Treći kralj Čarls: Prvi je bio obezglavljen, drugi deceniju proveo u izgnanstvu

Smrću kraljice Elizabete II njen najstariji sin Čarls, do sada princ od Velsa, automatski i bez ceremonije postao je kralj, a zvanično će biti poznat kao kralj Čarls III.

Mogao je da bira bilo koje od svoja četiri imena - Čarls, Filip, Artur ili Džordž, a izabrao je ono koje se u Engleskoj nije koristilo više od tri vijeka, a koje je vezano za dva kralja koja su prošla kroz mnogo teža vremena od današnjih.

Ko su Čarls I i Čarls II? Ukratko jednog je zahvatio građanski rat, kasnije je pogubljen, dok je drugi prvu deceniju svoje vladavine proveo u izgnanstvu, piše Vašington post.

Čarls prvi rođen je u Škotskoj 1600. godine, bio je drugi sin kralja i kraljice Škotske. Kada je 1603. umrla kraljica Elizabeta I, Čarlsov otac ju je naslijedio, postavši kralj Džejms I. Čarls je bio odgajan u privilegijama i bogatstvu, ali daleko od toga da je imao lak život - često je bio bolestan, teško je hodao, mučio se sa mucanjem i generalno bio je u sjenci svog velikog brata, nasljednika.

A, onda se njegov stariji brat iznenada razbolio i preminuo, pa je Čarls još kao dječak stao na čelo linije nasljednika. Bio je u srednjim dvadesetim godinama kada mu je otac umro, a on postao kralj.

Njegov otac je godinama imao problema sa Parlamentom, a to se nastavilo i u Čarlsovoj vladavini, posebno nakon što se oženio katolkinjom. Do 1642. godine Parlament je protjerao kralja iz Londona, a Engleska zapala u građanski rat.

Na kraju je uhvaćen, osuđen za izdaju i pogubljen. Na dan pogubljenja, prohladnog januarskog dana 1649. godine, zatražio je da obuče dodatnu košulju. Prema istoričaru Čarlsu Karltonu, to je uradio, jer nije želio da drhti od hladnoće, pa da svjedoci pomisle kako drhti od straha.

Čarls drugi je imao samo 18 godina i bio je u egzilu kada mu je otac pogubljen. Škotska ga je proglasila kraljem Čarlsom II, ali je engleski Parlament ukinuo monarhiju i proglasio Englesku republikom.

Tokom sljedeće decenije mogao je samo iz daljine da posmatra kako vođa parlamentaraca Oliver Kromvel preuzima republiku i u suštini postaje diktator i zabranjuje bilo šta zabavno poput pozorišta, sporta, praznika. Čak je zabranio i Božić kao praznik.

Nakon smrti Kromvela 1658, njegov sin je pokušao da preuzme vlast, ali svima u Engleskoj je već bilo bilo muka od svega. Parlament je pozvao kralja Čarlsa II da se vrati na tron na njegov 30. rođendan.

Čarls je kao kralj naredio da svako ko je potpisao smrtnu presudu za njegovog oca bude pogubljen - čak je i Kromvelovo tijelo iskopano i obezglavljeno.

Kralj Čarls II je sproveo restauraciju, period koji je poništio sve zabrane Kromvela, ali kralja su u dalje pratila teška vremena - 1665. se desila velika kuga, a godinu kasnije i veliki požar u Londonu. Uz sve to i Parlament je nastavio da ga sputava kao što je i njegovog oca i djeda.

( K.B. )