Šta pokazuju izbori u Donjoj Saksoniji: Šolc i krajnji desničari pobjednici, FDP će jedva u parlament
Sve u svemu, smatrani mjerilom nacionalnog raspoloženja, lokalni izbori poslali su pomiješanu poruku Šolcovoj trosmjernoj saveznoj koaliciji SPD, Zelenih i FDP
Regionalni izbori u Donjoj Saksoniji donijeli su u nedjelju različit uspjeh vladajućoj koaliciji koju predvodi njemački kancelar Olaf Šolc, pri čemu su njegove socijaldemokrate zabilježile čistu pobjedu, ali su Slobodne demokrate (FDP) jedva na putu da uđu u parlament, prenosi Radio Slobodna Evropa.
Iako je rezultat signalizirao podršku Šolcovim socijaldemokratama (SPD), neki eksperti su rekli da bi razbijanje njenog saveznog koalicionog partnera rizikovalo destabilizaciju Šolcove administracije u kritičnom trenutku dok Berlin nastoji da spriječi nestašice energije i dalju eskalaciju rata u Ukrajini.
Drugi jasni pobjednik u Donjoj Saksoniji bila je krajnje desničarska Alternativa za Njemačku (AfD), što odražava širi porast podrške toj stranci širom zemlje usred frustracija zbog krize troškova života u najvećoj evropskoj ekonomiji.
Sve u svemu, smatrani mjerilom nacionalnog raspoloženja, lokalni izbori poslali su pomiješanu poruku Šolcovoj trosmjernoj saveznoj koaliciji SPD, Zelenih i FDP.
FDP, pro-poslovna stranka koja se zalaže za liberalnu ekonomiju i nikada nije bila u prirodnoj ideološkoj koaliciji sa SPD-om i Zelenima lijevog centra, ocijenila je da rezultat u Donjoj Saksoniji predstavlja "udar" i djelimično okrivila učešće te stranke u nacionalnoj administraciji.
"Mnoge naši pristalice osjećaju se otuđenim od ove koalicije", rekao je lider FDP i njemački ministar finansija Kristijan Lindner.
Projekcije rezultata koje je naručio državni emiter ZDF pokazali su da je SPD osvojio 33,2 posto glasova u Donjoj Saksoniji, ekonomski moćnoj nestabilnoj državi od osam miliona ljudi, u kojoj je sjedište proizvođača automobila Folksvagen.
Taj rezultat je za 3,7 procentnih poena manji u poređenju sa posljednjim državnim izborima 2017. godine.
Čini se da će pro-poslovni FDP preći samo cenzus od pet posto za ulazak u državni parlament, dok je AfD bio na putu da skoro udvostruči svoj udio glasova na 11,7 posto.
Analitičari kažu da je SPD imao koristi od popularnosti svog sadašnjeg premijera Donje Saksonije Stefana Vajla, koji je osvojio svoj treći uzastopni mandat i koji se smatra stabilnom rukom u neizvjesnim vremenima.
Državne vlade mogu uticati na nacionalnu politiku u gornjem domu nacionalnog parlamenta.
One takođe imaju jurisdikciju nad važnim sektorima kao što su lokalna policija i obrazovanje, dajući federalnu prirodu Njemačke.
U Donjoj Saksoniji, SPD je daleko ispred konzervativaca bivše kancelarke Angele Merkel koji su bili na drugom mjestu sa 28 posto, što je manje za 5,6 procentnih poena nego prije pet godina.
Izlazna anketa ZDF-a stavila je Zelene, čiji su ministri trenutno najpopularniji njemački političari, na 14 odsto ili 5,3 procentna poena više nego 2017. godine.
To bi moglo omogućiti SPD-u da se potencijalno odvoji od konzervativaca, sa kojima su vladali u velikoj koaliciji u Donjoj Saksoniji, i da se umjesto toga poveže sa Zelenima.
( Radio Slobodna Evropa )