TELEVIZIJSKE I DRUGE IGRE
Čekajući Preobraženje
Premijer Dritan Abazović odgovorio je na sva pitanja novinara povodom stotinu dana rada Vlade. Predsjednik države Milo Đukanović, ni povodom stotinu stotina dana, nije našao za shodno da odgovori na samo jedno pitanje: da li je premijer Abazović kriv i za sve prethodne temeljne ugovore na osnovu kojih je SPC odavno vlasnik cijele crnogorske crkvene imovine
Petak, 29. jul - Izabrani zvaničnici i političari imaju odgovornost da štite novinare i trebalo bi da stvore uslove da pravosudne institucije, mediji i civilno društvo obavljaju svoje dužnosti nezavisno, odgovorno i bez nepotrebnih uticaja. Zaštita istinske slobode i nezavisnosti medija nije šala - tvitovala je ambasadorka SAD-a Džudi Rajzing Rajnke samo nekoliko sati nakon sporne izjave premijera Dritana Abazovića.
Nije problem, nema šale sa gašenjem medija, potpuno razumijem senzitivnost diplomatske predstavnice jedne velike zemlje. Čiji je treći predsjednik Tomas Džeferson još prije dvjesta godina rekao da bi, ako mora da bira, radije odabrao zemlju sa štampom bez vlade nego zemlju s vladom bez štampe...
Ali ovo je balkanski Jug, i nas je - isto kao američke južnjake - život učio kako se sloboda osvaja isključivo preko nišana. Samo što je na našem Jugu ta očigledna nastava potrajala mnogo duže, skoro pet stotina godina...
Zato smo za gorepomenutu slobodu štampe prvi put čuli tek 1905. Kad je kralj Nikola proglasio prvi medijski zakon, u čijem prvom članu piše:
“Štampa je u Crnoj Gori slobodna. Za nju ne postoji ni cenzura, ni novčana kaucija. Štampa se ne može podvrgavati nikakvijem administrativnijem opomenama i mjerama…”
Država kralja Nikole preminula je vrlo brzo, i to u prisustvu kompletne evropske elite i 28. predsjednika SAD-a Vudroa Vilsona. Crnogorskim diplomatama, pa čak ni kralju, nije tada dozvoljeno da kažu kako "zaštita istinske slobode i nezavisnosti" jedne nezavisne, suverene i međunarodno priznate države "nije šala"...
Krajem tog vijeka dobili smo - kinesku kopiju prvog kralja. Koji do medijskih sloboda drži taman koliko i Mao Ce Tung u svoje pero...
Zakon kralja Nikole o tim slobodama počeli smo da primjenjujemo tek poslije 115 godina.
I to bukvalno, samo na štampu. Ostali mediji su se za dvije potonje godine tako brzo razmnožavali da skoro polovina ne razlikuje slobodu i linč.
Isto kao i u susjednoj državi prije dvadesetak godina, isto dvije godine nakon pada diktature, isto je medijsko linčovanje premijera tokom ne baš istog ali jednakog dvogodišnjeg staža u Vladi...
Razlika je samo u tome što su medije sklone linču američke diplomate u to doba redovno upozoravale dokle će dovesti njihovo razuzdano upražnjavanje slobode...
Nažalost, i jeste dovelo...
* * *
Subota, 30. jul - Sudski savjet ni danas nije izabran. Na dnevnom redu je vezana trgovina temeljnim ugovorom. Bješe li ono vladika Petar Prvi... "Oni čine što znaju, no ne znaju što čine"...
* * *
Nedjelja, 31. jul - Mitropolija crnogorsko-primorska nije za rušenje Mauzoleja, niti za njegovo izmještanje, ona se samo zalaže za obnavljanje crkve na Lovćenu u obliku kakva je sagrađena u vrijeme Petra Drugog Petrovića-Njegoša - saopštila je MCP.
Prošlo je više od trideset godina, a meni se na svaki pomen Mauzoleja vrati sjećanje na srpske akademike iz SANU i CANU. Koji su, uz horsku - ali i finansijsku - pratnju crnogorskih vlasti, pojali kako će se i kamenje radovati survavanju niz lovćenske padine...
Stvarno, što bi s onom knjigom "Vapaj Lovćena"... Ne bi škodilo jedno reprint izdanje tog združenog rušilačkog poduhvata državne vlasti, državne crkve i državnih novina...
Uh, dobro je ipak što je - nakon države - i crkva odustala od burdanja.
Nije, međutim, nimalo dobro što u finišu žestoke frke zbog temeljnog ugovora već lansira novog "rovca" za produbljivanje starih rovova - obnavljanje neobnovljive kapele na Lovćenu.
Taman krenuh u obnavljanje gradiva, kad mi stiže obavijest o objavi moje nekadašnje koleginice Suzane Kapetanović:
"Kapela se ne može vratiti na lovćenski vrh, a u blizini Mauzoleja nema mjesta za ovakvu nakanu. Mauzolej je kulturno dobro, objekat, stepenište, gumno - sve su to neodvojivi elementi cjeline i jedna zaokružena priča.
Arhitektura i zaštita kulturnih dobara su vrlo ozbiljne djelatnosti, njima se bavi struka a ne crkva i političari.
Da, treba vratiti Kapelu na Lovćen, i to što prije, ali kroz dokumentarni film koji bi ispričao priču o sudbini ovog mjesta, o jednoj pa drugoj kapeli i današnjem Mauzoleju. Svi posjetioci mogli bi da pogledaju film i dobiju jednu zaokruženu predstavu o duhu ovog mjesta, o istorijskim događajima i mijenama…"
Ne bih tu imala što da dodam ili oduzmem, Suzana je diplomirani konzervator i restaurator... A ja tradicionalno više vjerujem struci nego crkvenoj i državnoj politici...
* * *
Ponedjeljak, 1. avgust - Mladić iz Pljevalja, čije je vozilo pretresla Interventna jedinica, odbio je testiranje na psihoaktivne supstance. On je pokušao da proguta kesicu "spida", ali je u tome spriječen. U vozilu je pronađena još jedna kesica ove droge.
- M.K. je u pritvoru, a o događaju su obaviješteni državni tužioci u Osnovnom državnom tužilaštvu u Pljevljima i Višem državnom tužilaštvu u Bijelom Polju koji će se naknadno izjasniti o pravnoj kvalifikaciji događaja - saopštila je policija.
I...? Što je tu čudno?
U pritvaranju ništa, čudno je samo ćutanje predsjednika Mila Đukanovića.
- Ja sam taj koji sebi daje za pravo da iz ove pozicije kaže da ne može dalje trajati praksa da je potrebno određivati pritvor za ugledne ljude. Da li je potrebno praviti spektakularna hapšenja, da li je potrebno sa lisicama sprovoditi u istražni zatvor ili se to može uraditi civilizovanije - trebalo je da kaže Predsjednik svih građana.
Ali, M.K. nije ugledan kao V.V.?
Zbog čega? Pa on je pokušao nelegalno da proguta samo kesicu "spida" od desetak eura, a u Plantažama je ne pokušano nego progutano na stotine miliona...
Toliko efikasno da su policija i državni tužioci to gutanje primijetili tek nakon desetak godina...
* * *
Utorak, 2. avgust - Grupa građana okupila se večeras ispred Vile Gorica kako bi iskazala protivljenje potpisivanju ugovora sa Srpskom pravoslavnom crkvom u verziji koja je izglasana u Vladi.
Uprkos tome što je protest ranije najavljen, okupilo se - na moju i njihovu žalost - svega tridesetak protivnika ugovora. Na ranijim, takođe najavljenim, protestima ispred Vlade bilo ih je samo desetak puta više.
Partije koje ne samo da se protive potpisivanju ugovora već to smatraju izdajom nacionalnih interesa i, navodno, zbog toga obaraju Vladu dobile su na izborima podršku - 173.156 građana.
* * *
Srijeda, 3. avgust - Prvo loša vijest: država Crna Gоra i Srpska pravоslavna crkva potpisale su jutros Temeljni ugovor.
Dobra vijest glasi: Nijesmo se (još) potukli.
Ne bih sad tu ništa dodavala, sve što sam imala da saopštim na tu temu dostupno je na portalu vijesti.me.
Temeljni obračun, čiji je povod Temeljni ugovor a uzrok Temeljne istrage Vrhovnog i Specijalnog tužilaštva, zakazan je za 19. avgust...
* * *
Četvrtak, 4. avgust - Premijer Dritan Abazović odgovorio je na sva pitanja novinara povodom stotinu dana rada Vlade.
Predsjednik države Milo Đukanović, ni povodom stotinu stotina dana, nije našao za shodno da odgovori na samo jedno pitanje:
- Da li je Dritan Abazović kriv i za sve prethodne temeljne ugovore na osnovu kojih je Srpska pravoslavna crkva postala vlasnik imovine sa spiska koji slijedi.
Ženski manastiri: MANASTIR SVETOG GEORGIJA, MANASTIR SVETE PARASKEVE, MANASTIR ROĐENJA PRESVETE BOGORODICE, MANASTIR SVETE MATRONE, MANASTIR SVETOG SAVE, MANASTIR SVETOG DIMITRIJA, MANASTIR SVETOG ARHIĐAKONA STEFANA, MANASTIR USPENJA PRESVETE BOGORODICE, MANASTIR SVETOG SERGIJA RADONJEŠKOG, MANASTIR BLAGOVIJESTI, MANASTIR USPENIJA PRESVETE BOGORODICE, MANASTIR POKROVA PRESVETE BOGORODICE, MANASTIR SVETI NIKOLA, MANASTIR VAVEDENJA PRESVETE BOGORODICE, MANASTIR USPENJA PRESVETE BOGORODICE (Duga Moračka), MANASTIR SVETOG NIKOLE (Pelev Brijeg), MANASTIR ROĐENJA PRESVETE BOGORODICE (Ćelija Piperska), MANASTIR SVETOG ARHANĐELA MIHAILA, MANASTIR SVETOG DIMITRIJA (Boan Kadića), MANASTIR PREPODOBNE MATI PARASKEVE, MANASTIR SVETIH ARHANGELA I MANASTIR SVETIH KIRILA I METODIJA.
Muški manastiri: MANASTIR CETINJSKI, MANASTIR OSTROG, MANASTIR USPENJA PRESVETE BOGORODICE (Morača), MANASTIR USPENJA PRESVETE BOGORODICE (Savina), MANASTIR VAVEDENJA PRESVETE BOGORODICE (Žanjice), MANASTIR SVETOG ARHANGELA MIHAILA (Miholjska Prevlaka), MANASTIR SVETOG ARHANGELA MIHAILA (Bijelići), MANASTIR USPENJA PRESVETE BOGORODICE (Podmaine), MANASTIR SVETE TROJICE, MANASTIR SVETOG NIKOLE, MANASTIR USPENJA PRESVETE BOGORODICE (Reževići), MANASTIR SVETOG NIKOLE (Gradište), MANASTIR SVETOG VASILIJA OSTROŠKOG (Ribnjak), MANASTIR SVETOG NIKOLE (Vranjina), MANASTIR USPENIJA PRESVETE BOGORODICE (Starčeva Gorica), MANASTIR PRESVETE BOGORODICE TROJERUČICE, MANASTIR SVETOG DIMITRIJA, MANASTIR SVETOG NIKOLE (Orahovo), MANASTIR USPENJA PRESVETE BOGORODICE (Kom), MANASTIR SVETOG GEORGIJA, MANASTIR USPENJA PRESVETE BOGORODICE (Dajbabe), MANASTIR - LARVA SVETOG SIMEONA MIROTOČIVOG I MANASTIR PRESVETE BOGORODICE JERUSALIMSKE.
Znam, pitanje je malo podugačko, zato nijesam navodila i crkve...
Dako do Preobraženja dobijem odgovor bar na ovo o manastirima...
( Ratka Jovanović-Vukotić )