Vremenskom kapsulom direktno u barok

Posmatrano prije svega kroz svoju zvučnu pojavnost, barokno muzičko djelo treba da zaokupi pažnju svakog izvođača koji ozbiljno želi da se pozabavi interpretacijom.

Usljed brojnih istraživanja tokom prošlog vijeka, danas je veoma moguće približiti autentični zvuk baroka savremenom slušaocu, uz sve specifičnosti starih instrumenata, varijabilnosti muzičkog teksta, uobičajenih improvizatorskih praski itd.

Imajući sve ovo u vidu, kao i višegodišnju ozbiljnu koncertnu praksu, članovi italijanskog ansambla Akademija Bizantina predstavili su zvuk baroka na KotorArt Don Brankovim danima muzike. Oni su u nedjelju, 17. jula u Bogorodičinom hramu u Prčnju izveli djela italijanskih i engleskih kompozitora na instrumentima napravljenim po uzoru na instrumente iz vremena baroka.

Predvođen violinistom i dirigentom Alesandrom Tampjerijem, ansambl Akademija Bizantina čine još violinista Gabriele Pro, violončelista Paola Balantija, zatim Đovanija Valđimilja koji svira violone, potom Ticijana Banjatija koji svira lautu i baroknu gitaru, kao i čembalistkinja Kjara Katani.

Inače, ansambl je nastao u Raveni 1983. godine i nakon samo nekoliko godina rada interpretaciju je počeo da zasniva na pravilima baroknog stila, bez ikakvih modifikovanja muzičkog teksta, oslanjajući se na zvuke starih instrumenata. Ansambl je, redesledno, na KotorArtu izveo Foliju Đovanija Batiste Realija, Trio sonatu Baldasarea Galupija, Svitu u e-molu Nikola Mateisa, Čakonu Antonija Kaldare, potom Čakonu Henrija Persla, Trio sonatu Pjetra Antonija Lokatelija, te Foliju Antonia Vivaldija.

Kada je riječ o trio sonatama, baroknom žanru zasnovanom na tri dionice, umjetnici su pribjegli dozvoljenom i za barokno doba uobičajenom udvajanju dionica - najčešće donje, basove dionice obogaćene harmonijama (generalbas), te smo ta djela slušali u raskošnom zvuku šest instrumenata (umesto tri).

Bogatstvo kontrasta homofone i polifone fakture, tihe i glasne dinamike, kao i bogatstvo drugih odlika tipičnih za estetiku muzičkog baroka kao što su virtuoznost ili ritmička motoričnost, sublimirano je kroz interpretaciju dvije folije venecijanskih kompozitora, Đovanija Batiste Raelija i Antonija Vivaldija.

Ovaj specifičan i veoma važan barokni žanr varijacione forme, čiju osnovu čini tema zasnovana na utvrđenom harmonskom obrascu, umjetnicima je poslužio da se poigraju riječima i naprave naziv koncerta - Umjetnost ludosti od Venecije do Londona, ističući bukvalno značenje termina folija - ludost, na italijanskom.

Odabir ansambla Akademija Bizantina za ovogodišnji programski repertoar bio je jedan filigranski potez KotorArta, jer ansambl je pred posjetioce festivala prikazao suštinu barokne izvođačke praske, kao da je iz svojevrsne vremenske kapsule iznio živu muziku baroknih crkava, dvorova i trgova.

( Boris Marković )