Hrana je zanimljiva i neiskorištena tema

Engleska spisateljica Džoana Haris rođena je 1964. godine u Barnsliju u Engleskoj. Studirala je na Univerzitetu Kembridž. Petnaest godina je radila kao predavač. Njene knjige objavljene su u preko 50 zemalja svijeta i osvojile su mnogobrojne britanske i međunarodne nagrade. Počasni je saradnik koledža sv. Katarina u Kembridžu, ima počasne doktorate iz književnosti na univerzitetima u Šefildu i Hadersfildu, i bila je član žirija za nagrade Whitbread, Orange, Desmond Elliott i Royal Society Winton. Njen najpoznatiji roman za odrasle je “Čokolada” po kojem je snimljen istoimeni film. “Čokolada” je priča o mladoj majci Vijan Rošer koja dolazi u francusko selo sa šestogodišnjom kćerkom Anuk i otvara malu prodavnicu čokolade i to preko puta crkve. Vijan Rošer ima sposobnost da prepozna želje svojih kupaca i da im preporuči tačan slatkiš. U doba posta građani popuštaju iskušenju, što je zasmetalo lokalnom svešteniku i stvara pometnju u dotada mirnom mjestu. Džoana Haris je autorka i romana: “Vino od kupina” i “Pet četvrtina pomorandže”, “Licidarske cipele”, “Plavooki”, “Svete varalice”, “Gospoda i igrači”…

Napisali ste vrlo interesantne, senzualne knjige: “Čokolada”, “Vino od kupina” i “Pet četvrtina pomorandže” u kojima dominira hrana. Jeste li imali poseban razlog za ovakvu tematiku svojih knjiga?

Mislim da je hrana zanimljiva tema u fikciji, koja je generalno bila nedovoljno iskorišćena. Ona premošćava kulture; to dozvoljava zanimljivo istraživanje senzualnosti van očigledne književne upotrebe; a postoji dosta folklora i tradicije uvezi sa hranom koje sam željela da istražim.

U romanu “Čokolada”, čokolada uživa istinsku važnost. Čokolada je sredstvo transformacije. Zašto je čokoladni butik “La Celeste Praline”, otac Rejnod identifikovao kao opasnost za svoje stanovništvo?

Zato što je tradicionalno crkva uvijek pokušavala da kontroliše ili demonizuje ideju zadovoljstva. Hrana se striktno nadgledala, ili je postajala opojnost. I tokom posta, svi poste.... Ova knjiga je ušla u uži izbor za nagradu Whitbread i po njoj je snimljen film nominovan za Oskara. Šta nam možete reći o tome? Knjiga i film su nastali prije skoro 20 godina. Od tada sam ja napisala puno knjiga. Film “Čokolada režirao je Las Halstrom i umnogome je ostao vjeran knjizi. U filmu su igrali Žilijet Binoš, Džoni Dep, Alfred Molina, Džudi Denč. Vizuelni sadržaji su bili zapanjujući, naročito u enterijeru - skoro da se mogao osjetiti miris čokolade, a veoma vjerno je dočarana francuska nostalgija za pedesetim godinama 20. vijeka. To je film o sukobu onih koji su vjerni starim navikama i onih koji uživaju u novootkrivenom ukusu uživanja. Film je sniman u burgundskom selu Flavinji sir Ozeren.

Kako biste, u najkraćem, predstavili svoje knjige iz serije “Čokolada”?

To su priče čija se radnja dešava u Francuskoj, često okarakterisane sa povratnim likovima, sa snažnim elementom magije i bajke a koje se vrte oko ideje hrane.

U serijalu “Rune” (koji obuhvata romane “Runemarks”, “The Gospel of Loki”, “Runelight” i “The Testament of Loki”) pišete o vremenu 500 godina nakon kraja svijeta u kome se svijet obnavlja. Stari norveški bogovi više nijesu poštovani. Njihove priče su zabranjene. Magija je zabranjena, a nova religija - Red - zauzima svoje mjesto. Šta vas je inspirisalo da se bavite ovakvom tematikom?

Doživotna je fascinacija norveškim mitovima i njihovim značenjima.

Magija i natprirodna događanja o kojima pišete u Melbri i Gotskim romanima zaokupljaju maštu mnogih čitalaca. Koliko su priče ovih knjiga zasnovane na nekim, već postojećim, drevnim pričama?

Veliki dio mog rada zasniva se na folkloru, legendama i bajkama. Imamo veoma snažnu tradiciju u vezi sa ovim stvarima, koje su vjekovima proždirale našu književnost.

Vaša majka je Francuskinja. Koliko je to uticalo da napišete romane čija se radnja odvija u Francuskoj?

Pišem o mom porijeklu, a to je moja porodica. Neizbježno je moja francuska strana našla put u nekim mojim knjigama.

Jednom ste rekli da Vas privlače egzotična putovanja u neke afričke zemlje koja su uvijek bila primamljiva Englezima. A šta znate o Crnoj Gori kao veoma popularnoj turističkoj destinaciji na obali Jadranskog mora?

Vrlo malo, plašim se: iako bih voljela da znam više….

Bavite se brojnim hobijima…

Sviram muziku sa mojim bendom - Storytime bendom - u kojem pričam priču o originalnoj muzici, pjesmama i projekcijama filma i slika.

( Vujica Ognjenović )