CEES: Evropa sad podigla ličnu potrošnju, ali i inflaciju
"Povećanje stope domaće i uvozne inflacije, konsekventno je dovelo do realnog smanjenja zarada na mjesečnom nivou, te su zarade u martu, ali i u aprilu 2022. realno smanjenje u odnosu na prethodni mjesec"
Iako u padu, stopa nezaposlenosti u Crnoj Gori je i dalje visoka, a na kraju prvog kvartala iznosila je 23 odsto za koliko je realno porasla i prosječna zarada, kroz izmjene poreske i politike minimalne zarade u okviru programa "Evropa sad", saopšteno je iz Centra za ekonomske i evropske studije (CEES).
Kako dodaju "navedeni program, podržan nizom zakonskih izmjena u Skupštini Crne Gore u decembru 2021, podigao je ličnu potrošnju, ali i inflaciju, koja je dodatno narasla zbog geopolitičkih dešavanja, izazvanih prije svega ratom u Ukrajini".
"Povećanje stope domaće i uvozne inflacije, konsekventno je dovelo do realnog smanjenja zarada na mjesečnom nivou, te su zarade u martu, ali i u aprilu 2022. realno smanjenje u odnosu na prethodni mjesec", navodi CEES u saopštenju.
Ekonomski rast, kako kažu, u prvom kvartalu ove godine bio je 7,2 odsto i bio je praćen rastom prihoda od PDV-a iznad planiranog.
"Posljedično, deficit budžeta je prema zvaničnim podacima, u prvom kvartalu iznosio 22 miliona eura i smanjen je za 78,7 odsto u odnosu na uporedni period prethodne godine. Međutim, potrebno je pažljivo pratiti dalji očekivani rast javne potrošnje i njen uticaj na deficit, s obzirom na očekivano povećanje socijalnih i penzijskih davanja u toku ove godine", piše u saopštenju.
CEES dodaje i da je "generalno, snažan fiskalni stimulus u 2022. godini, koji je uticao na Vladinu projekciju povećanja deficita budžeta na oko pet odsto BDP, povećao fiskalne rizike".
"Pored nepovoljnih kretanja na međunarodnom tržištu usljed rata u Ukrajini, projektovani rast budžetskog deficita je takođe uticao na pad cijena crnogorskih obveznica i moguću veću cijenu zaduživanja. Državni dug je prema zvaničnim podacima, na kraju prvog kvartala ove godine smanjen na 76,6 odsto BDP, što je približno pretpandemijskom nivou, ali i dalje predstavlja veliki pritisak za javne finansije", navodi CEES.
Na osnovu zvaničnih podataka, kako kažu, povećan je deficit tekućeg računa platnog bilansa u prvom kvartalu 2022. u odnosu na isti period prethodne godine za 13 procenata i iznosi 183,8 miliona eura.
"Ovo povećanje je prvenstveno uslovljeno povećanjem deficita na računu roba. U finansijskom računu platnog bilansa zabilježen je snažan rast neto priliva stranih direktnih investicija za 163,9 miliona eura ili 94,8 odsto u odnosu na prvi kvartal 2021. godine i to je pozitivan signal za dalji ekonomski oporavak i rast", kaže CEES.
Dodaju i da "posmatrajući realni sektor, industrijska proizvodnja u prvom kvartalu 2022. smanjena je za 15,2 odsto u odnosu na isti kvartal prethodne godine".
"U istom periodu je zabilježen pad vrijednost otkupa i prodaje proizvoda poljoprivrede, šumarstva i ribarstva, dok je zabilježen rast proizvodnje u građevinarstvu. Pozitivan doprinos ekonomskoj aktivnosti dao je rast u sektoru turizma, gdje je zabilježeno povećanje broja turista od 17,4 odsto u odnosu na prošlogodišnji prvi kvartal", zaključuje se u saopštenju.
( K.B. )