Odbacuje optužbe da je prijetnja za demokratiju
Uspon Đorđe Meloni je posebno značajan, s obzirom na njeno skromno porijeklo u zemlji u kojoj porodične veze često nadmašuju zasluge
Kao tinejdžerka, Đorđa Meloni se iskradala u gluvo doba noći i pomagala u lijepljenju ultradesničarskih plakata po svom rimskom naselju, igrajući se mačke i miša sa ljevičarskim neprijateljima koji su lako mogli da postanu nasilni.
Tri decenije kasnije, njoj više nisu potrebne tajne akcije da prenese svoju poruku. Umjesto toga, njena fotografija krasi bilborde širom zemlje uoči izbora 25. septembra koji bi mogli da je krunišu kao prvu ženu na čelu vlade Italije.
”Bilo je to nevjerovatno putovanje, ali ako pobijedim na izborima, onda to nije kraj, to je zapravo samo početak”, rekla je Meloni Rojtersu prošle nedjelje iz svoje skupštinske kancelarije koja gleda na istorijski centar Rima.
Ona je obećala da pod njenim rukovodstvom, Italija neće biti “slaba karika” u zapadnom savezu
Njen brzi uspon isprepletan je sa transformacijom njene stranke, Braća Italije, koja je izašla iz sjenke i postala mejnstrim, a da nikada nije u potpunosti odbacila svoje postfašističke korijene.
Ankete predviđaju da će ta grupa postati najveća partija u Italiji, koja će osvojiti do 25 odsto glasova naspram samo 4,3 odsto na izborima 2018. godine i nadmašiti nekada dominantne saveznike - stranku Liga Matea Salvinija i Forca Italija Silvija Berluskonija.
I prijatelji i kritičari kažu da je porast podrške u velikoj mjeri posljedica čvrste odlučnosti 45-godišnje Meloni, koja je na svojim prvim lokalnim izborima pobijedila kada ja imala 21 godinu i postala najmlađa ministarka ikada u Italiji kada joj je, u 32. godini, dodijeljen resor za omladinu u Berluskonijevoj vladi 2008.
Uspon Đorđe Meloni je posebno značajan s obzirom na njeno skromno porijeklo u zemlji u kojoj porodične veze često nadmašuju zasluge, piše Rojters. Odgajala ju je samohrana majka u radničkom kvartu italijanske prijestonice pošto ih je otac napustio nakon njenog rođenja.
U svojoj autobiografiji iz 2021. “Ja sam Đorđa”, Meloni kaže da je pronašla novu porodicu sa 15 godina, kada se pridružila lokalnom omladinskom ogranku Italijanskog socijalnog pokreta (MSI), koji su 1946. godine osnovale pristalice fašističkog diktatora Benita Musolinija.
Bila je vrijedna i energična i ubrzo ju je primijetio partijski aktivista Fabio Rampeli, koji je organizovao kurseve za obuku ljudi za koje se nadao da će biti nova generacija konzervativnih političara.
”Moja ideja je bila da zamislim desničarsku vladu, koja nije imala nikakve veze sa (fašizmom) 1930-ih”, rekao je Rampeli, koji je zamjenik predsjednika Braće Italije u parlamentu.
”Meloni je bila plavuša, plavooka, sitna, ležerna i duhovita. Takođe je bila vrlo konkretna i nije bila zanesenjak. To su sve bile karakteristike koje su nam bile potrebne da italijansku desnicu podignemo na viši nivo”, rekao je.
Plamen i anđeli
MSI je sredinom 1990-ih pripojen novom tijelu pod nazivom Nacionalna alijansa (AN) prije spajanja sa mejnstrim konzervativnom grupom koju je stvorio bivši premijer Berluskoni.
U svom najvećem političkom kockanju, Meloni i kontingent veterana AN-a napustili su Berluskonija 2012. i bili jedni od osnivača stranke “Braća Italije”, nazvane po uvodnim stihovima državne himne.
Stranka je zadržala stari simbol plamena originalne grupe MSI, a italijanski mediji povremeno objavljuju fotografije na kojima se vide fašističke memorabilije u kancelarijama nekih regionalnih političara Braće Italije.
Meloni svoju stranku poredi sa američkom Republikanskom strankom i britanskom Konzervativnom strankom. Patriotizam i tradicionalne porodične vrijednosti se veličaju, a politička korektnost i globalne elite se oštro osuđuju
Rojters piše da takve relikvije ne krase Meloninu kancelariju, već da su tu brojne figurice anđela, fotografije njene petogodišnje ćerke, šahovski setovi, fotografija pape Jovana Pavla sa Majkom Terezom i posude sa olovkama u boji koje koristi za precizne bilješke.
Ona odbacuje svaku sugestiju da je njena stranka nostalgična za fašističkom erom. Ograđuje se od snimka koji se pojavio ovog mjeseca na kojem ona kao tinejdžerka govori na francuskom i hvali Musolinija, saveznika nacističkog vođe Adolfa Hitlera u Drugom svjetskom ratu, kao “dobrog političara”.
”Očigledno sada imam drugačije mišljenje”, rekla je, ne objašnjavajući.
Meloni svoju partiju poredi sa američkom Republikanskom strankom i britanskom Konzervativnom strankom. Patriotizam i tradicionalne porodične vrijednosti se veličaju, a politička korektnost i globalne elite se oštro osuđuju.
”Da prirodnim porodicama, ne LGBT lobiju, da seksualnom identitetu, ne rodnoj ideologiji, da kulturi života, ne ponoru smrti”, rekla je u govoru u junu pred pristalicama španske desničarske stranke Voks.
”Ne nasilju islama, da bezbjednijim granicama, ne masovnoj imigraciji, da radu za naš narod, ne velikim međunarodnim finansijama”, nastavila je na španskom, dok je rastao bijes u njenom glasu.
Potcijenjene
Agencije za ispitivanje javnog mnjenja kažu da je tajna njenog uspjeha očigledno odbijanje da pravi kompromis i postojanost njenih poruka.
Dok su njeni saveznici Salvini i Berluskoni prošle godine udružili snage sa lijevim centrom kako bi formirali vladu jedinstva na čelu sa Mariom Dragijem, Meloni je to odbila, rekavši da je imenovanje neizabranog bivšeg centralnog bankara nedemokratsko. Ta odluka je ostavila Braću Italije kao jedinu veliku stranku u opoziciji, tako da nije morala da brani nepopularne odluke donijete tokom vanredne situacije sa kovidom.
Rojters piše i da je Meloni oprezna uoči izbora, pozivajući svoje saveznike da ne daju obećanja koje ne mogu ispuniti i obećavajući odgovornost u upravljanju krhkim javnim budžetom Italije.
Ona ohrabruje italijanski establišment propagirajući snažnu prozapadnu poruku, obećavajući da će povećati troškove za odbranu i obavezujući se da će se suprotstaviti Rusiji i Kini.
”To neće biti uobičajena Italija sa špagetima i mandolinama koja se neće pojaviti kada istorija pozove”, rekla je Meloni.
Ova žustra retorika neizbježno izaziva poređenja u italijanskoj štampi između Meloni i bivše britanske premijerke Margaret Tačer, navodi Rojters.
Italijanska liderka igra na tu kartu, rekavši da je jedna od njenih glavnih inspiracija engleski filozof Rodžer Skruton, koji je dao intelektualnu snagu tačerizmu u Britaniji.
Kao i Tačer, Meloni će biti prva premijerka u svojoj zemlji ako pobijedi sljedećeg mjeseca. Ali, to nije nešto o čemu posebno razmišlja. Ona se protivi kvotama u cilju povećanje prisustva žena u parlamentu ili u odborima direktora i smatra da žene moraju da dođu do vrha zahvaljujući zaslugama. Međutim, ona kaže da biti žena ima svoje prednosti u mačo Italiji.
”Žena su često potcijenjene, ali to može biti od pomoći”, rekla je.
Protiv ekonomske ekspanzije Kine
”Želim da Italija bude snažna na međunarodnoj šahovskoj tabli,” izjavila je nedavno Đorđa Meloni.
Ona je obećala da pod njenim rukovodstvom, Italija neće biti “slaba karika” u zapadnom savezu, da će nastojati da ograničini ekonomsku ekspanziju Kine i da će nastaviti da vojno podržava Ukrajinu.
”Ukrajina je ... vrh ledenog brijega sukoba čiji je cilj revizija svjetskog poretka. Rusija je trenutno glasnija, a Kina tiša, ali ona svuda prodire”, kazala je u intervjuu za Rojters.
Italija je 2019. bila prva velika industrijalizovana zemlja koja je postala dio kineske inicijative Pojas i put, ogromnog projekta osmišljenog da poboljša trgovinski domet Pekinga.
Realizovan je samo mali dio sporazuma koji je tokom državne posjete Italiji potpisao kineski predsjednik Si Đinping, a Meloni je rekla da neće nastojati da nastavi njegovo sprovođenje jer se ne zalaže za “kinesku ekspanziju na Italiju ili Evropu”.
( A. Šofranac )