Preplitanje kulturnih identiteta uz minut ćutanja

Mladi umjetnici iz Sjedinjenih Američkih Država i Crne Gore 12. avgusta su nastupili u crkvi Sv. Duha, kada su pred publikom KotorArta izveli djela Jozefa Hajdna, Antonjina Dvoržaka i savremenih mladih autora, Slobodanke-Bobane Dabović Đurić i Dariuša Derakšanija. Koncert je predstavljao vrhunac višegodišnje saradnje između pobratimskih gradova - Kotora i Santa Barbare i dio je projekta realizovanog uz podršku Ambasade SAD u Podgorici.

Događaj je počeo minutom ćutanja povodom tragedije koja se tog dana desila na Cetinju.

Spomenuto preplitanje kulturnih identiteta nije ostvareno samo kroz muzički program i nova djela. Jer, cilj projekta je, kako su na početku večeri naglasili direktor KotorArta Ratimir Martinović i ambasadorka SAD u Podgorici Džudi Rajzing Rajnke, razmjena mladih muzičara i podsticanje vršnjačke saradnje koja treba da rezultira i stvaranjem trajnih priteljstava među njima i jačanjem civilnih i kulturnih veza dva naroda.

Koncert pod nazivom “Kulturna preplitanja” nastao je kao dio istoimenog projekta sa ciljem jačanja crnogorsko-američkih veza kako bi se podstakli vršnjačka saradnja, razmjena i mobilnost mladih muzičara, kompozitora i profesora muzike, te iniciralo komponovanje novih djela inspirisanih muzičkom i kulturnom baštinom tih zemalja.

Tokom prethodne godine, po dvoje mladih muzičara iz Crne Gore i Santa Barbare pripremali su festivalski program. Iz Crne Gore u projektu su učestvovali violinista Milutin Radulović student prve godine na Muzičkoj akademiji u Sarajevu, i violinistkinja Milena Petković koja je završila osnovne studije na Muzičkoj akademiji na Cetinju i sada pohađa master na konzervatorijumu Đulio Tartini u Trstu. Iz Sjedinjenih Američkih Država na KotorArt došli su studenti Univerziteta Kalifornije u Santa Barbari (USCB) - violistkinja Karis Li i violončelista Ajvan Lo. Mladi umjetnici, različitog nivoa obrazovanja i sa različitim izvođačkim iskustvom, pripremali su se više dana u Kotoru, radeći sa mentorkom Timeom Kalmar, prof. kamerne muzike na Akademiji umetnosti u Novom Sadu.

Kada je riječ o klasičnom repertoaru, muzičari su izveli Gudački kvartet u d-molu, op. 103 Jozefa Hajdna i Gudački kvartet u F-duru, op. 96 Antonjina Dvoržaka, suprotstavljajući dvije različite epohe, klasicizam i romantizam. Pored toga, program je sadržao i po dva djela po porudžbini Festivala koja su komponovali mladi autori - Slobodanka-Bobana Dabović Đurić iz Crne Gore i Dariuš Derakšani iz SAD.

Njihov zadatak bio je da kroz jednu kompoziciju predstave kulturno nasljeđe svoje zemlje, a kroz drugu da u novom djelu upotrijebe pjesmu iz sredine drugog autora. Tako je Dabović Đurić komponovala kompoziciju “Guslar za gudački kvintet i klavir”, dok je Derakšani napisao djelo “(D)evolution”, za gudački kvartet i elektorniku. Oni su u ovim djelima prikazali potpuno različite poglede na savremene tehnike komponovanja, podjednako kao i u kompozicijama sa citatima džez numere Jelly Roll Blues i klapske pjesme Boko, moja mila. Dok se Dabović Đurić trudila da zadrži prepoznatljivost džez numere, u njenoj ritmičkoj i melodijskoj komponenti, dotle je Derakšani citate klapske pjesme “maskirao” kroz elektornski izraz.

( Boris Marković )