasova iz Termoelektrane Pljevlja. Nacrtom plana predviđeno je da se taj posao završi do 2026. godine, za šta će biti utrošeno 54 miliona eura.

Očekuje se da se kroz ekološku rekonstrukciju uradi i optimizacija elektrostatičkog filtera u TE Pljevlja, što bi dovelo do smanjenja emisije PM 10 čestica za deset odsto, kao i izgradnja toplovoda za toplifikaciju grada.

Navodi se da će do 2026. godine 40 odsto sekundarne mreže biti u funkciji toplifikacije grada, za šta će biti potrošeno oko pet miliona eura.

Kao izvor finansiranja ove akktivnosti navedena je Uprava javnih radova, Opština Pljevlja i donatori.

Očekuje se da Rudnik uglja i rudnik Gradir Montenegro do 2026. smanje emisiju praškastih materija u blizini kopova za 50 odsto, i sprovedu mjere na sprečavanju samozapaljivanje uglja i štenih gasova od miniranja.

Očekuje se da obje kompanije izgrade sistem za otprašivanje koji će koštati oko milion eura.

U cilju smanjenja zagađenja na dozvoljene granice, planirana je izgradnja zaobilaznice oko Pljevalja od restorana “Balkan” do Sekcije za puteve, što bi koštalo oko 1,5 miliona, a novac bi bio obezbijeđen iz budžeta države.

Planirano je i postavljanje pet eko-punionica za električna vozila i presvlačenje asfaltom 100 kilometara saobraćajnica, za šta će biti izdvojeno 3,5 miliona eura.

Planom je predviđeno i smanjenje negativnog uticaja na kvalitet površinskih voda kroz rješavanje problema izlivanja otpadnih voda, fekalne kanalizacije i komunalnog odlaganja otpada i poboljšanje kvaliteta pijaće vode.

Cilj je da 2026. godine loš kvalitet vode za piće na postrojenju Pliješ bude 20 dana, umjesto sadašnjih 50, a sa izvorišta Breznica očekuje se da kvalitet vode bude stalno zadovoljavajući.

U Opštini očekuju da se gubici vode na mreži sa sadašnjih 71 odsto do 2026. smanje za 50 odsto.

Očekuje se i da se sistem za prečišćavanje otpadnih voda stavi u punu funkciju do 2026. godine, za šta će biti potrebno ulaganje od skoro million eura.

Plan je i da se u ovom periodu obezbijedi deponovanje kanalizacionog mulja i razdvoji atmosferska od fekalne kanalizacije.

Predviđena je i izgradnja postrojenja za precišćavanje otpadnih voda za TE Pljevlja, kontrolisano odvodnjavanje voda iz vodosabirnika PK Potrlica.

Za izgradnju novog postrojenja za pripremu pitke vode Pliješ, postrojenja za pripremu pitke vode Breznica, rekonstrukciju glavnog napojnog cjevovoda za visoku i nisku zonu, rekonstrukciju glavnog dovoda sirove vode Potpeć-Pliješ sa povratnim cjevovodom i rekonstrukciju distributivnog sistema gradskog vodovoda, planirano je da se izdvoji oko 16 miliona eura u narednom četvorogodišnjem periodu.

Očekuje se da će se do 2026. uraditi i rekultivacija odlagališta Jagnjilo i Grevo Rudnika uglja, unutrašnjeg odlagališta u kopu Potrlica, rekultivacija deponije Maljevac i bivših kopova u Šumanama.

( Goran Malidžan )